در شرایطی که در طول ۲ سال گذشته روند مصرف و قیمت مس به‌صورت کاهشی بوده امیدها و نشانه‌های مثبت زیادی برای تاثیرگذاری بر بازار مس تا سال ۲۰۲۰میلادی وجود دارد. بر اساس این گزارش، عواملی همچون جایگزینی‌ها با فلز مس، روند کوچک شدن ابعاد وسایل و تجهیزات، کاهش مصرف در اقتصادهای بالغ دنیا مانند ژاپن، امریکا و اروپا، کاهش سرمایه‌گذاری به‌ویژه در چین، کاهش مصرف در بزرگترین مصرف‌کننده مس دنیا یعنی چین و روند کاهشی ۴ درصدی رشد جمعیت در کشورهای توسعه‌یافته عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) بر کاهش مصرف مس تاثیر بسزایی داشته است. نشانه‌های مثبت زیادی وجود دارد که شرایط بازار مس را تا سال ۲۰۲۰میلادی دگرگون خواهد کرد و باعث خواهد شد نبض اقتصادی دنیا با سرعت بهتری بتپد.
پژوهشگران حوزه اقتصادی از مهم‌ترین دلایل کاهش مصرف مس در چین را کاهش نقدینگی، پژوهش‌ها و بررسی‌های ضداختلاس در حال اجرا، امکان‌پذیر نبودن برخی پروژه‌ها به دلایل ممنوعیت‌های زیست‌محیطی، بحران مسکن، افزایش تعداد واحدهای مسکونی آماده فروش و راکد بودن بازار مسکن در شرایط کنونی عنوان کرده‌اند. با این حال و در این شرایط جمع‌بندی موسسات اقتصادی دنیا حکایت از این دارد که در کنار این عوامل منفی نشانه‌های مثبت زیاد دیگری وجود دارد که شرایط بازار مس را تا سال ۲۰۲۰میلادی دگرگون خواهد کرد و باعث خواهد شد نبض اقتصادی دنیا با سرعت بیشتری بتپد. ازجمله این دلایل پیش‌بینی رشد ۸ درصدی جمعیت در کشورهای غیرعضو سازمان همکاری اقتصادی و برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای برای تولید برق بیشتر در چین است که به افزایش بهتر مس منجر خواهد شد. همچنین بکارگیری انرژی‌های نو ازجمله انرژی باد و انرژی خورشیدی در چین، انتظار افزایش مصرف در کشورهای درحال‌توسعه ازجمله هند، آسه‌آن و خاورمیانه از دیگر عوامل تاثیرگذار بر بازار مس تا ۲۰۲۰میلادی خواهد بود. بررسی‌های مس‌پرس نشان می‌دهد در حال حاضر اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا ۴ درصد تقاضای مس را دارند و انتظار می‌رود تا ۲۰۲۰میلادی به دلایلی ازجمله افزایش قطعی رشد ناخالص داخلی، افزایش شهرنشینی، رشد جمعیت جوان، سرمایه‌گذاری داخلی در پی بهبود زیرساخت‌ها، ساخت محصولات با هزینه‌های رقابتی، نزدیکی به مراکز کلیدی مصرف‌کننده و سیاست‌گذاری‌های مطلوب تجاری دولتی افزایش تقاضای مس در این کشورها را افزایش دهد. در مجموع این بررسی‌ها نشان‌دهنده این است که مصرف مس در سال‌های آینده روند کاهشی نخواهد داشت و با رشد آرام تقاضا همراه خواهد بود.
عصر یخبندان قراضه مس
خرید قراضه یکی از راه‌های تامین مس برای تولید محصولات مسی در دنیاست. در این گزارش با وضعیت فعلی عرضه قراضه در دنیا و چشم‌انداز آینده آن آشنا می‌شوید. قراضه مس نقش پررنگی در تولید محصولات مسی در دنیا دارد. برای مثال در تولید مفتول مسی که ۶۱درصد از کل مصرف جهانی مس را تشکیل می‌دهد، قراضه نقش بسیار مهمی دارد.
