مجلس نمایندگان آمریکا بامداد پنجشنبه به وقت تهران طرحی را با 249 رای موافق در برابر 176 رای مخالف تصویب کرد تا دولت آمریکا از خرید آب سنگین از ایران منع شود.
این طرح را که 'مایک پومپیو' (Mike Pompeo) نماینده کانزاس تهیه کرده بود، اکنون باید برای تصویب به مجلس دیگر آمریکا (سنا) برود و پس از آن تنها زمانی تبدیل به قانون خواهد شد که رئیس جمهوری آن را امضا کند.
این در حالی است که پیشنهادی مشابه همین طرح، دو ماه پیش در سنای آمریکا نیز مطرح شد و رای نیاورد.
از سوی دیگر، کاخ سفید دوشنبه این هفته با انتشار بیانیه ای از تصمیم رئیس جمهوری برای وتوی طرح یادشده خبر داد.
وتوی رئیس جمهوری تنها زمانی باطل خواهد شد که دو سوم از اعضای هر دو مجلس آمریکا، دوباره به آن طرح رای دهند. با توجه به ترکیب نمایندگان کنگره، بسیار بعید است که حزب مخالف دولت (جمهوریخواه) بتواند به چنین رائی دست یابد.
از همه جالبتر آنکه توافق برای خرید 32 تن آب سنگین ایران به ارزش 8.6 میلیون دلار، در آوریل امسال (سه ماه پیش) اعلام شد و قرار است این محموله در هفته های آینده به آمریکا برسد و در آزمایشگاه ملی اوک ریج در ایالت تنسی ذخیره و سپس فروخته شود. بنابراین، طرح مجلس نمایندگان با فرض تصویب نهایی، تاثیری در اجرای توافق نخواهد داشت.
اما این طرح ، تنها طرحِ حزب مخالف دولت در مجلس نمایندگان آمریکا نیست. 'ادوارد رویس' نماینده دیگر حزب جمهوریخواه از ایالت کالیفرنیا نیز بر اساس طرح دیگری، پیشنهاد داده است هرگونه تراکنش مالی با نهادها و حتی افراد ایرانی برای مدت محدودی متوقف شود. 'زمان محدود' در طرح ادوارد رویس، تا هنگامی است که رئیس جمهوری آمریکا بتواند گواهی دهد که اتهام های همیشگی واشنگتن علیه ایران دیگر مصداق ندارد.
طرح سوم که ملغمه ای بامزه از همه طرح های ضدایرانیِ کنگره است را 'کوین مک کارتی' نماینده جمهوریخواه کالیفرنیا پیشنهاد داده است. در طرح او، همه شعارهای سیاسی از حقوق بشر تا برنامه موشکی و اتهام تروریسم، از تحریم رئیس جمهوری ایران تا تحریم سپاه پاسداران و حتی تحریم یکی از شرکت های هواپیمایی ایرانی قید شده است. در همین طرح، از رادیو و تلوزیون های فارسی زبان وابسته به دولت آمریکا خواسته شده است که برنامه هایشان را گسترش دهند و از وزارت خارجه آمریکا خواسته شده است تا به افراد خاصی در ایران کمک کند.
افزون بر مجلس نمایندگان، یک طرح ضدایرانی هم در سنای آمریکا در حال بررسی است. سناتورها 'باب کورکر' و 'مارکو روبیو' از حزب جمهوریخواه و 'رابرت مِنِندِز' و 'جو مانچین' از حزب دموکرات، طرحی را برای تحریم موشکی ایران و صادرات یا واردات سلاح های متعارف در ایران آماده کرده اند.
دلیل این همه تلاش از سوی برخی نمایندگان کنگره آمریکا، علاوه بر خصومت دیرینه میان دو کشور، نزدیک بودن انتخابات سراسری در آمریکا است. سه شنبه 8 نوامبر (18 آبان) که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار می شود، 'هیلاری کلینتون' نامزد احتمالی حزب حاکم (دموکرات) احتمالا از توافق هسته ای با ایران به عنوان یک دستاورد دیپلماسی برای حزب خود یاد خواهد کرد. مخالفانِ توافق که عمدتا اعضای حزب جمهوریخواه هستند، می کوشند تا به هر وسیله ای این برگ برنده را از هیلاری کلینتون بگیرند. در همین روز (18 آبان)، انتخابات برای هر 435 کرسی مجلس نمایندگان و 33 کرسی از 100 کرسی سنا نیز برگزار خواهد شد. ارائه طرح های متفاوت از دولت، فرصتی برای نمایش اقتدار و ابتکار نمایندگان کنونی است؛ اگرچه چشم اندازه تصویب بیشتر این طرح ها روشن نیست.
هر طرحی در یکی از دو مجلسِ آمریکا باید به تصویب مجلس دیگر و به امضای رئیس جمهوری برسد و با شرایط کنونی، چنانکه بالاتر گفته شد، بعید است هیچ طرحی که ناقض برجام باشد فعلا بتواند ره به جایی ببرد. با این همه، چنانکه مقام های ایرانی بارها گفته اند، ایران حسن اجرای تعهدات طرف مقابل در برجام را بادقت زیرنظر خواهد داشت و برای هر سناریوی احتمالی، آمادگی لازم وجود دارد.
ایرنا