اما بررسی قیمت‌ها در۶ ماه اخیر نشان می‌دهد که رفتار بازار بر خلاف این پیش‌بینی‌ها بوده است. صمت در گفت‌وگو با کارشناسان بازار مواد معدنی این سوال را مطرح کرده است که علت تبعیت نکردن بازار از پیش‌بینی‌های انجام شده چیست و در ۶ ماه آینده رفتار بازار چگونه خواهد بود؟
فقط بازار چین تعیین‌کننده نیست
رییس انجمن سنگ‌آهن ارزیابی‌های خود را خلاف پیش‌بینی‌های انجام شده دانست و گفت: کشور سنگاپور قراردادی ۳ماهه برای خرید سنگ‌آهن به قیمت ۷۱ دلار بسته است. این قرار داد یعنی حداقل تا ۳ ماه آینده قیمت‌ها به زیر ۷۰ دلار نمی‌آیند. همچنین با توجه به شکایتی که تولیدکنندگان سنگ‌آهن چین از دامپینگ کشور استرالیا دارند این امکان وجود دارد که دولت چین تعرفه‌هایش را بالا ببرد که این اتفاق باعث افزایش قیمت سنگ‌آهن خواهد شد. در بدبینانه‌ترین حالت فکر نمی‌کنم قیمت سنگ آهن کمتر از ۵۰ دلار شود. قدیر قیافه افزود: تجربه نشان داده که پیش‌بینی‌ها همواره درست نخواهند بود. معادلات حاکم بر بازار تحت‌تاثیر متغیرهای بسیار زیادی هستند و همین امر پیش‌بینی درباره آینده آن را سخت می‌کند.
مثل اتفاقی که برای سد سامارکو برزیل رخ داد و باعث شد یکی را از معادن بزرگ شرکت واله مدت‌ها تعطیل و قیمت سنگ‌آهن رشد ناگهانی داشته باشد. بهای جهانی نفت هم نقش بسیار مهمی در تعیین قیمت محصولات معدنی دارد. وی ادامه داد: یک ارتباط مستقیم بین قیمت نفت به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین مواد اولیه صنعت استخراج و قیمت تمام‌شده فرآورده‌های معدنی وجود دارد. سال‌های گذشته که قیمت نفت خام حدود بشکه‌ای ۱۴۶ دلار بود، هر تن شمش فولاد ۲۰۰هزار دلار خرید و فروش می‌شد اما در حال حاضر قیمت هر تن شمش به‌طور تقریبی برابر با ۱۰۰ دلار است زیرا قیمت نفت خام تا حدود ۴۳ دلار کاهش پیدا کرده است. پس می‌توان گفت در نظر گرفتن بازار چین و تصمیم‌های دولت مرکزی این کشور به تنهایی نمی‌تواند مبنایی برای پیش‌بینی بازار سنگ‌آهن باشد.
تغییر سیاست‌های دولت چین
مدیر امور بین‌الملل انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران درباره آینده بازار سنگ‌آهن گفت: پیش‌بینی‌هایی که بانک‌ها و موسسات اعتباری معتبر برای قیمت سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۶ میلادی انجام داده بودند نشان داد که سال ۲۰۱۶میلادی وضعیت بازار سنگ‌آهن اندکی از سال ۲۰۱۵میلادی بهتر خواهد شد. با توجه به عملکرد بازار در چند ماه اخیر شاهد بودیم که قیمت‌ها با ۳۰ دلار رشد به ۷۰ دلار رسیدند. این افزایش ناگهانی قیمت‌ها ارتباط مستقیمی با تصمیمات اخیر حزب کمونیست چین پیدا می‌کند. کیوان جعفری‌طهرانی در ادامه گفت: دولت چین در اوایل مارس ۲۰۱۶ میلادی تصمیم گرفت پروژه‌های عمرانی خود را در غرب چین گسترش دهد. این در حالی است که قبل از آن به دلیل کاهش نرخ رشد اقتصاد چین، دولت تصمیم دیگری گرفته بود. در واقع دولت چین به‌دلیل برخی مشکلات سیاسی در غرب کشورش تصمیم‌های قبلی خود را تغییر داد. وی افزود: شرق چین توسعه‌یافته‌تر از غرب چین است و این موضوع مردم ایالت‌های غربی چین را سرخورده کرده است.
