روزگذشته بعد از 6 روز افت پیاپی، بازار نفت به نوسانات محدودی در کف 5 هفته خود بسنده کرد. در واقع نفت برای 6 روز کاری منتهی به پنج‌شنبه در بازارهای بین‌المللی افت قیمتی را تجربه کرده است. اما افت قیمت نفت خام آمریکا در هفته گذشته به 9 درصد رسید، چراکه در اولین روزهای بازگشایی بازارهای بین‌المللی در هفته گذشته، بازار نفت تحت تاثیر خبر نتیجه بخش نبودن نشست کمیته ویژه اوپک بود. اما از روز سه‌شنبه، علاوه بر این، اعلام برآوردهای اولیه از حجم ذخایر نفت آمریکا نگرانی‌ها را تشدید کرد. بالاخره آمار رسمی موجودی‌ها روز چهارشنبه توسط اداره اطلاعات انرژی آمریکا منتشر شد، آماری که نشان می‌داد موجودی انبارهای نفتی بیش از 14 میلیون بشکه رشد کرده است که بیشترین مقدار رشد موجودی‌ها از سال 1982 تا‌کنون محسوب می‌شود.
در این بین، نظرسنجی وال‌استریت ژورنال از 14 بانک بزرگ جهانی نشان می‌دهد تحلیلگران شرایط بازار نفت را نگران‌کننده می‌دانند و بر این باورند که بهای نفت برنت سال آینده نیز رشد چندانی نخواهد داشت و به 60 دلار نخواهد رسید. این در حالی است که این بانک‌ها چند ماه پیش اعلام می‌کردند که سال آینده قیمت‌ها به 70 دلار خواهد رسید. روز گذشته بهای نفت خام آمریکا در بازار نیویورک در کانال 44 دلار نوسان کرد که کمترین سطح از 23 سپتامبر تا کنون محسوب می‌شود. نفت برنت نیز روز گذشته برای اولین بار از 27 سپتامبر وارد کانال 45 دلار شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد نفت خام آمریکا نسبت به بیشترین قیمت خود(51/6 دلار بر بشکه) در سال 2016 که 19 اکتبر(مصادف با 28 مهر) به آن رسیده بود، بیش از 13 درصد افت قیمت داشته است. برنت نیز نسبت به بیشترین مقدار خود (53/14 دلار بر بشکه) در سال جاری حدود 14 درصد افت کرده است.
در این بین، قرار گرفتن در آستانه انتخابات آمریکا ریسک معاملات در بازارهای جهانی از جمله بازار نفت را افزایش داده است، به خصوص که آخرین نظرسنجی‌ها از کاهش فاصله دو کاندیدای این انتخابات- دونالد‌ترامپ و هیلاری کلینتون- خبر می‌دهند. کارشناسان بر این باورند که انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایالات متحده، افزایش ریسک در اقتصاد جهان را به دنبال خواهد داشت، از این رو در چند روز اخیر بازارها تحت فشار احتمال انتخاب این عضو حزب جمهوری‌خواه بوده‌اند، اما در بازار نفت قدری شرایط متفاوت‌تر از دیگر بازارهای مالی است. در واقع علاوه بر ریسک اقتصادی در بازار نفت، قیمت‌ها از افت دلار تحت تاثیر انتخاب ترامپ نیز تاثیر می‌پذیرد. یعنی کاهش ارزش دلار مقداری فشار ریسک اقتصادی انتخابات آمریکا را در بازار نفت تعدیل کرده است. با این حال افزایش ریسک مهمترین اثری است که این انتخابات بر بازار نفت داشته است، به‌طوری‌که در حال حاضر حجم کل معاملات در بازار نفت حدود 16 درصد کمتر از میانگین 100 روزه خود است. نفت در بازار نیویورک برای اولین بار از ماه سپتامبر به کمتر از میانگین 50 روزه و 100 روزه خود رسیده است. میانگین 200 روزه قیمت این کالا 43/12 دلار بر بشکه است که با توجه به روند کنونی بازار احتمال رسیدن به زیر این کف حمایتی نیز بسیار است.
