صادرات مرکبات مازندران به بازارهای خارجی از جلمه روسیه در حالی به کلاف سردرگم تبدیل می‌شود که دولت بتازگی یک‌هزار میلیارد ریال تسهیلات با سود 11 درصد به این کار اختصاص داده است . صادرکنندگان که تا پیش از این نبود مشوق‌های صادراتی را علت مهم بی رغبتی برای صادرات می‌دانستند ، هم اکنون به نظر می‌رسد به دنبال نقد کردن این مشوق‌ها پیش از انجام صادرات هستند . البته مشکلات دیگری چون بالا بودن نرخ تعرفه گمرکی در روسیه برای کالاهای ایرانی، بالا بودن هزینه تولید مرکبات در ایران و همچنین هزینه بالای حمل و نقل هم دیگر مشکلاتی است که بخش خصوصی و صادرکنندگان از آن به عنوان موانع صادراتی سخن می‌گویند. 110 هزار هکتار از باغ‌های مازندران را درختان مرکبات شامل انواع پرتقال و نارنگی تشکیل می‌دهد که امسال پیش بینی شده است افزون بر 2 و نیم میلیون تن محصول از آنها برداشت شود.
سنگ اندازی روسیه
مدیرکل تعاون روستایی مازندران قیمت بالای مرکبات در مقایسه با کشورهای رقیب و کمبود نقدینگی را مهم‌ترین مشکل پیش روی صادرات مرکبات استان به خارج از کشور اعلام کرد. محمدرضا کریمی روز دوشنبه در نشست بررسی مشکلات و موانع صادرات مرکبات مازندران به خارج از کشور از جمله روسیه، گفت که این مشکلات باعث شده مرکبات این استان در سال زراعی جاری نتواند در حد محسوسی به خارج از کشور صادر شود. وی اضافه کرد: اگرچه در داخل استان با رایزنی، گام‌هایی برای صادرات مرکبات برداشته شده، ولی تمام این فعالیت‌ها بر روی کاغذ بود.
کریمی گفت : ما برای صادرات مرکبات در استان نیاز به تامین نقدینگی داریم و با این که دولت یک‌هزار میلیارد ریال تسهیلات برای این کار مشخص کرده ولی هنوز بانک عامل آن مشخص نشده است. وی اضافه کرد: پرداخت تسهیلات یک هزار میلیارد ریالی با نرخ سود 11 درصدی مشوق خوبی برای صادرکنندگان مرکبات است و باید هرچه سریع تر بانک عامل آن نیز مشخص شود تا ما بتوانیم صادرکنندگان را به بانک برای دریافت معرفی کنیم. مدیرکل تعاون روستایی مازندران گفت که رایزنی برای صادرات پنج هزار تن مرکبات این استان به عراق انجام و سردخانه آن تامین شد. کریمی افزود: با توجه به تولید حدود 2 ونیم میلیون تن مرکبات در این استان حجم صادرات ما نمی‌تواند تاثیر زیادی در بازار این محصول داشته باشد و باید تصمیم جدی تری در این زمینه اتخاذ شود.
رفع مشکل صادرات مرکبات با تصمیم ملی
مدیرکل تعاون روستایی مازندران گفت: رفع مشکل مرکبات استان نیاز به تصمیم ملی دارد و باید نشستی باحضور وزیران جهادکشاورزی، صنعت و معدن و حتی وزارت کشور داشته باشیم تا تصمیم ملی برای این چالش گرفته شود. کریمی گفت که با فرا رسیدن فصل سرما، در صورتی که اقدام عملی برای برداشت محصول و صادرات آن انجام نشود، استان با بحران مواجه می‌شود.
رئیس اتاق بازرگانی مازندران هم تعرفه بالای گمرکی، بالا بودن قیمت حمل و نقل، قیمت بالای مرکبات در داخل را مهم ترین چالش پیش روی صادرات مرکبات مازندران اعلام کرد. عبدالله مهاجر گفت: با وجود رایزنی با روسیه در سطح روسای جمهوری، همچنان تعرفه گمرکی دریافتی از محصولات ایرانی در گمرگ روسیه بالاست و این قیمت تمام شده محصول صادراتی ما را افزایش می‌دهد. وی اضافه کرد : همچنین قیمت حمل کالا نیز در داخل در مقایسه با سایر کشورهای رقیب ما بالاست واین معضل نیز صادرات ما را دچار مشکل کرده است.
مهاجر مهم ترین راهکار برای رفع چالش صادراتی را رایزنی برای پایبندی روسیه به تعهداتش در قبال همسان‌سازی تعرفه گمرکی دریافتی از محصولات صادرات ایرانی، تامین نقدینگی صادرکنندگان با تسهیلات ارزان قیمت دانست. به گفته وی تسهیلات ارزان قیمت دولتی با نرخ سود 11 درصدی نیز هنوز محقق نشده و این باعث بازپس زدن صادرات این محصول از سوی تجار می‌شود. علی تقی پور یکی از صادرکنندگان نیز کمبود نقدینگی و مشخص نبودن بسته حمایتی دولتی را مهم‌ترین مشکل پیشروی صادرات مرکبات برشمرد.
