حجت الاسلام مصطفی پورمحمدی در جمع دانشجویان دانشگاه پیام نور ارومیه در پاسخ به یک دانشجو که گفت چرا با وجود این همه دستگاه های نظارتی، فساد های مالی در کشور همچنان وجود دارد؟ تصریح کرد: من یک مثال ساده می‌زنم. حرف ما این است که در کشور این همه پزشک و دارو و درمان وجود دارد. اما چرا این قدر مریض و بیمار داریم. چرا که اگر به توصیه های درمانی عمل شده و مراقبت شود توصیه‌ها اثربخش است ولی اگر گوش ندهیم و توصیه های درمانی را به کار نبندیم عملاً تمام این مراکز درمانی و درمانگاه‌ها ناکارآمد خواهند بود. حرف اساسی ما در کشور این است که باید فرهنگ نظارت پذیری در جامعه جاری و ساری باشد. اگر بی نظمی در جامعه حاکم شود هر قدر پلیس راهنمایی و رانندگی داشته باشیم همچنان ترافیک بالا است.
وی افزود: یکی از مشکلات ما در کشور این است که سالی بیست و چند هزار کشته جاده ای داریم. البته این آمار در سال‌های اخیر کاهش پیدا کرده است ولی باز هم زیاد است. در سال‌هایی که من در وزارت کشور بودم این آمار حدوداً سی هزار بود که با تمهیدات نیروی انتظامی و بالا رفتن فرهنگ راهنمایی و رانندگی مقداری کاهش یافته است. نکته جالب این است که در جنگ به طور میانگین هر سال سی هزار شهید داشتیم. به عبارت دیگر آمار کشته های جاده ای ما الآن مانند کشته های جنگ است.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با تاکید بر مبارزه با فساد، گفت: همه باید مراقب شکل گیری فساد باشیم، به خصوص مدیران و کارگزاران. باید همه به این مسئله توجه کنند وگرنه ما این همه نیرو نداریم که برای هر مجموعه یک ناظر اختصاص دهیم. البته این کار هم اشتباه است. چرا که باید دولت کوچک‌تر شود. بحث دیگر این که درباره مبارزه با فساد تحقیقات و کارهای نوینی در دنیا انجام شده و راهکارهایی ارائه شد که باید در کشور ما نیز از این سیستم‌ها استفاده شود.
وی با بیان اینکه سازمان بازرسی کل کشور یک نهاد نظارتی عالی است، گفت: کار سازمان بازرسی ترویج فرهنگ نظارت پذیری است. چند مورد هم به صورت تصادفی بررسی و بازرسی می‌کنیم و اگر اشکالی دیدم تذکر و هشدار می‌دهیم. در این مسیر باید فرهنگ نظارت پذیری توسعه یابد.
در ادامه این نشست، دانشجویی پرسید سازمان بازرسی در خصوص فسادهای اخیر چه اقداماتی انجام داد که پورمحمدی در پاسخ گفت: در بررسی پرونده های اخیر کاری که انجام شد، عمدتاً با همکاری مدیران سازمان بازرسی انجام شد. بخش عظیمی از گزارش‌ها و تذکرهایی که سازمان بازرسی کل کشور به دستگاه های مختلف ارائه می‌کند، آشکار نیست. به بخشی از تذکرات و هشدارهای ما توجه شد و به بخشی توجه نشد.
در فساد بزرگ بانکی ضعف در سیستم نظارت درون سازمانی بود
دانشجوی دیگری پرسید، ضعف نظام بازرسی در کجا بود که سه هزار میلیارد تخلف صورت گرفت؟ رئیس سازمان بازرسی کل کشور تاکید کرد: در فساد بانکی سه هزار میلیاردی ضعف در سیستم نظارت درون سازمانی بود. به عنوان مثال، بانک صادرات سه هزار شعبه و سی هزار پرسنل دارد. جامعه بانکی بیست و یک هزار شعبه رسمی با دویست هزار کارمند دارند. این در حالی است که سازمان بازرسی در کل کشور حدود دو هزار نفر کارمند دارد. البته این به معنای ضعیف بودن سازمان بازرسی نیست. قرار نیست سازمان بازرسی کل کشور برای هر نفر یک نیرو اختصاص دهد. سازمان بازرسی تنها راهنمایی کرده و هشدار می‌دهد. اتفاقاً درباره همین گروه متخلف در پرونده سه هزار میلیاردی، سازمان بازرسی چند مورد را تذکر و هشدار داده بود؛ البته نه در مورد این پرونده، ولی مجموعه بازرسی درون سیستمی به تذکرات ما توجه نکرد. باید نظارت درون سازمانی تقویت شوند.