رکوردشکنی ذخایر نفتی آمریکا
بر اساس اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا در روز چهارشنبه هفته گذشته، حجم ذخایر نفت این کشور در هفته منتهی به 28اکتبر(7آبان) حدود 14/4 میلیون بشکه افزایش یافته است. این میزان رشد در موجودی انبارهای نفتی بیشترین مقدار از سال در 34 سال گذشته است. تحت تاثیر این خبر بازار نفت نیویورک در دو روز چهارشنبه و پنج‌شنبه بیش از 2 دلار معادل 4/3 درصد افت کرد. با این حال افت قیمت نفت در روز سه شنبه را نیز می‌توان تحت تاثیر رشد ذخایر دانست. در این روز یعنی یک روز پیش از اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا، موسسه نفت آمریکا که موسسه‌ای خصوصی است برآورد خود را از حجم ذخایر این کشور اعلام کرد، این موسسه رشد موجودی نفتی را بیش از 9 میلیون بشکه دانست که موجب افت قیمت نفت در دومین روز معاملاتی در بازارهای جهانی نفت شد.
هر چند این مقدار رشد در میزان نفت ذخیره شده در انبارهای نفتی آمریکا بی‌سابقه است، با این حال بخش‌های دیگری از گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد مقداری از این رشد موجودی تحت تاثیر افزایش واردات این کشور بوده است. بر اساس این گزارش، واردات نفت آمریکا در هفته یاد شده به بیشترین سطح طی 20 سال اخیر رسیده است. در واقع در هفته منتهی به 28 اکتبر این کشور به‌طور متوسط روزانه 9 میلیون بشکه نفت وارد کرده است که حدود 2 میلیون بشکه بیشتر از هفته پیش از آن بوده است. از سویی تولید نفت آمریکا برای سومین هفته پیاپی افزایش یافته که می‌تواند نتیجه افزایش حفاری‌ها در میادین نفتی این کشور در 4 ماه اخیر باشد.
در این بین افزایش تولید نفت دریای شمال نیز بر افت قیمت نفت برنت، شاخص بازار لندن اثرگذار بود. به گزارش بلومبرگ، تولید نفت دریای شمال نیز در مسیر افزایشی قرار گرفته است. بر اساس آخرین برآوردها تولید نفت از دریای شمال ماه اکتبر حدود 10درصد نسبت به ماه پیش از آن افزایش یافته و به 2/16 میلیون بشکه در روز رسیده است.
ناامیدی به اوپک
با وجود همه این آمار، اما ناامیدی از به توافق رسیدن اوپک در راستای کاهش تولید نفت، مهمترین عامل اثرگذار بر بازار نفت محسوب می‌شود. به‌طوری‌که تحلیلگران جی.پی.مورگان بر این باورند که نشست اوپک و نتیجه آن مسیرنفت تا پایان سال را تعیین خواهد کرد. اوپک 28سپتامبر(حدود 40 روز پیش) در الجزایر نشستی برگزار کرد و در این نشست به‌طور کلی تصمیم گرفته شد که تولید نفت این سازمان با کاهشی بین 200 تا 700 هزار بشکه به 32/5 تا 33 میلیون بشکه برسد، همچنین اعلام شد درخصوص جزئیات این مقدار کاهش در تولید اوپک یعنی اینکه هر کشور تولید خود را در چه سطحی قرار دهد، در نشست عادی این سازمان در 30 نوامبر(10 آذر) تصمیم گرفته خواهد شد. اوپک همچنین کمیته‌ای که شامل هیات عامل اعضای این سازمان بود را مامور تعیین راهکاری برای دستیابی به تواقف نهایی کرد.
با این حال اولین نشست این کمیته ویژه که 28 و 29 اکتبر(7 و 8 آبان) در وین برگزار شد، امیدوار‌کننده نبود، چراکه این کمیته به راه حلی برای کاهش تولید دست نیافت. این نشست موجب شد که ناامیدی به توان اوپک برای رسیدن به توافقی واحد در راستای کاهش تولید گسترش یابد. به‌طور مثال موسسه گلدمن ساکس در آخرین گزارش خود احتمال رسیدن به توافق در نشست 30 نوامبر را بسیار اندک دانست. تحلیلگران مورگان استنلی نیز با بیان اینکه اعتماد به نتیجه نشست 30 نوامبر اوپک جای خود را به شک و تردید داده است، اعلام کرده‌اند: «اوپک به بن‌بست رسیده است.» بانک بارکلیز نیز بر این باور است که «چانه‌زنی» اوپک به بی‌ثباتی بازار نفت منجر شده است.
