با نامه‌ای که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه نوشت، بار دیگر این کشور می‌تواند محصولات تولیدی خود را بدون هیچ دغدغه‌ای روانه بازارهای روسیه کند. محصولاتی که آنقدر بازار روسیه برایشان ارزشمند بود که تولیدکنندگانشان حتی حاضر بودند پولی را به صادرکنندگان ایرانی بپردازند تا بلکه کالاهای ترک، از طریق ایران به روسیه ارسال شود.
این در شرایطی بود که با اوج‌گیری محدودیت‌های روسیه بر سر واردات محصولات و مواد غذایی از ترکیه و اروپا، بارها و بارها مقامات روس، اعلام کرده بودند که خواستار افزایش مراودات خود با تجار ایرانی و تامین بخش عمده‌ای از نیازهای خود از بازار ایران هستند، در حالی که تجار ایرانی هم می‌دانستند که بازار روسیه یک بازار بسیار پرپتانسیل برای صادرات محصولات غذایی ایرانی است و به همین دلیل، جلسات متعددی برگزار شد تا بتوان، راه را برای صادرات چشمگیر ایران به این کشور باز کرد اما حال بعد از گذشت مدتی، نه تنها ایران نتوانست بازار روسیه را به دست گیرد بلکه اکنون باز هم بازار جذاب این کشور را به ترکیه باخته است.
جهانگیری هم گره صادرات به روسیه را حل نکرد
در این میان موانع بر سر راه ورود تجار ایرانی به بازار روسیه آنقدر زیاد بود که دو هفته قبل، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه‌ای که با صادرکنندگان به روسیه برگزار کرد، قول داد که موانع صادرات ایران با روسیه، حل و فصل شود، این در شرایطی است که هنوز هم اتفاق جدیدی نیفتاده و به خصوص با نامه‌نگاری اخیر رئیس‌جمهور ترکیه هم به نظر نمی‌رسد که دیگر تمایل سابق در میان مقامات روس، برای سپردن بخش عمده‌ای از بازارشان به دست تجار ایرانی پابرجا باشد.
اسداله عسگراولادی، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه گفت: علیرغم عزم سیاسی مقامات دو کشور ایران و روسیه برای افزایش سطح مبادلات تجاری، متاسفانه این هدف محقق نشده و در دو ماهه ابتدای سال جاری ایران تنها ٥٠ میلیون دلار کالا به روسیه صادر کرده در حالی که توافقات مناسبی میان دولت دو کشور برای ارتقای سطح مبادلات انجام پذیرفته است.
وی تصریح کرد: سفر اخیر ولادیمیر پوتین به ایران دستاوردهای خوبی برای بخش تجاری و صادرکنندگان کشور داشته و اکنون تعرفه ورود ده قلم کالای ایرانی به روسیه صفر شده است در حالی که به دلیل مشکلات ساختاری در تجارت ایران، صادرکنندگان نمی توانند از این امتیاز بهره گیرند. در این میان، دولت عزم کرده تا سطح روابط تجاری با روسیه را بالا برد و در این راستا تصمیمات خوبی انجام داده است.
آخرین وضعیت صادرات و واردات میان ایران و روسیه
بر این اساس، آخرین آمارهای گمرک حکایت از این دارد که صادرات ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری نسبت به سه ماهه ابتدای سال قبل، به لحاظ وزنی ۷۱.۵۶ درصد کاهش و به لحاظ ارزشی ۴ درصد کاهش را تجربه کرده است که نشان می‌دهد، سیاست‌های دولت برای تسخیر بازار روسیه از سوی صادرکنندگان ایرانی علیرغم تاکیدات مقامات ارشد دو کشور، چندان رضایت بخش و اثربخش نبوده است.
بر این اساس، میزان صادرات ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری به لحاظ وزنی ۵۷ میلیون و ۸۰۵ هزار و ۲۷۳ کیلوگرم بوده که این رقم در مدت مشابه سال قبل، معادل ۲۰۳ میلیون و ۲۶۲ هزار و ۸۴۶ کیلوگرم بوده است، ضمن اینکه به لحاظ ارزشی صادرات ایران به این کشور در زمان یاد شده، معادل ۴۶ میلیون و ۹۴۵ هزار و ۸۵۵ دلار و در مدت مشابه سال قبل ۴۹ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۹۰ دلار بوده است.
همچنین میزان واردات ایران از روسیه نشانگر آن است که واردات از این کشور در سه ماهه ابتدای سال جاری ۲۵۹ میلیون و ۵۱۰ هزار و ۵۰۱ کیلوگرم بوده که ارزشی معادل ۵۳۹ میلیون و ۵۴۶ هزار و ۲۴۱ دلار داشته است که این رقم، تراز منفی تجارت ایران و روسیه را نشان می‌دهد.
در عین حال، میزان واردات ایران از روسیه در سه ماهه ابتدای سال ۹۴ نیز حکایت از آن دارد که میزان واردات ایران به لحاظ وزنی ۳۳۱ میلیون و ۱۱۵ هزار و ۵۳۲ کیلوگرم معادل ۱۴۳ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۳۷۴ دلار بوده است.
به هرحال بعید به نظر می‌رسد با بازگشت ترکیه به بازار روسیه، ایران بتواند سهم خود را از بازار این کشور بگیرد، البته اگر قرار است این سهم بیشتر شود، باید اقدامات ویژه‌ای برای بازار این کشور انجام گیرد و دولت پشتیبانی‌های خود را از صادرکنندگان برای ورود به بازار این کشور افزایش دهد.
خبرگزاری مهر