فساد با اجرای نظارت همگانی رخت بر می‌بندد
رئیس سازمان بازرسی کل کشور در واکنش به دانشجویی که معتقد بود فشار اقتصادی امان مردم را بریده است، گفت: فشار اقتصادی به مردم زیاد است ولی این طور نیست که امانشان بریده شود. ملت ایران نشان داده که مقاوم و صبور است. انشاء الله از این مشکلات هم عبور خواهیم کرد. ولی راه عبور نیاز به همت همگانی دارد. البته مسئولین وظیفه جدی و اساسی دارند. سالم سازی در مدیران اصل است. اول باید مدیران سالم زندگی کنند. بازرسی و مدیریت‌ها باید سالم باشند، اما بحث سالم سازی به نظارت همگانی نیاز دارد. واژه نظارت همگانی واژه مقبول جوامع پیشرفته و سامان یافته اداری است. در ادبیات دینی ما از این واژه به عنوان امر به معروف و نهی از منکر یاد می‌شود. اگر این اصل اجرا شود حتماً فساد رخت بر می‌بندد.
در رسیدگی به پرونده بیمه ایران هیچ کس مصون نیست
دانشجویی به نام یکی از مسئولان در پرونده اختلاس بیمه اشاره کرد و از رئیس سازمان بازرسی پرسید که چرا در پرونده خیابان فاطمی برای این مسئول کیفرخواست صادر نشده است. پورمحمدی نیز در پاسخ تصریح کرد: تا زمانی که مدارک یک پرونده تکمیل نشود و بازپرس برای متهم قرار صادر نکرده و به دادگاه ارسال نکند، اولاً نباید نامش بیان شود. طرح نام متهم قبل از صدور قرار، غیرقانونی است. در پاسخ به سؤال شما نه می‌توانم بگویم بله و نه خیر؛ چون بردن نام افراد تخلف است. من می‌گویم حتی اگر قانون خلاف منویات ما باشد باید محترم شمرده شود. در رسیدگی به پرونده بیمه ایران هیچ کس مصون نیست؛ برای کسانی که پرونده آنان تکمیل شد کیفرخواست صادر گردید ولی هنوز پرونده برخی تکمیل نشده و برای آنان کیفرخواست صادر نشده است. وقتی کیفرخواست تکمیل شود آنان در دادگاه مطرح خواهند شد.
قائم مقام سابق بانک مرکزی نیز محور سؤال بعدی یکی از دانشجویان بود. این دانشجو می‌گفت چرا با وجود اینکه قائم مقام سابق بانک مرکزی جزو متهمان فساد بانکی سه هزار میلیاردی بود ولی همچنان در مسئولیت سابق خود ابقا و در هیئت‌های تصمیم گیری دولت شرکت می‌کند؟ رئیس سازمان بازرسی کل کشور در پاسخ به این سؤال با بیان اینکه فرد نام برده شده از مسئولیت سابق خود برکنار شده است، گفت: البته قرار نبود این فرد در جلسات تصمیم گیری دولت حاضر شود. ما نیز خبر دار شدیم که وی بعضاً در جلسات تصمیم گیری حضور پیدا کرده است که با انتقاد صریح رسانه‌ها روبرو شد. نکته دیگر اینکه هنوز پرونده این فرد تکمیل نشده تا کیفرخواست صادر شود.