به گزارش عصر مس‌آنلاین، چین به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده مس در دنیا بزرگترین مصرف‌کننده تمام اشکال قراضه به شمار می‌آید. به‌طوری‌که این کشور در سال ۲۰۱۵میلادی، ۴۱ درصد از بازار را به خود اختصاص داد. در گذشته اروپای غربی و ایالات متحده امریکا مهم‌ترین مصرف‌کنندگان این محصول بودند و در سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵میلادی حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از کل بازار را در اختیار داشتند. از آن زمان تاکنون به دلیل تعطیلی واحدهای ذوب و پالایش و واحدهای تولیدی و همچنین تاثیر روزافزون چین و سایر بازارهای نوظهور کاهش قابل‌توجهی در سهم این نواحی رخ داده است. به منظور پاسخ به نیازهای چین، وزن ناخالص واردات این کشور در دهه نخست قرن حاضر، روندی صعودی داشت. البته واردات ناخالص قراضه در چین در سال ۲۰۱۲میلادی به حداکثر مقدار ۴/۸۶ میلیون تن رسید و در سال‌های بعدی روندی نزولی در پیش گرفت. مجموع واردات ثبت‌شده در سال ۲۰۱۵میلادی، ۳/۶۶ میلیون تن بود.
این کاهش تا حدی ناشی از کنترل‌های گمرکی سخت‌گیرانه است که از آن به‌عنوان «عملیات حصار سبز» یاد می‌شود. البته عرضه کم قراضه در بازارهای جهانی ناشی از افت قیمت مس نیز هست چراکه قیمت‌های پایین این فلز صنعتی سودآوری تولیدکنندگان قراضه در چین را تحت‌تاثیر قرار داده است. به‌علاوه تعرفه‌های بالای ذوب و پالایش به تشویق تولیدکنندگانی منجر شد که قادر به حداکثر کردن تولید اولیه نسبت به تولید قراضه هستند. چین امتیاز قابل‌توجهی نسبت به سایر کشورهای مصرف‌کننده قراضه داشته است. به این معنی که برای تخلیه بار و درجه‌بندی قراضه وارداتی با استفاده از روش مرتب‌سازی دستی می‌توان از نیروی‌کار ارزان در بنادر این کشور استفاده کرد. البته این امتیاز همراه با افزایش هزینه‌های نیروی کار در حال کمرنگ شدن است. انتظار می‌رود همراه با توسعه‌یافتگی اقتصاد چین در دوره مورد پیش‌بینی تا سال ۲۰۳۵میلادی تولید داخلی قراضه مس افزایش یابد.
مصرف و چشم‌انداز قراضه
در سال ۲۰۱۵میلادی مس تولیدشده از قراضه در واحدهای ذوب، تصفیه و در استفاده مستقیم در تولید محصولات در سطح دنیا به ۹/۳۶ میلیون تن رسید که یک کاهش ۴/۶ درصدی را نسبت به سال پیش از آن نشان می‌دهد و حدود ۳۳/۷ درصد از کل مصرف مس را تشکیل می‌دهد. استفاده مستقیم قراضه در تولید محصولات مسی بیشترین سهم یعنی ۶۳ درصد از کل را به خود اختصاص می‌دهد و واحدهای ذوب و تصفیه به‌ترتیب سهم ۲۲ و ۱۵ درصدی دارند. همواره همبستگی معقولی بین تغییرات قیمت مس و دسترسی به قراضه وجود داشته است. به‌طورکلی قیمت‌های بالا تمایل به افزایش موجودی قراضه دارند و برعکس. با توجه به ضعف قیمت‌های مس انتظار می‌رود به دلیل جذابیت نداشتن جمع‌آوری قراضه، عرضه آن کاهش یابد. پیش‌بینی می‌شود قیمت‌های مس تا سال ۲۰۱۶میلادی در روندی نزولی کاهش یابد و تا سال‌های بعد از دهه جاری به‌طور قابل توجهی بهبود نیابد. در نتیجه انتظار می‌رود سهم قراضه از بازار با افت همراه باشد. پس از سال ۲۰۱۹میلادی همراه با حرکت قیمت مس به سمت سطوح جذاب بلندمدت وودمکنزی که ۷۲۷۵ دلار بر تن است، نرخ‌های جمع‌آوری قراضه نیز افزایش خواهد یافت و بهبود عرضه قراضه را در پی دارد. این در حالی است که قیمت‌های بالای کنسانتره به جذابیت بیشتر قراضه نزد واحدهای ذوب منجر خواهد شد.
