از سوی دیگر مشکلات فنی در پتروشیمی بوعلی و تزریق جو روانی ترس از کاهش عرضه شرکتهای پتروشیمی منطقه و همچنین افزایش قیمتهای جهانی و به تبعیت از آن رشد قیمتهای پایه در بورس کالا سیگنالهای جدیدی است که میتواند در ادامه فعالیت بازار موثر باشد. این در حالی است که اعمال محدودیتهای بیشتر بر سر راه کدهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده در بورس کالا نیز به شفافیت بیشتر و همچنین افزایش قیمت تمام شده در بازار منجر خواهد شد. با توجه به این موارد از هم اکنون باید منتظر خودنمایی چهره جدیدی از بازار پلیمرها باشیم که بهبود حجم معاملات در بورس و بازار یکی از خروجیهای آن خواهد بود.
در هفته گذشته حجم معامله پلیمرها در بورس کالا به نسبت هفته پیش از آن تغییر ناچیزی داشت و باز هم در سطوحی نزدیک به 43 هزار و 700 تن به ثبت رسید. این در حالی بود که در همین بازه زمانی حجم عرضهها 5 درصد کاهش داشته ولی تقاضا 60 درصد افزایش یافت. درخصوص حجم معاملات باید به این نکته اشاره کرد که این رقم برای دومین هفته پیاپی در همین سطوح باقی مانده که نشان دهنده جهتگیری کاهشی موجودی انبارها در بازار داخلی است. این ویژگی نشان میدهد که حجم عرضهها در بازار آزاد کاهش خواهد یافت البته با توجه به محدودشدن روزشمار کدهای معاف از مالیات، قیمت تمام شده عرضهها نیز تقویت شده که میتواند سیگنالی دوطرفه را برای رشد قیمتها در بازار آزاد فراهم کند. این ویژگیها از چشم فعالان بازار نیز مغفول نمانده چنانچه در این راستا تلاش کردند تا در نبود کدهای معاف از مالیات، حجم خرید خود را افزایش دهند هرچند که در کنار کاهش عرضهها، نتوانستند چندان هم موفق عمل کنند.
محرکهای بازار و پیشبینی رونق
نکته مهم روزهای اخیر را باید تقویت انتظار تقاضا در روزهای پیشرو به شمار آورد زیرا با پایان یافتن ماه رمضان و همچنین اتمام تعطیلات عید فطر و بازگشت فعالان بازار بر سر کارهای خود و البته امیدواری به افزایش حجم تولید در صنایع پاییندستی دانست، اما نکتهای که باید به آن توجه داشت مستعد بودن بازار در تغییر است زیرا همگی انتظار دارند تقاضا افزایش یافته و این احتمال را به منزله فرش قرمزی برای رشد قیمتها تصور میکنند. البته پایان یافتن ماه رمضان مصادف خواهد بود با کاهش مصرف ظروف یکبار مصرف و همچنین احتمال افزایش مجدد تقاضا برای ظروف بستهبندی آب معدنی و سایر نوشیدنیهای سرد و شیرین همچنین برخی دیگر از محصولات پلاستیکی، بنابراین روند بهبود کلی در این بازار نمیتواند به تمام محصولات و گریدهای مختلف مواد اولیه تعمیم پیدا کند.
در بازارهای جهانی بهرغم کاهش قیمت نفت خام شاهد رشد بهای اغلب پلیمرها هستیم یعنی با وجود افت قیمت مواد اولیه صنعت پتروشیمی همچون نفتا و این قبیل خوراک مایع، قیمت پلیمرها صعودی شده است. دلیل این رخداد را ابتدا باید در پایین بودن فاصله قیمتی خوراک و محصول جستوجو کرد که تاکنون به کاهش سودآوری شرکتهای پتروشیمی انجامیده است. از سوی دیگر بسیاری از واحدهای تولید «اولفین خوراک مایع» به دلیل مسائل فنی بسته شده یا حجم تولید آنها کاهش یافته است که همین وضعیت نیز به افزایش بهای اولفینها همچون اتیلن انجامیده تا در نهایت به رشد قیمت پلیمرها در بازارهای جهانی منتهی شود. در هر حال باید به رشد قیمتهای جهانی محصولات پتروشیمی با دقت نگریست زیرا پس از افزایش قیمتهای پایه در بورس کالا، قطعا بازار داخلی نیز از این وضعیت متاثر خواهد شد.
رشد قیمتهای جهانی محصولات پتروشیمی در کنار افزایش 0/8 درصدی بهای ارز مورد محاسبه در قیمتهای پایه باعث شد جهتگیری غالب نرخها افزایشی باشد. اوج فراگیری رشد قیمتهای پایه را باید در گروه کالایی پلیمری جستوجو کرد زیرا به جز گرید PE100، سایر انواع رشد قیمت پیدا کردند. درخصوص بازار محصولات شیمیایی نیز افزایش قیمتها جهتگیری غالب قیمتهای پایه بود و به جز تولوئن، آروماتیک سنگین، اسید استیک، زایلین مخلوط، دی اتانول آمین، اورتوزایلین، اپوکسی رزین، اوره گرانوله و محلول آمونیاک، سایر ترکیبات شیمیایی با افزایش نرخ همراه شدند. این در حالی بود که استایرن منومر، بنزن، دی اتیلن گلایکول و منواتیلن گلایکول، بیشترین رشد قیمتها را در بین ترکیبات شیمیایی داشته و در بازار پلیمرها، پلیاستایرنهای انبساطی، پلیاتیلنهای سبک فیلم و پلیاتیلنهای سنگین بادی بیشترین رشد نرخ را در این گروه کالایی به خود اختصاص دادند.
درخصوص دورنمای بازار داخلی نیز باید به همین نکته بسنده کرد که عواملی همچون افزایش قیمتهای پایه در بورس کالا، پایین بودن موجودی انبارها، انتظار برای رشد تقاضا در بورس و بازار و همچنین محدودشدن کدهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده احتمالا باعث رشد قیمت در بازار آزاد خواهد شد. همین امیدواری کافی است تا شاهد رشد تقاضا در بورس کالا باشیم یعنی میتوان افزایش حجم معاملات در بورس کالای ایران در هفته پیشرو را نوید داد. درصورت ثبت این رخداد یعنی افزایش حجم معاملات میتوان از تقویت تولید در صنایع پاییندستی نیز خبر داد.
دنیای اقتصاد