از حدود هشت هزار هکتار باغ کیوی کشور بیش از هفت هزار هکتار در غرب مازندران است که سالانه حدود 190 هزار تن محصول از آن برداشت می‌شود. کیوی کاران مازندران کاهش نقدینگی در بازار، عدم خرید تضمینی، صادرات کم و ماندن بخش زیادی از محصول کیفی در انبارهایشان به خاطر نداشتن بازار را از جمله مشکلات بیان کردند و خواستار حمایت مسئولان در این زمینه شدند. آنها همچنین ابراز نگرانی کردند که اگر این شرایط ادامه یابد در آینده نه چندان دور باغ‌های کیوی هم برای ویلاسازی به فروش گذاشته خواهد شد.
باغداری کیوی در دهه نخست رواج یافتن کاشت این درخت در مازندران، پردرآمدترین نوع باغداری در استان بود ولی افزایش سطح زیر کشت، نبود بازار مناسب و صنایع فراوری و همچنین صادرات اندک سبب شد تا در سال‌های اخیر همانند باغ مرکبات و هلو به سمت زیادندهی برود. یکی از تولیدکنندگان کیوی در شهرستان رامسر با اشاره به زیان‌های سال گذشته به دلیل کاهش شدید قیمت کیوی، گفت : این وضعیت باعث کاهش نقدینگی باغداران کیوی شده و به دبنال آن مشکلاتی را برای آنان در پرداخت هزینه های از جمله دستمزد چیدن، حمل و نقل و نگهداری در سردخانه ایجاد کرده است .
کریم کیهانی افزود : در حال حاضر به دلیل عدم بازاریابی مناسب برای صادرات کیوی و عدم خرید تضمینی این محصول از سوی دولت، شاهد کاهش قیمت این محصول در بازار هستیم . وی تصریح کرد: هم اکنون قیمت کیوی بین یک هزار و تا یک هزار و 700 تومان براساس کیفیت محصول خریداری می‌شود که قابل پذیرش نیست به طوری که حتی هزینه تولید برخی باغداران نیز تامین نمی‌شود. به گفته این باغدار، در صورت ادامه ضرر ، باغداران مجبورند زمین‌های خودشان را به کسانی که تصمیم به ساخت خانه دارند بفروشند.
یکی از تولید کنندگان کیوی در شهرستان تنکابن نیز با اشاره به نوسانات درآمد حاصل از فروش کیوی در سال‌های گذشته، اظهار داشت : سود کم و ضررهایی که تولید کنندگان کیوی در سال‌های گذشته متقبل شدند ، سبب شده تا برای کاهش هزینه‌ها از افراد و کارگران نه چندان متخصص و آموزش دیده در این زمینه استفاده کنند. نورالدین مرشدی تنکابنی خواستار حمایت دولت تدبیر و امید از کیوی‌کاران شد و افزود: دولت می‌تواند در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی ، اشتغالزایی و رفع مشکلات تولید کنندگان کیوی حداقل درصدی از محصول کیوی را به صورت تضمینی خریداری کرده و ایجاد امید در میان کشاورزان کند. میانگین تولید کیوی در هر هکتار در استان مازندران بین 30 تا 35 تن است این در حالی است که میانگین تولید در کشورهایی مثل نیوزیلند و ایتالیا به 50 تن در هکتار می رسد.
تداخل عوامل تولید و فروش
یک کارشناس بازاریابی کیوی در غرب مازندران تداخل عوامل تولید و فروش کیوی را یکی از مشکلات این حوزه بر شمرد و گفت: باغداران برای کسب درآمد بیشتر، پس از برداشت محصول بدون داشتن تخصص لازم اقدام به ذخیره سازی آن می‌کنند که پس از مدتی محصولات ذخیره شده دچار پوسیدگی می‌شود. حدیثه مرشدی افزود : باغداران همچنین از شیوه‌های مختلف بازاریابی اطلاعات چندانی ندارند و این مشکلات باعث می‌شود تا محصولات خودشان را در شرایط نامناسب به بازار عرضه کنند. وی خاطر نشان کرد: برای تعداد زیادی از تولید کنندگان واگذاری فروش محصول به متخصص آسان نیست چون شیوه سنتی مورد پسند آنان است به همین خاطر در یک سال فروش خوبی دارند و چند سال دچار ضرر می‌شوند. این کارشناس با بیان اینکه بیشترین خریداران کیوی صادراتی مازندران کشورهای روسیه، هند، عراق و ترکیه هستند ، گفت : این کشورها طالب محصولات با کیفیت ایران هستند ضمن اینکه ما در بحث جداسازی ( سورتینگ ) و بسته بندی دچار مشکلات هستیم.
