بررسی وضعیت نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله و 15 تا 29 ساله کشور در فاصله سال های 84 تا 90 نشان می دهد که این نرخ از 23.8 درصد برای گروه سنی 15 تا 24 ساله در بهار سال 84 به 25.7 درصد در بهار سال 90 افزایش یافته است.
همچنین نرخ بیکاری برای جوانان 15 تا 29 ساله نیز نشان می دهد با وجود برخی نوسانات و کاهش های اتفاق افتاده در برخی فصول سال های 84 تا 90 این نرخ همچنان بین 18 تا 23 درصد باقی مانده است.
از سویی همواره جمعیت زنان جویای کار در فصول مختلف سال های 84 تا 90 دارای نرخ های بیکاری بالاتر و قابل توجه تری نسبت به مردان بوده اند و از متوسط 30 درصد در ابتدای سال 84 به بیش از 45 درصد در فصول مختلف سال 90 افزایش یافته است که این موضوع نشان دهنده افزایش تلاش زنان برای ورود به بازار کار و از سویی ناتوانی بازار نسبت به جذب زنان متقاضی اشتغال است.
افزایش توجه زنان برای ورود به بازار کار
توجه به این مطالب به این دلیل اهمیت می یابد که دولت در فاصله سال های اخیر به ویژه پس از سال 89 مدعی ایجاد 3 میلیون و 200 هزار فرصت جدید شغلی در کشور شده است که با این وجود باید از میزان بیکاران مرد و زن در رده های سنی اصلی متقاضی اشتغال یعنی 15 تا 24 سال و 15 تا 29 سال کاسته می شد، اما آمارها تحقق این خواسته را نشان نمی دهند.
نگاه دیگر به مسئله بالا بودن نرخ بیکاری جوانان رده سنی 15 تا 29 ساله کشور در فاصله سال های 84 تا 90 نیز نشانگر این موضوع است که اساسا به دلیل تمرکز کارجویان کشور در این دوره سنی، مجموعه تلاش های دولت باید در ایجاد فضاهای شغلی برای کارجویان جوان کشور متمرکز شود.
زنان در سال های اخیر سهم بیشتری از بیکاری را در کشور داشته اند که می توان برخی دلایل آن را در اولویت دادن بنگاه ها و کارفرمایان در جذب کارجویان مرد، عدم تمایل اکثریت زنان به انجام مشاغل فیزیکی و یا عدم جذب آنان در برخی دیگر از رشته هایی که صرفا مردان می توانند آن مشاغل را انجام دهند، جستجو کرد.
نرخ بیکاری جوانان؛ همیشه دورقمی!
با این حال آمارهایی که مرکز آمار ایران در فاصله سال های 84 تا 90 در زمینه وضعیت نرخ بیکاری کارجویان رده سنی 15 تا 29 سال ارائه کرده است و همچنین آمارهای بیکاری مردان و زنان؛ صرفا با 1 ساعت کار در هفته محاسبه و اعلام شده است که خود این مسئله می تواند این احتمال را به وجود آورد که در صورت تغییر تعریف شاغل از بیکار، آمارها به شدت نسبت به میزان فعلی آن افزایش یابد.
جدول نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 سال از بهار 84 تا بهار 90
| نرخ بیکاری زنان (درصد) |
نرخ بیکاری مردان (درصد) |
نرخ بیکاری کل (درصد) |
سال / فصل |
| 33.7 |
20.6 |
23.8 |
بهار 84 |
| 30.3 |
18.9 |
21.7 |
تابستان 84 |
| 31.81 |
19.57 |
22.35 |
پاییز84 |
| 33.1 |
22.6 |
24.9 |
زمستان 84 |
| 28.6 |
20.7 |
22.6 |
بهار 85 |
| 30.1 |
18.2 |
20.9 |
تابستان 85 |
| 34.2 |
21.9 |
24.7 |
پاییز 85 |
| 33.2 |
23.2 |
25.4 |
زمستان 85 |
| 29.3 |
19.5 |
21.8 |
بهار 86 |
| 28.7 |
18.2 |
20.6 |
تابستان 86 |
| 30.7 |
19.2 |
21.6 |
پاییز 86 |
| 32.9 |
23.7 |
25.6 |
زمستان 86 |
| 30.7 |
17.4 |
20.3 |
بهار 87 |
| 35.9 |
19.9 |
23.1 |
تابستان 87 |
| 31.6 |
19.2 |
21.5 |
پاییز 87 |
| 38.1 |
24.7 |
27.4 |
زمستان 87 |
| 30.6 |
20 |
22.4 |
بهار 88 |
| 29.9 |
20.9 |
22.7 |
تابستان 88 |
| 33.1 |
21.7 |
24.1 |
پاییز 88 |
| 32.4 |
22.7 |
24.7 |
زمستان 88 |
| 25.2 |
11.9 |
14.6 |
بهار 89 |
| 40.2 |
21.7 |
25.7 |
بهار 90 |
| 42.5 |
20.8 |
24.7 |
تابستان 90 |
| 45.8 |
22.8 |
26.3 |
پاییز 90 |
به صورت کلی آمارها نشان می دهد که هیچگاه در فاصله سال های 84 تا 90 نرخ بیکاری کل برای مردان و زنان در فصول مختلف سال کمتر از 20.3 درصد نبوده است و فقط در یک مورد مرکز آمار ایران نرخ بیکاری مردان و زنان 15 تا 24 ساله را در بهار سال 89 به میزان 14.6 درصد اعلام کرد.
