مطابق آمارها، صادرات کشور در مدت مذکور، توانست نمره قبولی را از آن خود کند؛ به طوریکه نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشدی حدود 6 درصدی به لحاظ ارزشی را تجربه کرده است. در مقابل واردات کشور در مدت مذکور، افت 2/6 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ ارزشی را ثبت کرده است. بررسی آمارها در نیمه نخست سال جاری نمایانگر این است که دلیل اصلی رشد صادراتی کشور، رشد 22 درصدی محصولات پتروشیمی است.
از اینرو، به نظر میرسد براساس نقشه راه تجارت، صادرات محصولات پتروشیمی همچنان از اصلیترین اقلام صادراتی کشور بهشمار میرود. از طرفی مطابق آمارها، مقاصد صادراتی ایران در مدت مذکور، بدون تغییر نسبت به ماه قبل خود یعنی مردادماه سالجاری، به ترتیب همچنان کشورهای چین، امارات متحده عربی، عراق، ترکیه و کرهجنوبی است. براساس این گزارش، آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران نشان میدهد در نیمه نخست سال جاری، میزان صادرات به لحاظ وزنی 59 میلیون و 132هزارتن به ارزش 21 میلیارد و 706 میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی رشد 25/46 درصدی و از نظر ارزشی رشد نزدیک به 6 درصدی داشته است.
در مقابل میزان واردات در مدت مذکور، به لحاظ وزنی 15 میلیون و 788 هزارتن و از نظر ارزشی 20 میلیارد و 308 میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی با افت 8/20 درصدی و از نظر ارزشی با افت 2/61 درصدی مواجه بوده است. از طرفی آمار صادرات قطعی (به تفکیک میعانات گازی، پتروشیمی و سایر کالاها) نشان از این دارد که رشد صادرات کشور بهدلیل رشد صادرات پتروشیمی است که همچنان سهم عظیمی از صادرات ایران را شکل میدهد. به طوری که مطابق آمار، صادرات محصولات پتروشیمی در نیمه نخست سالجاری، به لحاظ وزنی 18 میلیون و 719 هزار تن و از نظر ارزشی 8 میلیارد و 698 میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به لحاظ وزنی با رشد بیش از 53 درصدی و از نظر ارزشی با رشد 22 درصدی مواجه بوده است. از طرفی سهم صادرات پتروشیمی از کل صادرات کشور، از لحاظ وزنی حدود 32 درصد و از لحاظ ارزشی 40 درصد گزارش شده است. از سوی دیگر، صادرات میعانات گازی به لحاظ وزنی با افت 3/36 درصدی اما از نظر ارزشی با رشد 12/58 درصدی روبهرو بوده است. مطابق آمارها، معادل 8 میلیون و 901 هزار تن به ارزش سه میلیارد و 496 میلیون دلار میعانات گازی صادر شده که سهم این بخش از کل صادرات به لحاظ وزنی بیش از 15 درصد و از لحاظ ارزشی بیش از 16 درصد است.
همچنین آمار صادرات قطعی مربوط به سایر کالاها در مدت مذکور، از لحاظ وزنی 31 میلیون و 512 هزارتن به ارزش 9 میلیارد و 512 میلیون دلار گزارش شده که سهم صادرات این بخش از کل، از لحاظ وزنی بیش از 53 درصد و به لحاظ ارزشی بیش از 43 درصد گزارش شده است. همچنین درصد تغییرات صادرات سایر کالاها نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به لحاظ وزنی رشد 22/49 و از نظر ارزشی رشد نزدیک به 2 درصدی را تجربه کرده است. از سوی دیگر، مطابق آمارها، سهم صادرات کشور در شهریور ماه سال جاری، معادل 2 میلیارد و 598 میلیون دلار و در مقابل سهم واردات، 3 میلیارد و 599 میلیون دلار است. مطابق آخرین آمار گمرک، کشورهای عمده طرف معامله با ایران در نیمه نخست سال جاری، پنج کشور چین، امارات متحده عربی، عراق، ترکیه و کرهجنوبی است. این آمار حاکی از این است که لیست مقاصد صادراتی ایران نسبت به مرداد ماه سال جاری بدون تغییر بوده است.
