هیات سیاسی – اقتصادی ایرانی روز گذشته در ادامه سفر خود به 4 کشور اروپایی به همراه وزیر امور خارجه، وارد سوئد شدند و در استکهلم با فعالان اقتصادی این کشور دیدار کردند. در حال حاضر ارزش مبادلات دو کشور از 10 میلیارد کرون به 5/ 2 میلیارد کرون کاهش یافته است و اکنون فعالان اقتصادی در پسابرجام به دنبال احیای این مناسبات هستند.
این هیات 60 نفره اقتصادی که به سرپرستی رئیس اتاق بازرگانی ایران در مذاکرات اقتصادی حضور یافته است، سفر خود را با توقف در لهستان آغاز و در ایستگاه بعد، به فنلاند رفت. به گفته محسن جلال‌پور رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، فعالان اقتصادی کشورمان در لهستان و فنلاند، یک میلیارد و 200 میلیون دلار سند همکاری دوجانبه امضا کردند که برخی از این اسناد در قالب تفاهم‌نامه و برخی در قالب قرارداد است.
سوئد به‌عنوان سومین مقصد این هیات، روز گذشته میزبان تجار ایرانی و مقامات سیاسی بود. در نشست تجاری ایران و سوئد حدود 230 فعال اقتصادی از دو کشور حضور داشتند. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و خانم «آن لیند» وزیر امور اتحادیه اروپا و تجارت سوئد نیز در این نشست حضور یافتند. محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران به‌عنوان نماینده بخش خصوصی در نشست تجاری ایران و سوئد، زمینه‌های همکاری دو کشور را مورد بررسی قرار داد و با نامناسب شمردن روابط کارگزاری میان بانک‌های سوئد و ایران عنوان کرد: «سوئد بدون رفع موانع بانکی، جایگاه خود در اقتصاد خاورمیانه را از دست می‌دهد.»
وی در نشست تجاری ایران و سوئد بر احیای روابط بانکی بین دو کشور تاکید کرد و افزود: امروز برخی شرکای اروپایی ایران مانند اتریشی‌ها و ایتالیایی‌ها با پیشگامی در فعال‌سازی خدمات بانکی، اجازه داده‌اند علاقه و سابقه بنگاه‌های دو طرف، به کار و تجارت واقعی تبدیل شود.
وی ادامه داد: متاسفانه این امر در مورد سوئد صادق نیست؛ احیای روابط جدی کارگزاری بین بانک‌های ما روند مطلوبی ندارد و این سبب شده سوئد فرصت‌های کار در ایران و منطقه را کمتر پیدا کند.جلال‌پور با تاکید بر اینکه 200 تا 300 میلیون دلار مبادله سالانه میان دو کشور، در شأن ایران و سوئد و سابقه دوستی طولانی این دو کشور نیست، گفت: «گونار میردال» اقتصاددان معروف سوئدی که جایزه نوبل در رشته اقتصاد را دریافت کرده، معتقد است «برای توسعه، باید باورها را جابه‌جا کنیم»؛ اکنون ما در آستانه یک تحول بزرگ قرار داریم و در پساتحریم، دوستان قدیمی ایران و سوئد باید برای افزایش همکاری‌های دوجانبه تلاش کنند.
وی ادامه داد: ما در ایران مشغول بهبود فضای کسب‌وکار هستیم و امیدوارم در فضای به‌وجود آمده، بتوانیم ارتباط بسیار بیشتری با بانک‌ها و فعالان اقتصادی سوئد برقرار کنیم.
جلال‌پور افزود: تاکنون در اقلام عمده از جمله مواد غذایی، محصولات مهندسی، ماشین‌آلات صنعتی، وسایل نقلیه باری و سواری، مواد شیمیایی، تجهیزات مخابراتی و مواد لوله پلاستیک، ارتباطات اقتصادی خوبی با سوئد داشته‌ایم و اکنون نیز با ادامه این ارتباطات و با حضور شرکت‌های سوئدی در صنایع مخابرات، تکنولوژی اطلاعات، نیروگاه برق، معادن و صنایع فرآوری معدن، تجهیزات پزشکی، داروسازی، کشتی‌سازی، ماشین‌آلات معدنی و راهسازی در ایران، موقعیت بسیار ویژه‌ای را برای همکاری مشترک بین فعالان اقتصادی دو کشور فراهم کرده است.
وی اضافه کرد: زمینه‌های گسترده‌ای همچون محیط زیست، آب، پساب، بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف آب و انرژی، سکوهای شناور و اسکله‌های نفتی، کاغذ، صنایع آتش‌نشانی، بازیافت زباله، تجهیز و توسعه شبکه موبایل، صنایع فولاد و بسیاری از زمینه‌های زیرساختی دیگر برای همکاری وجود دارد و ایرانیان و فعالان اقتصادی از همکاری مشترک در این زمینه‌ها استقبال می‌کنند.
جلال‌پور گفت: همه این ظرفیت‌ها، نه تنها برای ایران بلکه برای منطقه وسیعی در خاورمیانه شامل 15 کشور همسایه ایران نیز فراهم است. وی همچنین به حمایت سوئد از فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت: جمله معروف رئیس کمیسیون امور خارجه پارلمان سوئد در سال 2008 میلادی که گفت: «ایران حق دارد در صنعت هسته‌ای به شکل صلح‌آمیز پیشرفت داشته باشد» سرانجام در سال 2015 برای دیگر کشورهای اروپایی جا افتاد؛ این یکی از موضع‌گیری‌های خوب و منطقی سوئد در دهه‌های گذشته در ارتباط با ایران بوده است.
