روند نزولی قیمت‌ها که نرخ نفت را به بشکه‌ای 20 تا 25 دلار در زمستان پارسال رسانده بود، پس از اعلام موافقت اولیه روسیه و عربستان با تثبیت تولید (فریز نفتی) متوقف شده و این امیدواری را ایجاد کرده بود که قیمت‌ها تا مرز 50 دلار نیز افزایش یابد.
در نشستی که فوریه گذشته (بهمن ماه) در دوحه برگزار شد، کشور‌های عربستان سعودی، روسیه، ونزوئلا و قطر تصمیم گرفتند تولید خود را در سطح ماه ژانویه 2016 «فریز» یا تثبیت کنند، با این هدف که سقوط بهای نفت متوقف شود و حتی زمینه افزایش دوباره آن فراهم آید.
این توافق، دو رکن اصلی شامل روسیه و عربستان داشت که قرار بود در نشست دوم دوحه در 17 آوریل (29 فروردین) سایر تولیدکنندگان نفت را با خود همراه و طرح فریز نفتی را به طور رسمی آغاز کند و میزان تولید نفت را در سطح تولید ماه ژانویه (دی-بهمن 1394 ) تثبیت کنند.
البته نشست دوحه که با حضور 18 کشور تولیدکننده نفت برگزار شد با کارشکنی عربستان به شکست انجامید؛ علت اصلی شکست نشست دوحه کارشکنی عربستان و متحدانش و اصرار آنها بر حضور ایران در طرح فریز نفتی اعلام بود؛ در واقع ریاض تلاش داشت که از طرح فریز نفتی به عنوان ابزاری برای اعمال فشار به ایران استفاده کند.
با وجود شکست این نشست، فعالان بازار نفت امیدوار بودند که نشست آتی اوپک (٢ ژوئن - ١٣ خرداد) با حضور روسیه، بزرگترین تولیدکننده برگزار شود و بار دیگر موضوع فریز نفتی بررسی و تصویب شود. اما تحولاتی که پس از نشست دوحه در اواخر فروردین ماه رخ داد، به تدریج امیدواری به چنین توافقی را بر باد داده است.
در عربستان، حامی اصلی فریز نفتی علی النعیمی، وزیر نفت باسابقه این کشور بود که به تازگی برکنار شده است؛ این چهره بانفوذ، قربانی بلندپروازی و جاه‌طلبی هیات حاکمه جدید این کشور شده و از عرصه تصمیم‌گیری حذف شده است. صندلی وزارت النعیمی را «خالد الفالح» که با سیاست‌های محمد بن سلمان، شاهزاده بانفوذ سعودی همراهی بیشتری دارد اشغال کرده است.
کارشناسان معتقدند که خالد الفالح تبعیت بیشتری از محمد بن سلمان داشته و بر خودداری از اجرای فریز نفتی بدون حضور ایران تاکید خواهد کرد. امیدواری دیگر فعالان بازار به تداوم همراهی روسیه با طرح فریز نفتی و شرکت این کشور در نشست آتی اوپک بود که به تازگی اخبار ناامیدکننده‌ای درباره آن شنیده می‌شود.
بر خلاف انتظارات، گزارش‌ها از برنامه روسیه برای عدم شرکت در اجلاس آتی اوپک حکایت دارد. به گزارش خبرگزاری رویترز، الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه گفته است: این کشور که بزرگترین تولیدکننده نفت غیرعضو اوپک است، در نشست آتی اوپک (٢ ژوئن - ١٣ خرداد) در وین شرکت نمی‌کند اما آماده دیدار جداگانه با اعضای این سازمان در صورت دریافت چنین پیشنهادی است.
نواک همچنین افزوده، بی‌گمان قصد دیدار با خالد الفالح وزیر تازه نفت عربستان سعودی را دارد. این تحولات ناامیدکننده، آینده طرح فریز نفتی را بیش از پیش در ابهام فروبرده و کارشناسان را نسبت به شکل گیری موج جدید کاهش قیمت‌ها نگران کرده است. البته باید توجه داشت که ضرر هنگفت تولیدکنندگان نفت از کاهش قیمت‌ها و تعطیلی صدها پروژه گران قیمت نفتی، احتمال سقوط و کاهش شدید قیمت‌ها را کمرنگ کرده است.
ایرنا