صنایع تبدیلی ، راه نجات
برداشت محصول کیوی همه ساله از نیمه دوم آبان ماه آغاز می شود و تا 15 آذر نیز ادامه دارد. مدیر جهاد کشاورزی تنکابن نیز اظهار داشت: برای حمایت از باغ داران راه اندازی صنایع تبدیلی در این منطقه ضروری است. عقیل استادی افزود: در صورت استقرار صنایع جانبی ، علمی‌تر کردن تولیدات، ارائه تسهیلات با سود پایین، بیمه محصول و ایجاد تعاونی‌های بزرگ و کوچک می توان به شکوفایی و رونق بیش از پیش تولید کیوی در مازندران امیدوار بود. شهرستان تنکابن در غرب استان مازندران دارای چهار هزار هکتار باغ کیوی است که سالانه یکصد هزار تن محصول کیوی برداشت می‌شود. عقیل استادی با بیان اینکه برداشت کیوی در این شهرستان از نیمه دوم آبان ماه آغاز و تا 15 آذر ماه ادامه خواهد داشت، گفت: از چهار هزار هکتار باغ کیوی در مجموع یکصد هزار تن کیوی برداشت خواهد شد. به گفته کارشناسان جهادکشاورزی غرب مازندران حدود 70 درصد از محصولات کیفی این منطقه شرایط لازم را برای صادرات دارند.
صادرات بیشتر ، برنامه مسئولان
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی مازندران هم اظهار داشت: امسال پی گیری‌های خوبی در مورد بازاریابی صادرات کیوی با مسئولان کشور صورت گرفته است تا علاوه بر بهبود وضعیت تولیدکنندگان کیوی، ارز آوری مناسبی نیز برای کشور به همراه داشته باشد. عزیزالله شهیدی فر تصریح کرد: امسال گواهی قرنطینه در محل بارگیری صادر می‌شود و با همکاری اتاق بازرگانی، استانداری و صنعت معدن و تجارت و برای کاهش هزینه صادرات محصولات باغی از این پس خودروهای کشورهای همسایه و روسی که برای ترانزیت کالا و محصولات غذایی وارد استان می‌شوند در هنگام بازگشت، محصولات باغی مازندران را با حداقل 30 میلیون ریال کمتر برای هر خودرو انتقال خواهند داد.
وی با اشاره به قابلیت صادرات یکصد هزار تن کیوی مازندران افزود: امسال تاکنون 30 هزار تن کیوی صادر شده است که بیشتر به کشورهای آسیای میانه و روسیه بوده است. شهیدی فر تصریح کرد: برای ارتقای صادرات در این حوزه باید به روش‌های نوین بسته بندی و سایزبندی روی آورد و در این راستای کیوی باید دارای وزن بین 60 تا 70 گرم باشند و در زمان مناسب نیمه دوم آبان ماه چیده شود تا ارزش غذایی آن، قند (بریکس) کیوی به بالای 6 دهم برسد. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران از اختصاص 450 میلیارد ریال برای رونق تولید کشاورزی مازندران در حوزه گل و گیاه، مرکبات و کیوی و سرمایه گذاری نیمه تمام در سال جاری خبر داد. وی خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته به دلیل تقاضای خوب بازار کشورهای همسایه ضرورت خشک کردن کیوی به صورت چیپس و صنایع فرآوری مورد توجه نبود ولی امروز برای افرایش بهره وری، فراهم کردن زیر ساخت صنایع فرآوری برای محصولات باغی در دستور کار قرار دارد.
شهیدی فر قیمت امروز بازار کیوی را بین 10 هزار تا 15 هزار ریال عنوان کرد و گفت این قیمت در مقایسه با سال گذشته مقداری افزایش داشته است. وی افزود: ارقام کیوی هایوارد 70 درصد تولید مازندران را به خود اختصاص می دهد و بقیه ارقام همچون برونو، مانتی و آبوت 30 درصد آن را شامل می‌شود. شهیدی فر با اشاره به استقبال کم عمومی برای خرید کیوی، گفت : خرید تضمینی کیوی در دستور خرید میوه شب عید قرار ندارد و تنها سیب و پرتقال مد نظر است ولی برای صادرات و فراهم کردن زمینه لازم برای صنایع ، فرآوری آن با جدیت تلاش می شود.
وی همچنین از هماهنگی با سازمان تعاون‌ها با توجه به گستردگی که در سطح کشور دارند برای توزیع محصول کیوی به تمام نقاط کشور خبر داد. او با اشاره به مذاکرات با بزرگترین شرکت صادر کننده کیوی نیوزیلند، افزود : بازدیدی که مسئولان این شرکت از باغ‌های کیوی استان داشتند، کیوی مازندران را یکی از بهترین محصولات دنیا به لحاظ کیفیت دانستند. شهیدی فر گفت: در زمینه صادرات کیوی نیز قرار شد قسمتی از 10هزار تن محصول کیوی مازندران با برند این شرکت صادر و بقیه با برند تولیدکنندگان ایرانی صادر شود. روسیه به عنوان بزرگترین مشتری کیوی و کشورهای آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، امارات، اوکراین، آمریکا، بحرین، بلژیک، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، مولداوی، رواندا، عراق، عمان، قزاقستان، کویت، گرجستان و هند 22 مشتری کیوی ایران هستند.
ایرنا