مطابق آمار گمرک، چین همچنان نخستین مقصد صادراتی ایران به شمار میرود، بهطوری که ایران توانسته در نیمه نخست سال جاری، معادل 16 میلیون و 397 هزار تن کالا به ارزش 3 میلیارد و 998 میلیون دلار به این کشور صادر کند. میزان صادرات ایران به چین، به لحاظ وزنی با رشد بیش از 30 درصدی و از نظر ارزشی نیز با رشد نزدیک به دو درصدی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه شده است. این آمارها نشان میدهد سهم ایران از بازار چینیها در نیمه نخست سال جاری، به لحاظ ارزشی نزدیک به 28 درصد و به لحاظ وزنی حدود 18/42 درصد بوده است. دومین مقصد صادراتی ایران کشور امارات متحده عربی است که از لحاظ وزنی 8 میلیون و 199 هزارتن و از نظر ارزشی سه میلیارد و 401 میلیون دلار کالاها از ایران به این کشور صادر شده است. آمار گمرک حاکی از این است که در نیمه نخست سال جاری، میزان صادرات به کشور امارات متحده عربی به لحاظ ارزشی با افت بیش از 18 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته مواجه بوده است.
عراق نیز سومین مقصد صادراتی ایران به شمار میرود که به لحاظ وزنی 7 میلیون و 199 هزار تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 976 میلیون دلار در مدت مذکور به این کشور صادر شده است. مطابق آمار، حجم صادرات به این کشور به لحاظ ارزشی با افت حدود 4 درصدی و از لحاظ وزنی با افت بیش از 5 درصدی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه بوده است.
از سوی دیگر، معادل 4 میلیون و 432 هزارتن کالا به ارزش 2 میلیارد و 321 میلیون دلار به ترکیه که چهارمین مقصد صادراتی ایران در نیمه نخست سال جاری به شمار میرود، صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد رشد نزدیک به 9 درصدی از نظر ارزشی در این بخش هستیم. پنجمین مقصد صادراتی ایران، کرهجنوبی است که در نیمه نخست سال جاری معادل چهار میلیون و 188 هزارتن کالا به ارزش یک میلیارد و 780 میلیون دلار به این کشور صادر شده است. براساس آمار گمرک، کشورهای عمده طرف معامله با ایران نیز 5 کشور چین، امارات متحده عربی، کرهجنوبی، ترکیه و آلمان است.
اقلام عمده صادراتی و وارداتی
براساس آمار گمرک، اقلام عمده صادرات در نیمه نخست سال 1395، شامل «میعانات گازی» به ارزش سه میلیارد و 496 میلیون دلار و سهم ارزشی 16/11 درصد، «گازهای طبیعی مایع شده» به ارزش یک میلیارد و 940 میلیون دلار و سهم ارزشی 94/ 8 درصد، «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» به ارزش 836 میلیون دلار و سهم ارزشی 3/85 درصد، «روغنهای سبک و فرآوردهها به جز بنزین» به ارزش 688 میلیون دلار و سهم ارزشی 3/17 درصد و «پروپان مایع شده» به ارزش 636 میلیون دلار و سهم ارزشی 2/93 درصد بوده است. متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی 367 دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 15/44 درصد، کاهش داشته است. از سوی دیگر، اقلام عمده وارداتی در نیمه نخست سال 1395، شامل «ذرت دامی» به ارزش 551 میلیون دلار و سهم ارزشی 2/71 درصد، «لوبیای سویا» به ارزش 503 میلیون دلار و سهم ارزشی 2/48 درصد، «برنج» به ارزش 478 میلیون دلار و سهم ارزشی 2/35 درصد، «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری ردیف 8703 بنزینی با حجم سیلندر 2000 سیسی با ساخت داخل 14 درصد تا کمتر از 30 درصد به استثنای لاستیک» به ارزش 432 میلیون دلار و سهم ارزشی 2/31 درصد و «وسایل نقلیه، دارای موتور پیستونی درونسوز تناوبی جرقهای-احتراقی با حجم سیلندر 2000 سیسی اما از 2500 سیسی بیشتر نباشد، غیر از آمبولانس و نوع هیبریدی» به ارزش 357 میلیون دلار و سهم ارزشی 1/76 درصد، بوده است. متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 1,286 دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود 6/11 درصد در ارزش دلاری افزایش داشته است.
دنیای اقتصاد