همچنین در برخی فصول مانند بهار 89 نیز نرخ بیکاری زنان 15 تا 29 ساله با افزایشی چشمگیر به 46.5 درصد رسید. این نرخ در پاییز همان سال به میزان 42.3 درصد بود. نرخ بیکاری کارجویان 15 تا 24 ساله در پاییز 90 به میزان 45.8 درصد اعلام شده است.
افزایش بیکاری زنان به 46 درصد
این نرخ ها در حالی اعداد بزرگی را نشان می دهند که دولت طی سال های اخیر همواره اعلام کرده است توانسته فرصت های اشتغال زایی میلیونی را در کشور ایجاد کند.
با این حال اشتغال و مسئله بیکاری جوانان؛ در حال حاضر بزرگترین دغدغه و موضوعی است که ذهن بیشتر خانواده های ایرانی را به خود مشغول کرده است.
همچنین بی میلی کارفرمایان نسبت به جذب جوانانی که هنوز شانس ورود به بازار کار و یا تجربه آن را پیدا نکرده اند نیز خود به عنوان معضل جدیدی در این بخش تبدیل شده است. به عبارتی امروز با شرایط نامتعادل و عرضه بیش از جد نیروی کار در مقابل تقاضا، کارفرمایان دیگر وقت و هزینه خود را بابت پذیرش نیروهای مبتدی اختصاص نمی دهند که نمونه های آن به وضوح در استخدام ها و جذب نیرو توسط برخی دستگاه ها، بانک ها و بنگاه های بزرگ مشهود است.
جدول نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 سال از بهار 84 تا بهار 90
| نرخ بیکاری زنان (درصد) |
نرخ بیکاری مردان (درصد) |
نرخ بیکاری کل (درصد) |
سال / فصل |
| 30.8 |
17.9 |
21 |
بهار 84 |
| 28.4 |
16.6 |
19.5 |
تابستان 84 |
| 29.31 |
17.02 |
19.82 |
پاییز 84 |
| 30.1 |
19.5 |
21.8 |
زمستان 84 |
| 26.5 |
17.9 |
20 |
بهار 85 |
| 28.1 |
15.9 |
18.7 |
تابستان 85 |
| 31.2 |
18.8 |
21.6 |
پاییز 85 |
| 30.9 |
20 |
22.4 |
زمستان 85 |
| 29 |
17.3 |
20 |
بهار 86 |
| 28.5 |
15.9 |
18.8 |
تابستان 86 |
| 29.8 |
16.2 |
19.1 |
پاییز 86 |
| 31.2 |
19.9 |
22.3 |
زمستان 86 |
| 29.5 |
15.4 |
18.6 |
بهار 87 |
| 33.8 |
17.2 |
20.5 |
تابستان 87 |
| 30.1 |
16.4 |
19 |
پاییز 87 |
| 34 |
20.8 |
23.5 |
زمستان 87 |
| 29 |
17.8 |
20.4 |
بهار 88 |
| 28.8 |
18.3 |
20.4 |
تابستان 88 |
| 30.8 |
18.6 |
21.2 |
پاییز 88 |
| 31 |
19.7 |
22.1 |
زمستان 88 |
| 46.5 |
24.3 |
29.6 |
بهار 89 |
| 38.6 |
18.7 |
23.1 |
بهار 90 |
| 39.5 |
18.5 |
22.5 |
تابستان 90 |
| 42.3 |
20.1 |
23.9 |
پاییز 90 |