طی یک ماه اخیر 22 هزار و 80 تن انواع آلومینیوم در تابلوی بورس کالا عرضه شده که این میزان شمش، شمش آلیاژ و بیلت را شامل میشود، این در حالی است که در روزهای اخیر روند قیمتی آلومینیوم در بازارهای جهانی و داخلی دارای روندی صعودی بوده که این افزایش نرخ در کنار شاخصهایی همچون افزایش قیمت دلار باعث افزایش قیمت در بازارهای داخلی نیز شده است.
این در حالی است که در روزهای اخیر افزایش نرخ دلار پیرو ماجرای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا موجب کاهش موقتی قیمت فلزات پایه در بازار لندن شد، با این حال عوامل داخلی اهرم دیگری بوده که بر افزایش قیمت این فلز در بازار داخلی تاثیرگذاشته است. به گزارش «دنیای اقتصاد» علت این روند قیمتی را باید تحت لوای عواملی همچون افزایش صادرات، جایگزینی واردات قراضه به جای مواد اولیه و همچنین عقب نشینی تقاضای موثر در بازار دانست.
در بازار جهانی مولفههای تاثیر گذار بر نرخ آلومینیوم اعم از قیمت در بازار لندن و نرخ دلار افزایشی بوده، اما در بازار داخلی قیمتگذاری فلزات پایه بر مبنای متوسط نرخ هفتگی بازار لندن گرفته میشود که در این رابطه فعالان بازار فلزات پایه در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» موضوعی را عنوان میکنند بر این مبنا که در زمان قیمتگذاری برای فلزات پایه میل به انتخاب بالاترین قیمت در میان فعالان بیشتر وجود دارد و در واقع به جای در نظر گرفتن قیمت متوسط هفتگی و واقعی در بازارهای جهانی، میل به در نظر گرفتن قیمت بالاتر طی روزهای هفته بیشتر وجود دارد که این نکته موضوعی است که ذات بازار را تحتالشعاع قرار میدهد.
بازار آلومینیوم با عنوان بازار بی رقیب، در میان فعالان و مصرفکنندگان این فلز شناخته شده است، بر این مبنا رفتار بازار در سالهای قبل با وجود عرضهکنندگان دیگر شکل دیگری داشت، در واقع در حال حاضر شناخته شدن بازار آلومینیوم بهعنوان بازاری انحصاری موضوع تازهای نیست، دو شرکت عرضهکننده قبلی در سالهای گذشته از بورس کالا خارج شدهاند و بیشتر در زمینه صادرات فعال هستند، در این راستا مساله صادرات آلومینیوم، موضوعی است که به خواست غالب تولیدکنندگان بدل شده است، این در حالی است که موضوع صادرات این فلز
به خصوص این روزها و از زمانهای قبل در این بازار جا افتاده است. تمایلی که بین عرضهکنندگان در زمینه صادرات وجود دارد به دلیل شرایط مساعدتری است که بازارهای صادراتی برای فعالان این بازار ایجاد میکنند که این موضوع سبب شده است به سمت صادرات گرایش پیدا کنند. البته تمایل به صادرات تنها به دلیل شرایطی که برای تولیدکنندگان ایجاد میکند نیست، چنان که گفتوگوی «دنیای اقتصاد» با فعالان بازار این فلز حاکی از آن است که در حال حاضر کارخانههای تولید آلومینیوم مازاد عرضه دارند، شرایطی که در زمان رکود اقتصادی به وجود آمده است، مازاد عرضهای که تولیدکنندگان را به سمت صادرات سوق میدهد. از سویی ضعف مدیریت صنعتی در صنایع بالادستی موجب کاهش تقاضای آلومینیوم شده و تولیدکنندگان را به روش ساده تر که همان صادرات است، ترغیب کرده است.