از سویی برآوردها نشان از افزایش تولید نفت کشورهای عضو اوپک در ماه اکتبر دارد که بدبینی به مذاکرات اوپک را تشدید کرده است. بلومبرگ بر اساس نظرسنجی از شرکت‌هایی که رفت و آمد نفتکش‌ها را ردیابی می‌کند، اعلام کرده است که تولید نفت این سازمان ماه گذشته به بیش از 34میلیون بشکه در روز رسیده است. بر‌اساس این گزارش افزایش تولید نفت از سوی ایران، لیبی و نیجریه عامل افزایش قابل توجه تولید نفت اوپک بوده است. این سه کشور در مجموع 400 هزار بشکه به تولید نفت اوپک افزوده‌اند. مایکل. دی کوهن، مدیر بازارهای کالایی بانک بارکلیز بر این باور است احتمال رسیدن به توافق در اوپک بسیار اندک است و این عامل در کوتاه‌مدت بازار نفت را در مسیر کاهشی قرار خواهد داد. به گفته وی، ایران، لیبی و نیجریه زیر بار هیچ‌گونه توافقی برای محدودیت تولید نخواهند رفت و از سویی عربستان نیز بیش از 500 هزار بشکه از تولید روزانه خود نخواهد کاست، بنابراین اوپک نمی‌تواند به توافقی در زمینه کاهش تولید دستیابد. با این حال هنوز هستند کسانی که به نشست اوپک امیدوار باشند، به‌طور نمونه بانک آمریکا به این نشست بسیار خوش‌بین است.
برآورد 14 بانک بین‌المللی از بازار نفت
در حالی که نشانه‌های ورود مجدد بازار نفت به فاز گاوی در حال ظهور است، تحلیلگران اخطار می‌دهند شرایط سال آینده نیز چندان بهتر از امسال نخواهد بود. به گزارش وال‌استریت ژورنال، 14 بانک بزرگ پیش‌بینی کرده‌اند که بهای نفت سال آینده میلادی زیر 60 دلار باقی بماند، این در حالی است که تابستان سال جاری این بانک‌ها اعلام می‌کردند قیمت‌ها سال آینده به 70 دلار خواهد رسید، اما در حال حاضر احتمال رسیدن قیمت‌ها به بیش از 70 دلار را به سال 2018 موکول کرده‌اند.
کارستن فریچ، تحلیلگر کامرز بانک می‌گوید: «قیمت‌ها در ماه اکتبر تحت تاثیر توافق کلی اوپک در الجزایر رشد کرد، اما گذشت زمان نشان داد که این رشد قیمتی پایدار نیست. » به گفته وی، قیمت‌ها سال بعد نیز تنها مقدار اندکی نسبت به سال جاری افزایش خواهند یافت. 14 بانک بین‌المللی به‌طور متوسط بهای نفت برنت در سال آینده را 56 دلار بر بشکه برآورد کرده‌اند که نسبت به برآورد ماه گذشته این موسسات تفاوتی نداشته است، اما آنها تحت تاثیر نگرانی از افزایش تولید نفت شیل، متوسط قیمت نفت خام آمریکا در سال آینده را نسبت به برآوردهای قبلی خود یک دلار کاهش داده‌اند و به 54 دلار بر بشکه رساندند.
شرکت‌های تولیدکننده نفت شیل در ایالات متحده آمریکا از ابتدای فصل تابستان فعالیت‌های حفاری خود را در میادین نفتی شیل افزایش داده‌اند، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که حفاری در برخی میادین نفت شیل حتی در قیمت‌های 40 تا 50 دلار نیز سودآور است. اما آنچه که نگرانی‌ها از افزایش تولید نفت شیل را تشدید کرده است، تعداد چاه‌های نیمه کاره یا همان DUCها هستند. آمارها نشان می‌دهند تعداد DUCها در سراسر 7 حوزه اصلی تولید نفت شیل در آمریکا، ماه سپتامبر نسبت به ژانویه سال جاری 500 مورد کاهش یافته و به 5069 مورد رسیده‌اند. در واقع بسیاری از این چاه‌ها greenlit هستند که به معنای آمادگی برای بهره‌برداری زود‌هنگام از آنها است. کارستن فریچ در این خصوص می‌گوید: «اگر تولید نفت در ایالات متحده آمریکا مجددا رو به افزایش بگذارد، نتیجه‌ای جز افزایش مازاد عرضه و تاخیر در به توازن رسیدن بازار نفت نخواهد داشت.»
نوسان قیمت نفت خام آمریکا کمتر از متوسط 100 روزه
پیش‌بینی 14 بانک جهانی از بهای نفت
دنیای اقتصاد