تقاضای کاتد مس در تابستان ۲۰۱۶م
بازار همچنین نشان می‌دهد کندی تقاضای کاتد مس در بازار نقدی ایالات متحده، پریمیوم‌ها در این کشور را در سطح ثابتی نگه داشته و موجب شده که فعالان بازار امید چندانی نسبت به احیای تقاضای کاتد مس در اواسط تابستان سال جاری نداشته باشند. به گزارش متال‌بولتن، به گفته یکی از عرضه‌کنندگان، فعالیت‌های فیزیکی در بازار به کمتر از نصف کاهش یافته و درحالی که فعالان بازار باید برای فعالیت‌های ماه اوت در بازار حاضر می‌شدند اما هیچ تقاضایی از این سمت به چشم نمی‌خورد. این موسسه تصریح می‌کند: البته ممکن است که در فصل پاییز افزایش اندکی در تقاضا انجام شود اما تقاضا در تابستان همچنان با کندی همراه خواهد بود. متال بولتن در ادامه گزارش خود می‌افزاید: همچنین اهالی بازار به این نکته اشاره کردند که به دلیل تداوم کسری در بازار قراضه مس، باید افزایشی در تقاضای کاتد در ایالات متحده رخ دهد. آنچه در حال حاضر بازار گویای آن است، تداوم کسری در بازار قراضه مس و بهبود چشمگیر نداشتن تقاضای کاتد در این کشور است.
با وجود رکود در بازار نقدی، بسیاری از فعالان بازار در مصاحبه‌های خود با متال‌بولتن خاطرنشان کردند که قراردادهای تجاری بلندمدت همچنان با سرعت معمولی انجام می‌شود و در شرایطی که قراردادهای تجاری بلندمدت منعقد شده‌اند اما فعالان بازار به مقدار بیشتری کاتد نیاز ندارند. پیش از این بانک جهانی در گزارشی مفصل اعلام کرده بود که مس از جمله فلزاتی به شمار می‌رود که آینده درخشانی برای آن ترسیم شده است. با توجه به گزارش بانک جهانی «اقبال» به معادن ایران لبخند می‌زند. در گزارش بانک جهانی سال ۲۰۱۵میلادی برای کشورهای معدنی جهان خوش‌یمن به شمار نمی‌رفت و بسیاری از آنها از کاهش رشد اقتصادی رنج بردند. آیا سال‌های آینده هم این روند ادامه خواهد یافت یا این کشورها می‌توانند امیدوار به بهبود دوباره اوضاع خود باشند؟
در گزارشی مفصل، بانک جهانی تلاش کرده برای این پرسش، پاسخی شایسته پیدا کند. براساس این گزارش که قیمت‌های آینده بازارهای محصولات مختلف بررسی شده، فلزات گرانبها همچنان در رکود به سر خواهند برد و قیمت سنگ‌آهن و فولاد تنها اندکی بهبود را شاهد خواهد بود. با این حال، برآورد می‌شود که بیشترین بهبود قیمتی در بازار فلزات رنگی اتفاق بیفتد. آلومینیوم، مس، نیکل، قلع، سرب و روی، فلزاتی هستند که در گزارش بانک جهانی، آینده درخشانی برای آنها ترسیم شده است.
صمت