کاهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا در کنار کاهش محدود قیمتهای پایه محصولات پتروشیمی را میتوان از مهمترین رخدادهای روزهای اخیر در این بازار به شمار آورد که ممکن است با کاهش تغذیه بازار از مواد اولیه، تقاضای موجود تامین نشود؛ یعنی افزایش حجم عرضهها در بورس کالا، هم اکنون به یک ضرورت تبدیل شده است.
نویسنده:
محمدحسین بابالو
اعلام قیمتهای پایه جدید محصولات پتروشیمی در روز گذشته با جهتگیری کاهشی اعلام شد آن هم در شرایطی که برخی از فعالان بازار و همچنین موسسات تحلیلی نیم نگاهی به کاهش قیمتها داشتند که بهصورت ضمنی از احتمال کاهش قیمتهای پایه در هفته جاری دفاع کرده بودند.
از سوی دیگر برخی دیگر از موسسات با کم اثر بودن تاثیر قیمتهای پایه جدید در روند بازار، با تکیه بر کاهش حجم معامله پلیمرها در بورس کالا از احتمال کاهش عرضه به بازار داخلی با مبدا بورس خبر داده و نیاز به افزایش عرضهها را هشدار میدادند. با توجه به این موارد، کاهش قیمتهای پایه در لیستهای اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، نکته مهم و قابل توجهی به شمار آمده زیرا مدتی است که جذابیت عرضهها در بورس کالای ایران کاهش یافته است.
با توجه به کاهش 23/7 درصدی عرضه پلیمرها در بورس کالا در هفته گذشته به نسبت هفته پیش از آن، از هم اکنون باید نگران حجم عرضه در بورس کالا باشیم زیرا هم اکنون به تقویت جریان حرکت مواد اولیه و حمایت از صنایع پایین دستی نیاز داریم. با توجه به حضور در زمان اوج تقاضای فصلی بسیاری از کالاها همچنین عقبنشینی قیمت مواد اولیه و وجود تقاضای هرچند محدود در بازار آزاد، شاید هماکنون زمانی بسیار مهم برای تولیدکنندگان محصولات نهایی در صنایع پایین دستی پتروشیمی فراهم شده باشد تا در حد توان خود بتواند بخشهایی از زیانهای وارد شده در هفتههای اخیر به دلیل رشد قیمتها یا محدودیت بازار را مرتفع سازند.
این در حالی است که برخی از گریدهای خاص مخصوصا PVC و پلیاتیلنهای ترفتالات بطری با تقاضایی بیش از عرضه رو به رو بودهاند که از یکسو تقاضای واسطه گری و سفته بازی را فعال کرده و از سوی دیگر به افزایش قیمتها در بازار آزاد منجر شده است. با توجه به تمامی این موارد توجه به حجم، تنوع و جذابیت عرضهها در بورس کالا را باید هم اکنون بهعنوان یک اصل برشمرد که به تقویت تولید در کل بخشهای مهمی از کشور منتهی خواهد شد.
نکته دیگری که در روزهای اخیر با پراکندگی بیشتری ملاحظه میشود توجه رسانههای تخصصی و همت آنان برای تخمین قیمتهای پایه جدید است که میتواند به شفافیت بازار کمک کرده، رانت اطلاعاتی برخی از شرکتهای معتبر را حذف و حجم انتقادها به دفتر صنایع تکمیلی شرکت ملی صنایع پتروشیمی را کاهش دهد.
به نظر میرسد با توجه حرفهای رسانههای معتبر به بازار پتروشیمی در ماهها و سالهای اخیر شاهد شفافیت روز افزون این بازار هستیم که میتواند در نهایت به تقویت ساز و کارهای اقتصادی این صنعت مهم بینجامد. درخصوص قیمتهای پایه جدید شاهد کاهش بهای اغلب پلیمرها، افزایش قیمت PVC، رشد ناچیز پلیاتیلنهای سبک فیلم، پلیاستایرنهای معمولی و مقاوم و همچنین پلیپروپیلنهای شیمیایی و نساجی و افزایش محدود قیمت دلار آزاد هستیم. درخصوص ترکیبات شیمیایی نیز میل بازار به سمت کاهش قیمتها حرکت کرده هرچند که برخی ترکیبات خاص همچون زایلین مخلوط، ایزوبوتانول، کریستال ملامین، نرمال بوتانول، تولوئن، دی اتیلن گلایکول، سود کاستیک و اسید استیک با رشد قیمت رو به رو بودند.
مهمترین دلیل کاهش قیمتها در بازارهای جهانی که بر قیمتهای پایه نیز تاثیرگذار بود را باید کاهش قیمت نفت و افت هزینه تولید و کاهش بهای مواد اولیه دانست هرچند که عقبنشینی خریداران از ترس کاهش قیمتها و همچنین امید به خرید با قیمتهایی پایینتر نیز در این روند کلی موثر بوده است. با توجه به این وضعیت شاید روند کاهشی قیمتها در بازارهای جهانی باز هم ادامه یابد ولی این واقعیت به تنهایی نخواهد توانست بهای پلیمرها در بازار داخلی را کاهش دهد. با توجه به کاهش 30 درصدی حجم معامله پلیمرها در هفته گذشته به نسبت هفته پیش از آن باید نگران کاهش تغذیه مواد اولیه در بازار آزاد باشیم هرچند که معاملات روزهای پیشرو میتواند باز هم بر روند عمومی قیمتها در بازار داخلی تاثیرگذار باشد.
دنیای اقتصاد