علیرضا حائری - عضو جامعه متخصصان نساجی - پوشاک به غیراز بعد اقتصادی در زمینه فرهنگی نیز تاثیرگذار است. از طریق پوشاک میتوان ارزشهای یک جامعه را تعالی بخشید و از طریق صادرات آن میتوان این ارزشها را به دیگر ملل و اقوام در سایر کشورها نیز تسری داد. بر همین اساس مزیتهای رقابتی طلایی صنایع پوشاک شامل این موارد است:
ارزشافزوده
بدون شک صنعت پوشاک در زنجیره تولید صنایع نساجی و پوشاک دارای بالاترین ارزشافزوده ایجاد شده است. این ارزشافزوده براساس اعلام دفتر نساجی وزارت صنعت، معدن و تجارت در بخشهای پوشاک جین تهیه شده از الیاف پنبه و کت و شلوار فاستونی به نسبت مواد اولیه مصرف شده بیش از ۹۰درصد و در پوشاک پنبهای بیش از ۸۰ درصد است. تهیه لباسهای بسیار ظریف از الیافی مانند پنبه یا پلیاستر و ویسکوز با قیمتهایی بین ۷۰ هزار ریال تا حداکثر ۱۵۰ هزار ریال برای مواد اولیه مصرفی و فروش لباسهای تهیه شده از آن تا دستی ۱۰ تا ۱۵میلیون ریال نشان از ارزشافزوده بالای این صنعت دارد.
ارزآوری
صنعت پوشاک دارای قدرت ارزآوری شگرفی است به نحوی که در حال حاضر ارزش بازار مصرف پوشاک در جهان بیش از حدود ۱۵۰۰میلیارد دلار در سال تخمین زده و پیشبینی میشود ارزش این بازار در سال ۲۰۲۵م به بیش از ۲ هزار میلیارد دلار نیز برسد. بسیاری از کشورها با استفاده از این بازار گسترده، سیاستهای تولیدی و صادراتی خود را در بخش پوشاک متمرکز کردهاند تا بتوانند از این بازار پررونق سهم بیشتری داشته باشند. چین با صادرات سالانه ۱۸۵ میلیارد دلار در صدر کشورهای صادرکننده پوشاک قرار دارد. کشورهای عضو اتحادیه اروپا با حدود ۱۲۰ میلیارد دلار در رتبه دوم قراردارند. ایران نیز با حدود ۷۰ میلیون دلار صادرات در سال گذشته جایگاه مناسبی در بین کشورهای عمده صادرکننده پوشاک در جهان ندارد. البته طبق اعلام دفتر نساجی وزارت صنعت، معدن و تجارت برنامه صادراتی ایران در بخش پوشاک برای سال ۱۴۰۴ معادل یک میلیارد دلار تعیین شده که در صورت تحقق، سهم ایران از بازار ۲ هزار میلیارد دلاری پوشاک در جهان در آن سال معادل نیم در هزار خواهد بود
اشتغالزایی
صنعت نساجی بهطور کلی و صنعت پوشاک به طور جزئی، نیاز به سرمایهگذاری کمتری نسبت به متوسط صنعت برای ایجاد یک شغل دارند و از این نظر در جایگاه ویژهای قرار دارند. در برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت هزینه ایجاد یک شغل در صنعت نساجی و پوشاک معادل یکچهارم متوسط صنعت و حدود ۹۰۰ میلیون ریال برآورد شده و این در حالی است که هزینه ایجاد یک شغل در صنعت پوشاک حتی پایینتر از متوسط سرمایهگذاری لازم در کل صنعت نساجی و پوشاک است که مزیت بسیار مهمی برای آن است.
دوستدار محیط زیست
پوشاک، صنعتی است پاک و بدون آلودگی و هیچگونه آلایندگی برای محیطزیست ایجاد نمیکند و جزو صنایع سبز بوده و کمترین مشکل را برای محیطزیست بشر به همراه دارد. از اینرو احداث آن در تمامی شهرکها و حتی حاشیه شهرها مانعی نداشته و از این بابت نگرانی وجود ندارد.
بازار مصرف
همانگونه که اشاره شد، ارزش بازار جهانی پوشاک در حال حاضر بیش از حدود ۱۵۰۰میلیارد دلار در سال است که تخمین زده میشود این بازار در سال ۲۰۲۵م از مرز ۲ هزار میلیارد دلار نیز فراتر رود. در حال حاضر ارزش بازار کشور ایران با سرانه مصرف حدود ۱۴۷ دلار در سال افزونبر ۵/۱۱ میلیارد دلار است که حدود ۵/۲ تا ۳میلیارد دلار آن در اختیار رقبای خارجی است که از طریق مبادی رسمی و غیررسمی وارد کشور میشود و مابقی آن نیز توسط تولیدکنندگان داخلی تولید و تامین میشود.
ابعاد فرهنگی
پوشاک ضمن اینکه در ابعاد اقتصادی بسیار مهم و حائز اهمیت است، از نظر فرهنگی نیز جایگاه ویژهای دارد. در همجواری کشور ما حدود ۴۰۰میلیون نفر از اقوام مختلف زندگی میکنند که همگی دارای مذهب یکسان با ما هستند بنابراین نوع پوشش ایرانی، اسلامی میتواند تلفیق مناسبی برای ارائه به سایر ملتهای همجوار باشد تا علاوه بر ارزآوری، صادرکننده ارزشهای ملی و مذهبی کشورمان نیز باشد. با توجه به عواملی که اشاره شد صنعت پوشاک ارزش توجه بیشتر در تمامی ابعاد را دارد و جا دارد نهادهای فرهنگی جامعه نیز همپا ی نهادهای صنعتی در رشد و توسعه این صنعت در کشور بکوشند؛ صنعتی که در سالهای اخیر به دلایل متعدد، مغفول مانده و رشد و توسعه مناسبی نیافته و تنها در دو سال اخیر تحرکاتی در جهت اعتلای آن انجام شده است.
صمت