تفاوت نرخ در بازار و بورس کالا
بازار آلومینیوم، بازاری که زیر سایه شاخصهای جهانی در داخل معامله میشود در روزهای ابتدایی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تحت تاثیر شوک این خروج روندی منفی را طی کرد و پس از آن بازهای صعودی را در پیش گرفت، در واقع این احتمال وجود دارد که در روزهای ابتدایی که بازار روندی منفی را طی کرده، خریداران و فعالان بازار دست به خرید زده باشند و حال با عرضه آلومینیوم در بازار داخلی کنترل بازار را در دست گرفته باشند، چرا که بنابر گفتوگوی «دنیای اقتصاد» با یکی از فعالان بازار قیمت این فلز در بازار داخلی به کمتر از قیمت در بورس کالا رسیده است. در این بین احتمال دیگری که در ارتباط با قیمتها وجود دارد این است که با توجه به اینکه عرضه اعتباری هم وجود دارد، خریدارانی که از قبل خرید اعتباری کردهاند، حال که قیمتهای جهانی افزایش یافته تمایلشان برای فروش در بازار داخلی آن هم با قیمت کمتر از قیمت عرضه شده در بورس کالا، افزایش یافته است، موضوعی که خریداران احتمالا برای مرتفع کردن مشکلات مالی خودشان و نه کسب سود انجام دادهاند تقاضای بازار را به سمت بازار داخلی سوق داده است. گفتوگوی «دنیای اقتصاد» با یکی از فعالان بازار حاکی از آن است که قیمت این فلز در بازار داخلی، کمتر از قیمت عرضه شده در بورس کالا است و این موضوع نوک پیکان تقاضا را با شیب بیشتری به سمت بازار داخلی سوق داده است.
بازارهای جهانی آلومینیوم در مسیر معکوس
بازار جهانی آلومینیوم در حالیکه در روند 6 ماهه خود با افت و خیزهایی با برآیند مثبت روبهرو بوده و شاهد رشد قیمت آن بودیم، اما در روند 5 ساله قیمتها با کاهش ملایمی روبهرو شده که این کاهش تقریبا ممتد بوده است. به گزارش «دنیای اقتصاد» و براساس دادههای جهانی از بازار لندن، قیمت آلومینیوم از ابتدای سال 2012 تا کنون از قیمت 2هزار دلار در هر تن به 6/ 1 هزار دلار رسیده است که این موضوع حکایت از کاهش 400 دلاری در هر تن دارد. این در شرایطی است که در دوره 6 ماه گذشته قیمت هر تن آلومینیوم بهطور متوسط از هزار و 470 دلار به هزار و 630 دلار رسیده است. به عبارتی دیگر در 6 ماه گذشته بازار آلومینیوم در مقایسه با روند 5 ساله خود مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است. کارشناسان بازارهای جهانی معتقدند کاهش قیمت این فلز در 5 سال گذشته متناسب با بحران جهانی و رکود عمومی بوده که بر اقتصاد جهانی حکمفرما بوده و هنوز برخی قدرتهای اقتصادی نتوانستهاند از آن عبور کنند. به عقیده آنها بحران جهانی در دوره پیش از 2012 اثرات منفی زیانباری بر بازار فلزات پایه از جمله آلومینیوم گذاشت اما از این تاریخ به بعد تقریبا روند بازار آرام و متعادل بوده است. بر همین اساس با تقویت نسبی اما ناکافی وضعیت اقتصادی کشورهای دنیا از شتاب ریزشی بازارهای مذکور کاسته شد اما این روند متوقف نشد. به این ترتیب با افت و خیز اقتصادهای مهمی همچون اروپا، چین و کشورهای نوظهور شاهد افت و خیزهای بازار آلومینیوم، به تبع سایر فلزات پایه بوده و هستیم و این مساله البته برآیند منفی را ثبت کرده است.
در این بین اما در سالهای اخیر (از 2014 تاکنون) عامل دیگری به نام بهای نفت بازار آلومینیوم را از خود متاثر ساخته است. طی این مدت نیز قیمت آلومینیوم از 2 هزار و 100 دلار در هر تن به هزار و 600 دلار رسید که اثر قوی نفت بر این بازار را نشان میدهد. برخی معتقدند این کاهش قیمت که در نتیجه افت بهای تمام شده تولید و استخراج مواد اولیه در این صنعت روی داده باعث کاهش قیمت شده هرچند سایر مولفهها از جمله پایین بودن تقاضا نیز این مسأله را تشدید کردهاند.
در این بین اما میزان عرضهها نیز در این صنعت در بازارهای جهانی در مقایسه با تقاضا با مازاد روبهرو است. البته ناگفته نماند میزان موجودی انبارها در بورس لندن در مقایسه با سال گذشته کاهش قابل توجهی را تجربه کرده است بهطوریکه موجودی انباری این محصول در بازار لندن از بالاتر از 5/ 3میلیون تن به کمتر از 5/ 2 میلیون تن رسیده است که حکایت از روند رو به بهبود این بازار دارد. با این حال هنوز میزان مازاد انباری این محصول رقم بالایی است. در این بین تصمیمات دولتهای چین و آمریکا برای تغییر در ارزش پول یا تغییر در نرخهای بهره نیز موضوعاتی هستند که در تغییرات قیمتی آلومینیوم در بازار جهانی بیاثر نبودهاند.
دنیای اقتصاد