در این گزارش اما نگاهی می‌اندازیم به آنچه تا به امروز در مذاکرات خودروسازان ایرانی با خارجی‌ها گذشته است، مذاکراتی که همه آنها در سایه توافق هسته‌ای و برجام به انجام رسیده‌اند.
پژو، خیلی نزدیک
در میان تمام مذاکرات خارجی که خودروسازان داخلی پس از توافق هسته‌ای تا به امروز انجام داده‌اند، پر سر و صدا ترین آنها، مذاکره با پژو بوده است. ایران خودرو و پژو از همان آغازین روزهای توافق هسته‌ای ژنو، مذاکراتی جدی را با یکدیگر آغاز کردند، آن هم در شرایطی که نزدیک به سه سال هیچ ارتباطی میان این شرکت فرانسوی و شریک ایرانیش برقرار نبود. این مذاکرات که البته حواشی خاص خود را به همراه داشت، سرانجام در زمستان سال گذشته به نتیجه رسید و سبب شد این دو شرکت پس از چهار سال جدایی، پیوندی دوباره را تجربه کنند. براین اساس ایران خودرو و پژو، هیچ‌کدام تمایلی به افشای جزئیات قرارداد مربوطه ندارند و از همین رو اطلاعات چندان زیادی در مورد مفاد آن در دست نیست. با این حال طبق کلیاتی که رسما اعلام شده، این دو شرکت قرار است در قالب جوینت‌ونچر با یکدیگر شراکت داشته باشند و در اولین گام نیز اواخر امسال، پژو 2008 در ایران خودرو به تولید خواهد رسید. پژو البته به تدریج دو مدل دیگر به نام‌های 208 و 301 را نیز در ایران خودرو به تولید خواهند رساند. ایران خودرو و پژو همچنین چندی پیش شرکت مشترک خود را به نام «ایکاپ» به ثبت رساندند تا فعالیت‌های مربوط به قراردادشان را به‌واسطه آن پیش ببرند.
تفاهم سیتروئن
پژو اما در شرایطی قرارداد با ایران خودرو را نهایی کرد که شریکش سیتروئن نیز همین چندی پیش تفاهم‌نامه همکاری مشترک با دیگر خودروساز بزرگ کشور را به امضا رساند. سایپا و سیتروئن که پیش تر به‌واسطه مونتاژ زانتیا در ایران، با یکدیگر همکاری داشتند، پس از توافق هسته‌ای نیز پای میز مذاکره با یکدیگر نشستند تا فصلی جدید از مشارکت را آغاز کنند. این دو خودروساز نیز مانند ایران خودرو و پژو، تمایل چندانی به انتشار جزئیات همکاری آینده شان ندارند و حتی هنوز تاریخ آغاز مشارکت شان نیز مشخص نیست. با این حال برخی گمانه‌زنی‌ها از آغاز شراکت این دو خودروساز طی اسفندماه امسال حکایت دارد و ظاهرا قرار است محصولی به نام سیتروئن C4 در سایپا به تولید برسد. همچنین گفته می‌شود که سایپا 50 درصد از سهام سایت کاشان خود را به‌عنوان «آورده قرارداد» در اختیار سیتروئن می‌گذارد و این خودروساز فرانسوی نیز 500 میلیون یورو سرمایه (در قالب خرید سهام و...) به جاده مخصوص خواهد آورد.
البته فعلا پیش از هر اتفاقی باید منتظر ماند و دید سایپا و سیتروئن چه زمانی تفاهم‌نامه خود را به قرارداد تبدیل می‌کنند؟
رنو در پایان راه مذاکرات
اما پژو و سیتروئن در شرایطی موفق به عقد قرارداد و تفاهم‌نامه با خودروسازان ایرانی شده‌اند که دیگر هموطن آنها یعنی رنو هنوز مذاکرات خود را با جاده مخصوصی‌ها نهایی نکرده است. رنویی‌ها که به شدت خواستار گسترش فعالیت خود در ایران هستند، از مدت‌ها پیش مذاکره با ایران خودرو و سایپا را آغاز کرده و قصد دارند 25 محصول جدید را طی سال‌های پیش رو در این دو شرکت به تولید برسانند. این در حالی است که مذاکرات مربوطه خالی از حواشی نبوده و اتفاقا یکی از دلایل اصلی تاخیر در امضای قرارداد (میان رنو و خودروسازان ایرانی) همین حاشیه‌ها است. گفته می‌شود حاشیه اصلی به این مساله برمی گردد که خودروسازان ایرانی خواستار همکاری مستقل با رنو هستند، اما این خودروساز فرانسوی می‌خواهد همزمان با هر دو غول جاده مخصوص شراکت داشته باشد. هرچه هست، رنو هنوز هم در حال مذاکره با ایران خودرو و سایپا است و آن طور که منابع آگاه می‌گویند، تا پایان تابستان، قرارداد میان طرفین امضا خواهد شد. هرچند رنو نام تمام 25 محصولی را که می‌خواهد در ایران تولید کند، اعلام نکرده، با این حال گفته می‌شود تولید خودروهایی مانند سیمبول، کوئید (محصول ارزان قیمت رنو)، داستر، کلیو4 و کپچر در ایران خودرو و سایپا قطعی است.
فولکس می‌آید
از خودروسازان فرانسوی بگذریم و سری هم به آلمانی‌ها بزنیم، چه آنکه یکی با ایران خودرو تفاهم‌نامه امضا کرده و دیگری نیز در آستانه عقد قرارداد با یکی از شرکت‌های بخش خصوصی‌قرار دارد. در این بین، بنز به فاصله نسبتا کوتاهی پس از برجام، تفاهم‌نامه‌ای مشترک با ایران خودرو را به امضا رساند که البته بیشتر به حوزه محصولات تجاری و همچنین واردات محصول، مرتبط است. آن طور که شرکت بنز اعلام کرده، تا تبدیل تفاهم‌نامه به قرارداد، راه درازی در پیش است و امکان دارد در این راستا، دو طرف بر سر تولید محصول سواری در ایران نیز توافق کنند. پس از بنز اما فولکس واگن به‌عنوان دیگر غول خودروسازی آلمان و البته جهان، هم اکنون پای میز مذاکره با یک شرکت خصوصی نشسته و گفته می‌شود دو طرف بر سر همکاری مشترک به توافق رسیده‌اند. حتی آن طور که یک مقام مسوول در وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، فولکس و شرکت ماموت تا پایان امسال تفاهم‌نامه یا قرارداد همکاری مشترک با یکدیگر را امضا خواهند کرد. همچنین شنیده می‌شود یکی از برندهای فولکس به نام اشکودا نیز مذاکراتی را با ایران خودرو داشته که البته جزئیاتی از آن به بیرون درز نکرده است.
فیات، خیلی دور
دیگر خودروساز اروپایی که زمزمه حضورش در ایران به گوش می‌رسد، فیات-کرایسلر است، شرکتی که مدیرعامل ایران خودرو از آن به‌عنوان شریک جدید آبی‌های جاده مخصوص نام برده است. این در حالی است که گویا مذاکره با فیات به کندی و سخت پیش می‌رود و ایران خودرو تاریخ دقیقی را برای پایان مذاکرات و عقد تفاهم‌نامه یا قرارداد با این شرکت اعلام نکرده است. در واقع تنها خبری که از ایران خودرو و فیات اعلام شده، تداوم مذاکرات دو طرف است، که اگرچه سرعت زیادی ندارد؛ اما در جریان است و اتفاقا ایران خودرویی‌ها از به سرانجام رسیدن آن در آینده صحبت به میان می‌آورند.
دنیای اقتصاد