همچنین رئیس بازرسی کل کشور در واکنش به دانشجویی که معتقد بود افشای رمز عابر بانک‌ها از سوی مدیرعامل سابق بانک ملی صورت گرفت، گفت: طبق آنچه تا کنون ادعا شده، کارمند یکی از شرکت‌ها از ضعف سیستم حفاظتی یکی از بانک‌ها اطلاع پیدا کرد و آن را تذکر داده بود. ظاهراً توجه نشد و بعد از اینکه وی به خارج از کشور رفت برای اینکه حرف خود را ثابت کند تمام این رمزها را منتشر کرد.
دانشجوی دیگری با بیان اینکه سازمان بازرسی کل کشور یک نهاد بازرسی عالی است، گفت: شما باید به انتصابات عالیه نظارت داشته باشید. آقای خاوری یک شخص دو ملیتی بود. چرا سازمان بازرسی، وزارت اطلاعات، بازرسی ریاست جمهوری، و... هیچ کس نگفتند وی دو ملیتی است؟! چرا یک معذرت خواهی هم نکردند؟! سؤال بعدی من این است که به نظر شما چند درصد از مسئولان بر اساس شایسته سالاری مسئولیت می‌گیرند؟! این همه گفته شد جریان انحرافی و فتنه ولی چرا همچنان همه آنان در دولت و سازمان‌های مختلف حضور دارند؟! سؤال سوم من درباره این است که چرا به پرونده روحانی آمر به معروف و نهی از منکر رسیدگی نمی‌شود؟!
پورمحمدی در پاسخ به این دانشجو گفت: بخشی از این مسایل در حوزه من است و بخشی در حوزه دیگران. درباره انتصاب خاوری در بانک ملی باید بگویم که سازمان بازرسی در تعیین مسئولین دخالت نمی‌کند. از طرفی هویت خاوری مسئله پنهانی بود. دستگاه های اطلاعاتی می‌گویند ما تذکر داده و گفتیم ولی توجه نکردند.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور در پاسخ به سؤال دیگر این دانشجو که پرسید آیا در عزل و نصب‌ها شایسته سالاری است، گفت: پاسخ این سؤال را شما باید بدهید. شما شورای شهر را انتخاب می‌کنید و شورای شهر، شهردار انتخاب می‌کند. وقتی اعضای شورای شهر را خود ما انتخاب کردیم دیگر نمی‌توانید بگویید که این شهردار شایسته است یا خیر. شما نماینده را انتخاب کردید و نماینده وزیر انتخاب می‌کند. وزیر هم مدیرکل را انتخاب می‌کند. بنابراین دیگر شما نمی‌توانید بگویید این مدیرکل شایسته نیست. باید شما جوانان مقداری دقت و تأمل کنید تا نظام فکری، انتقادی ما ساختار روشن داشته باشد. بالاخره باید یک سیستم را قبول کرد و بر اساس آن عملکردها را ارزیابی کرد. شما فرمولی ارائه کنید که شایسته سالاری چه زمانی اتفاق می‌افتد. با چه فرمولی می‌توان بیان کرد که فلانی شایسته نیست.
وی ادامه داد: شما می‌فرمایید جریان انحرافی و فتنه گر چرا همچنان در سیستم حضور دارند. چکار باید کرد؛ شما بگویید چه بکنیم؟! شما می‌فرمایید فلان فرد فتنه گر و انحرافی است. در این صورت باید چه کنیم؟! نباید با هم دعوا کرد، باید برای این مسئله راه حل پیدا کرد. تنها راهی که باقی می‌ماند تحمل است. باید آگاهانه و صبورانه تحمل کرد و اجازه نداد افرادی که قبولشان نداریم خیلی حوزه‌شان گسترده شود. باید روشنگری کرده و سعی کنیم وظایف خود را خوب انجام دهیم تا از دست اندازی فتنه گر و انحرافی جلوگیری کنیم. باید شرایط را طوری مدیریت کرد تا دوره فتنه گر و منحرفی پایان یابد.
پورمحمدی درباره حکم روحانی آمر به معروف و ناهی از منکر، گفت: درباره این پرونده مجرمین تا مدت‌ها فراری بودند. بعد از بازداشت، یکی از آنان توسط خود روحانی بخشیده شد. این طور نیست که نظام قضایی از ناهی از منکر و آمر به معروف حمایت نکند.
خبر گزاری مهر