وی افزود : با وجود فرارسیدن زمان برداشت محصول مرکبات در این استان هنوز سیاست حمایتی وزارت جهاد کشاورزی از صادرات این محصول مشخص نشده است. تقی پور اظهار داشت: مصوبه دولت برای پرداخت تسهیلات ارزان قیمت 11 درصدی به صادرکنندگان نیز باید هر چه سریع تر عملیاتی شود تا صادرکنندگان بتوانند بخشی از هزینه های بالای صادراتی را تامین کنند.رئیس اتحادیه باغداران مازندران مشخص نبودن سیاست های حمایتی از صادرکنندگان مرکبات را مهم ترین چالش برای این محصول راهبردی باغی مازندران اعلام کرد. محمدرضا شعبانی گفت که تاکنون به دلیل مشخص نبودن سیاست حمایتی دولت از مرکبات، صادر کنندگان رغبتی برای این کار ندارند.
وی افزود : در شرایط فعلی برای رونق بازار مرکبات در استان باید دولت یارانه‌ای را برای صادرات این محصول پیش بینی کند و در غیر این صورت مرکبات سردرخت خراب می‌شود و بحران مالی گریبان باغداران را خواهد گرفت. وی در مورد مصوبه تسهیلات با نرخ سود 11 درصدی گفت که برای این استان یک‌هزار میلیارد ریال برای استان پیش بینی شد، ولی صرفا در حد تصویب باقی ماند و در صورت اجرایی شدن این مصوبه روزنه امید برای صادرات و رونق بازار مرکبات ایجاد می‌شود. رئیس اتحادیه باغداران مازندران همچنین گفت: ما باید مقصد صادراتی مرکبات خود را از روسیه به عراق تغییر دهیم و با مشوق‌های صادراتی مازندران این تغییر مسیر می‌تواند به سود این محصول راهبردی انجام می‌شود.
گره زنی مشکلات به دولت، مهم ترین مشکل
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم گره زدن صادرات و رونق بازار مرکبات و سایر محصولات کشاورزی را به دولت مهم ترین چالش بخش کشاورزی دانست. دلاور حیدرپور گفت که با وجود این که از سیاست‌ها ی کشور مبنی بر حمایت کشاورزی است، ولی این سیاست‌ها در عمل اجرایی نشده است و این بخش با چالش مواجه است. وی راهکار اصلی برای مشکل بخش کشاورزی را پرداخت یارانه به محصولات کشاورزی برای پایین آوردن قیمت تمام شده و رقابتی کردن محصولات صادراتی این بخش دانست.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: کشاورزان ما تمام نهاده‌ها را در هنگام کاشت به صورت آزاد می‌خرند و در زمان فروش نیز باید منتظر سیاست دولت باشند و اگر دولت به این بخش نگاه کمک یارانه ای نداشته باشد، این بخش متضرر می‌شود. حیدرپور افزود : دولت یک‌هزار میلیارد ریال یارانه در قالب کاهش نرخ سود تسهیلات مصوب کرد و این یارانه پرداخت می‌شود و به دلیل مشکل مالی دولت پرداخت این تسهیلات نیاز به زمان دارد. وی اضافه کرد : صادرکنندگان ما باید نسبت به صادرات مرکبات اقدام کنند و مشوق‌های صادراتی نیز در قالب مطالبات این بخش قطعا از سوی دولت پرداخت می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت که در سال جاری مازاد تولید مرکبات در استان را داریم و باید قیمت‌ها به گونه ای تعریف شود که بتوان تولید مازاد را به خارج از کشور صادر کنیم. صادرات مرکبات مازندران به خارج از کشور مشکل امروز و دیروز نیست و در سال‌های اخیر همواره وجود داشته است و تاکنون هیچگاه راهکار ثابت و دائمی برای آن اندیشیده نشده است . این مشکل در سال‌هایی مانند امسال که میزان تولید به خاطر شرایط اقلیمی افزایش قابل توجهی می یابد، بیش از پیش خودنمائی می‌کند و بحث صادرات هم به طور معمول نخستین گزینه برای رفع این مشکل در نظر گرفته می‌شود. کارشناسان اقتصادی حل دائمی مشکل مازاد تولید مرکبات در مازندران را ایجاد زمینه های لازم برای فراوری آن می‌دانند و بر این اعتقادند که حتی صادرات هم نمی‌تواند به تنهایی این مشکل را ساماندهی یا حل کند.
ایرنا