جلال‌پور در مورد سوابق تاریخی همکاری‌های اقتصادی سوئد با ایران گفت: حضور شرکت سوئدی- دانمارکی در قرارداد راه‌آهن سراسری ایران و حضور در ساخت بندر خرمشهر را می‌توان از جمله آنها برشمرد؛ در اوایل سال 1300 شمسی یعنی حدود 90 سال پیش، سوئدی‌ها در اهواز پل مستحکمی را ساخته‌اند که پل سفید نام دارد؛ اینها نشان می‌دهد روابط اقتصادی ایران و سوئد نیز روابط محکم و طولانی مدتی است. در این سال‌ها، همچنین شرکت‌های زیادی از سوئد در بازار ایران فعالیت کرده و اکنون نیز برآورد می‌شود بیش از 100 شرکت سوئدی در ایران در حال فعالیت هستند. شرکت‌های سوئدی در سال‌هایی که اقتصاد ایران در تحریم بود در ایران ماندند و به کار خود ادامه دادند؛ نتیجه حضور این شرکت‌ها در ایران استفاده از تولیدات آنها در کشورمان است.
جلال‌پور گفت: از طرف دیگر، اکنون نزدیک به 120 هزار ایرانی در سوئد زندگی می‌کنند که بیشتر آنها تحصیلکرده و افرادی بسیار موفق هستند؛ علاوه بر این، شرکت‌های ایرانی نیز صادرات خوبی به سوئد دارند از جمله آنها محصولات فرش، پسته، خاویار و خشکبار در کنار نفت است.
همچنین جلال‌پور در پست تلگرامی خود به نشست «ایلوا بری» رئیس شورای تجارت سوئد و شریف سید، معاون منطقه خاورمیانه این مرکز که با حضور محمدرضا انصاری عضو هیات رئیسه و فرهاد شریف معاون بین‌الملل اتاق ایران برگزار شده بود، به تصمیمات گرفته شده در این جلسه اشاره کرد. بر این اساس، قرار است تا ماه سپتامبر دفتر شورای تجارت سوئد در ایران راه‌اندازی شود. همچنین هیات‌های تخصصی تنظیم و به ترتیب به ایران سفر خواهندکرد که اولین هیات شامل چهار گروه پزشکی بهداشتی، حمل‌ونقل، صنعت غذا و قطعات خودرو خواهد بود. از سویی، تبادل اطلاعات بین معاونت بین‌الملل اتاق ایران، اتاق مشترک و بیزنس فروم در سطح بالایی انجام خواهد پذیرفت. به‌علاوه پس از گشایش دفتر شورای تجارت سوئد در تهران، با هماهنگی اتاق ایران مسوول این دفتر در استان‌ها نیز حضور خواهد یافت تا از ظرفیت‌های اقتصادی استان‌ها کسب اطلاع کند.
اقتصاد سوئد در یک نگاه
سوئد از کشورهای شبه‌جزیره اسکاندیناوی است که در شمال قاره اروپا واقع شده و از غرب با نروژ، از شمال شرق با فنلاند، از شرق با خلیج بوتنی، از جنوب شرق با دریای بالتیک و از جنوب غرب با دانمارک همسایه است.این کشور اروپایی دارای مساحتی حدود 450 هزار کیلومتر مربع و 9 میلیون نفر جمعیت است که فقر به ندرت در آن به چشم می‌خورد و معمولا همیشه بالاترین شاخص رشد انسانی را داشته است که این شاخص، مردم کشورهای مختلف را از لحاظ امید به زندگی، دانش و استانداردهای زندگی رتبه‌بندی می‌کند. در سال 2015 تولید ناخالص داخلی سوئد 4/ 467میلیارد دلار با نرخ رشد 8/ 2 درصد بوده که 8/ 1 درصد در بخش کشاورزی، 5/ 33 درصد در بخش صنعت و 7/ 64 درصد در بخش خدمات را شامل می‌شود.صادرات این کشور در همین سال برابر 1/ 151 میلیارد دلار بوده که شامل ماشین‌آلات، وسایل نقلیه موتوری، محصولات کاغذی، کاغذ و خمیر چوب، آهن و فولاد و مواد شیمیایی است و به کشورهای نروژ، آلمان، انگلستان، فنلاند، دانمارک، آمریکا، هلند، بلژیک و فرانسه صادر شده است.
واردات این کشور نیز 2/ 133 میلیارد دلار از کشورهای آلمان، هلند، نروژ، دانمارک، انگلستان، چین، روسیه، فنلاند و فرانسه شامل ماشین‌آلات، نفت و فرآورده‌های نفتی، مواد شیمیایی، وسایل نقلیه موتوری، آهن و فولاد، مواد غذایی و لباس بوده است. منابع معدنی سوئد شامل مس، طلا، انرژی آبی، سنگ آهن، سرب، نقره، الوار، اورانیوم و روی است.میزان صادرات ایران به سوئد در سال 2014 میلادی 14 میلیون و 666 هزار دلار و واردات از این کشور 330 میلیون و 150 هزار دلار بوده است. صادرات عمده ایران شامل فرش و سایر کفپوش‌های نسجی، میوه‌های خوراکی، آجیل، پوست، مرکبات، خربزه، قهوه و چای و واردات اصلی تجهیزات الکترونیکی، ماشین آلات، رآکتورهای هسته ای، دیگ‌های بخار، محصولات دارویی، خمیر چوب، مواد سلولزی الیافی، کاغذ، مقوا و... بوده است.
دنیای اقتصاد