تسهیلات دهی بانکها در حدود سه سال گذشته با توجه به اهمیت این موضوع در تامین مالی بخشهای اقتصادی و به ویژه سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی، از رشد قابل توجهی برخوردار بوده به گونهای که از حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان سال ۱۳۹۰ به ۴۱۷ هزار میلیارد در سال گذشته افزایش یافته است. در عین حال که سقف وام دهی بانکها از ۲۳۶ هزار میلیارد سال ۱۳۹۲ در دو سال اخیر تا حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش دارد.
اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی حاکی از آن است که در سال جاری سقف تسهیلات پرداختی از ۴۱۷ هزار میلیارد سال گذشته به ۴۶۰ هزار میلیارد تومان افزایش خواهد یافت که اگر بانکها فراتر از این رقم پیش نروند تسهیلات دهی بانکها در سه سال گذشته با رشد حدود ۲۶۰ هزار میلیارد تومانی همراه خواهد شد.
سیف البته گفته که ۵۰ درصد میزان پیش بینی شده صرف تکمیل واحدها و سرمایه در گردش واحدهای صنعتی میشود و ۵۰ درصد سرمایهگذاری جدید است.
این در حالی است که عموما در دو سال اخیر میزان تسهیلات دهی شبکه بانکی فراتر از پیشبینی بانک مرکزی بوده است. در سال ۱۳۹۳ رئیس کل بانک مرکزی در حالی اعلام کرد که پیشبینی این بانک حدود ۲۴۰ هزار میلیارد است که در ادامه با افزایش سقف، تصور ۲۸۰ هزار میلیارد تومان وجود داشت، ولی در نهایت عملکرد بانکها نشان داد که تا ۶۰ هزار میلیارد تومان فراتر از این رقم وام به بخشهای مختلف ارائه شده است. موضوعی که واکنش بانک مرکزی را به دلیل افزایش اضافه برداشت بانکها برای تامین مالی وامهای پرداختی و خطر افزایش پایه پولی و به تبع آن رشد تورم، به همراه داشت.
روند پرداخت تسهیلات بانکی در دهه ۱۳۹۰ نشان میدهد که در سال اول حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان، ۱۳۹۱ با افت حدود ۳۵ هزار میلیاردی تا ۱۶۵ هزار میلیارد تومان، ۱۳۹۲ با رشد ۷۰ هزار میلیاردی تا ۲۳۶ هزار میلیارد تومان، ۱۳۹۳ با افزایش نزدیک به ۱۰۰ هزار میلیاردی تا ۳۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است. برای سال ۱۳۹۴ هم که پیشبینی حدود ۳۴۰ هزار میلیاردی وجود داشت بانکها باز هم بیشتر از حد اقدام کرده و تا ۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کردهاند.
اما با توجه به اهمیت تخصیص عمده منابع بانکی به سرمایه در گردش، آمارهای بانک مرکزی بیانگر آن است که در دو سال اخیر بیش از ۶۰ درصد تسهیلات پرداختی به این موضوع اختصاص داشته است. بر این اساس در سال ۱۳۹۳ از ۳۴۰ هزار میلیارد ارائه شده حدود ۶۰ درصد رقمی حدود ۲۰۷ هزار میلیارد تومان، همچنین در سال گذشته از ۴۱۷ هزار میلیارد تومان کل وام های پرداختی نزدیک به ۲۶۳ هزار میلیارد تومان معادل ۲۶۳ هزار میلیارد تومان برای سرمایه در گردش تخصیص داده شده است.
رشد تسهیلات بانکی در شرایطی خواهد بود که رئیس کل بانک مرکزی بانکها را مکلف کرده تا برای ایجاد تحرک در ۷۵۰۰ واحد تولیدی کوچک و متوسط که در رکود ماندهاند، نزدیک به ۱۰ درصد تسیهلات جدید را به این بخشها اختصاص دهند که سازوکار و بخشنامه های آن تدوین و به شبکه بانکی ابلاغ شد و اکنون بانک مرکزی و وزارت صنعت در حال اجرای این طرح هستند.
ایسنا