بر اساس گزارشی که سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) از عملکرد سه ساله خود منتشر کرد بخش قابل توجهی از محصولات معدنی ایران تولیدی کمتر از ظرفیت مجموعههای خود دارند که البته در این گزارش علت آن رویدادهای جهانی معدن در سال ۲۰۱۵ میلادی عنوان شده است که به خاطر افت سطح تولید محصولات معدنی در سطح جهان ناشی از کاهش شدید تقاضای چین بوده است.
با وجود اینکه در این گزارش عنوان شده است که اکثر شرکتهای ایرانی در این سال موفق به حفظ تولید و بازار خود شدهاند و توانستهاند سهم خود را در بازارهای داخلی و خارجی حفظ کنند، اما محمدرضا بهرامن –رئیس هئیت مدیره خانه معدن ایران- معتقد است عملکرد بخش معدن به خصوص سازمانهای مربوطه مانند ایمیدرو را در بازارهای خارج از کشور برای توزیع محصولات معدنی، به ویژه محصولات فراوری شده، بسیار ضعیف بوده و علت اصلی آنرا اعدم ثبات ودر بازار و قیمتهای داخلی میداند.
بر اساس اطلاعات موجود در گزارش سه ساله ایمیدرو، با وجود آنکه هم ظرفیت و هم فولاد خام کشور سیر صعودی را معادل ۲.۸ درصد طی کردهاند، اما اکنون بیش از ۱۰ سال است که این صنعت پایینتر از ظرفیتهای ایجاد شده فعالیت میکند که نمودار فعالیت فولاد نشان میدهد بیشترین شکاف میان تولید فولاد و ظرفیت واحدهای فولادی در سال ۱۳۹۰ به وجود آورد که با وجود آنکه ۲۰.۶ میلیون تن ظرفیت تولید فولاد ایجاد شده بود، اما تولید آن معادل حدود ۶۸ درصد آن بود.
آمار نشان میدهد که در سال نخست دولت یازدهم فولاد کشور با ۷۲ درصد ظرفیت معادل ۱۵.۶۳ میلیون تن در حال تولید بوده و امروز نیز این صنعت با ظرفیتی ۲۲ میلیون تنی در حال فعالیت است که پیشبینی میشود تا انتهای امسال رقم تولید فولاد به ۱۷ میلیون تن معادل ۷۷.۲ درصد ظرفیت برسد.
رشد تولید و ظرفیت سنگ اهن در رکود جهانی محصولات معدنی
به رغم اینکه سنگ آهن یکی از شدیدترین افتهای معدنی تاریخ معدن ایران را تجربه کرد و تا حدود ۷۰ درصد دچار افت قیمت شد، اما نمودار فعالیت این حوزه معدنی در گزارش عملکرد سه ساله ایمیدرو نشان میدهد که این محصول استراتژیک هم در حوزه ایجاد ظرفیت و هم تولید روندی صعودی را در سالهای اخیر تجربه کرده است.
با استناد به آمارهای ایمیدرو میتوان گفت: سنگ آهن جزو معدود محصولات معدنی است که تقریبا تمام مدت همگام با ظرفیتهای ایجاد شده اقدام به تولید کرده است. اما با این وجود سال ۱۳۹۴ سال افت اساسی تولید سنگ آهن در کشور بود که نسبت به سال قبل خود که با ۱۰۰ درصد ظرفیت تولید سنگ اهن صورت میگرفت، با ۱۸.۲ درصد افت مواجه بود. این در حالی است که در سال ۱۳۹۵ با وجود ظرفیت ۵۲ میلیون تنی پیشبینی میشود تولید سنگاهن تا انتهای امسال به ۴۸ میلیون تن معادل ۹۲.۳ درصد ظرفیت برسد.
گرچه افزایش تولید سنگاهن از میزان تقاضای داخلی و ظرفیت تولید فولاد کشور فراتر است اما قرار است با اجرای هفت طرح فولادی و پروژههای گندله و کنسانتره سازی چرخه فولاد به تعادل برسد تا این مسیربه تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴ ختم شود.
رشد آرام و با ثبات مس
با وجود آن که ظرفیت تولید مس در ۱۰ سال گذشته بر روی ۲۵۰ هزار تن در سال ثابت بوده است، اما فراخور قیمت جهانی این فلز، تولید آن با نوساناتی رو به رو بود و گرچه دولت یازدهم این صنعت در مسیر افت تحویل گرفت، اما از ابتدای دولت تا امروز رشد آرام و ثابتی را داشته است.
بر اساس آمار موجود تولید مس در سال ۱۳۹۲ به میزان ۱۸۸ هزار تن بود و در سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ به طور ثابت به ۱۹۴ هزار تن رسید که در نهایت پیش بینی میشود تا انتهای امسال این صنعت بتواند به رقم تولید ۲۰۰ هزار تن دست یابد تا بتوان گفت با ۸۰ درصد ضرفیت خود در حال تولید است.
ایسنا