این سرخوردگی تفکرات جدایی‌طلبانه را در ساکنان این ایالت‌ها به شدت افزایش داده است. حزب کمونیست چین برای جلوگیری از تکرار اتفاقاتی که در گذشته برای هنگ‌کنگ و ماکائو رخ داده بود تصمیم گرفت تا سیاست‌هایش در غرب کشور را تغییر داده و پروژه‌های عمرانی گسترده‌ای را در این مناطق کلید بزند. این تصمیم‌ها چین را بار دیگر به یک بازار مصرف بزرگ برای فولاد و سنگ‌آهن تبدیل خواهد کرد. از طرفی قیمت سنگ‌آهن در معاملات فیوچر ۱۰ دلار بالای قیمت فعلی بسته شده و از مرز ۷۰ دلار گذشته است. با توجه به قرار دادهای فیوچر نمی‌توانیم انتظار کاهش قیمت‌ها را حداقل تا ۳ ماه آینده داشته باشیم. جعفری‌طهرانی تصریح کرد: سفر بهمن سال گذشته رییس‌جمهوری چین به ایران و دیدار وی با رهبر معظم انقلاب و رییس‌جمهوری یک پیام مهم داشت. ایران مهم‌ترین متحد چین در منطقه است. با توجه به این موضوع بالا رفتن قیمت سنگ‌آهن به نفع ایران خواهد بود چراکه چین بازار مناسبی برای سنگ معدن ایران است.
سنگ‌آهن ارزان می‌شود
یک کارشناس بازار گفت: بیش بینی‌های در زمینه قیمت مواد معدنی از سوی موسسات معتبر انجام می‌شود. در حال حاضر در سطح جهان ۱۸ موسسه معتبر وجود دارند که به صورت تخصصی قیمت فلزات رنگی و مواد معدنی را پیش‌بینی می‌کنند و ممکن است در بعضی مواقع هم نظرات متفاوتی با هم داشته باشند. با این حال نمی‌توان به طور قطعی نظر داد که تمام این پیش‌بینی‌ها درست خواهند بود. پیش‌بینی‌های انجام شده از سوی این مراکز براساس تجربیات و داده‌های آماری است که از گذشته بازار به‌دست می‌آید. به همین دلیل امکان ندارد به‌طور کامل به نتایج این پیش‌بینی‌ها اتکا کرد. متغیرهای زیادی وجود دارد که می‌توانند این پیش‌بینی‌ها را بر هم بزنند. علی‌اصغر بهرامی افزود: چین به‌عنوان بزرگترین خریدار سنگ‌آهن در جهان نقش تعیین‌کننده‌ای در تعین قیمت آن خواهد داشت. بسیاری از پیش‌بینی‌ها برای ۶ماه دوم سال تحت‌تاثیر تصمیم حزب حاکم چین مبنی بر کاهش تولید فولاد است. این اتفاق به‌طور قطع در قیمت محصولات بالا سری فولاد مثل سنگ‌آهن، تغیراتی را ایجاد می‌کند. در اثر این اتفاق ممکن است بسیاری از معادن که دارای تجهیزات استخراج قدیمی و پرمصرف هستند از دور خارج شوند.
مدیر بخش صنعتی، فلزی و معدنی کارگزاری مفید ادامه داد: در آینده متغیرهای دیگری علاوه بر بازار مصرفی می‌توانند بر قیمت نهایی سنگ‌آهن و هر ماده معدنی دیگر موثر باشند. البته این امری است که در بلند مدت تاثیر خود را نشان می‌دهد. با پیشرفت فناوری و کاهش مصرف سوخت دستگاه‌های استخراج از معادن، قیمت تمام‌شده برای استخراج کاهش می‌یابد. البته این نگاهی بسیار بلندمدت به بازار مواد معدنی خواهد بود.
صمت