آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام طی مراسمی در سالن همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما با اعلام این مطلب گفت: بر اساس سیاست‌های کلی نظام، ایران باید در بین 28 کشور منطقه به مقام اول در بخش معدن برسد که اگرچه از لحاظ طبیعی این برخورداری را داریم اما از لحاظ بهره‌وری این مساله قابل‌‌بحث است.
وی افزود: در دورانی که مسوولیت اجرایی کشور را داشتم ظرفیت‌های معدنی کشور را شناختم و متوجه شدم ایران یکی از 3 کشور دنیاست که کلکسیون همه معادن را در خود دارد. هاشمی‌رفسنجانی با بیان اینکه خیلی از این معادن کشف نشده و برخی از معادن کشف شده نیز استفاده نشده است، تصریح کرد: بهره‌وری از معادن بسیار مهم است و نباید صرفا محدود به خام‌فروشی باشیم. وی با بیان این نکته که محدودیت‌ها را برداشته‌ایم، خاطرنشان کرد: سیاست‌های کلی نظام را که به امضای رهبری رسیده و محور عملکرد ماست در مجمع به‌روز خواهیم کرد و مواردی را که در آن زمان مورد توجه نبوده، در اولویت قرار خواهیم داد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در همین زمینه به سیاست‌هایی از جمله تقویت خلاقیت و ابتکار و دستیابی به فناوری‌های نوین و ارتقای صنایع معدنی در تولید ناخالص ملی اشاره کرد و گفت: سهم لازم را در این زمینه نداریم، در حالی که میدان باز است تا ما این سهم را بالا ببریم. وی تصریح کرد: البته مانع صدور مواد خام هم نشده‌ایم اما خوب است که شرکت‌های خارجی هم بدانند که فرآوری در ایران ارزان‌تر از نقاط دیگر دنیا است و ما در سراسر کشور گاز و برق و نیروی ارزان به میزان کافی داریم. هاشمی‌رفسنجانی در ادامه افزود: دریا و بنادر مناسب در کنار کریدورهای شمالی و جنوبی شرایط ما را ویژه کرده است. وی افزود: البته برای توسعه معدنی اکتشاف لازم است اما هنوز برخی تخصص‌ها برای اکتشاف به اندازه کافی در ایران نیست. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: برنامه ما اولویت دادن به تأمین مواد مورد‌نیاز صنایع داخلی و استفاده از موقعیت ویژه زمین‌شناسی ایران است و بنابراین در رابطه با گسترش ارتباطات اقتصادی و همکاری بین‌المللی همین اجلاس حائز اهمیت است.
وی خاطرنشان کرد: سیاست‌های کلی از مواردی است که کسی نمی‌تواند آن را عوض کند و فقط مقام معظم رهبری می‌توانند این کار را انجام دهند که ایشان هم با مجمع مشورت کرده و تصمیم می‌گیرند.هاشمی‌رفسنجانی تاکید کرد: یکی از اولویت‌های ما برای مناطق دارای ذخایر معدنی، مناطق نزدیک به دریاست چراکه به خاطر راه و آب فراوان امکانات خوبی دارد به‌خصوص اینکه بیشتر معادن گاز و نفت ما در جنوب کشور قرار دارد.وی با اشاره به لوله‌کشی گاز در طول 2 هزار کیلومتر از خرمشهر تا شرقی‌ترین نقطه کشور در مرز پاکستان گفت: در برخی از این مناطق هنوز زمین‌ها بهره‌برداری و استفاده نشده و می‌توان از این اراضی در این زمینه استفاده کرد.رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: در ایران در طول 2 هزار کیلومتر خط لوله گاز زمینه‌های لازم از جمله انرژی، نیرو، حملونقل، نزدیکی به بازارها، نزدیک بودن به کریدورها و فرودگاه و نیروگاه‌های برق فراهم است.
وی تصریح کرد: یکی از مسائلی که بنده در دولت تحت مدیریتم پیگیری کردم (اما بعداپیگیری نشد) استفاده از قطران است که محصول فولاد است و می‌شود از آن بهره‌وری کرد و دیگری (که از عناصر کمیاب است)تیتانیوم بود که بخشی از آن تاکنون کشف‌شده است.هاشمی‌رفسنجانی با تاکید بر اینکه از این به بعد توسعه ما دانش‌بنیان خواهد بود، گفت: در چشم‌انداز 20 ساله که از سوی رهبر انقلاب ابلاغ شد، اولویت ما توسعه دانش‌بنیان است و در زمینه معدن میدان بسیاری داریم. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: در دانشگاه‌های خود به‌ویژه در دانشگاه آزاد به دنبال کارهای دانش‌بنیان رفته‌ایم و ظرف یک سال هزار شرکت دانش‌بنیان تاسیس‌شده که تحقیقات دانشجویان و استادان در آنجا به کار گرفته می‌شود و امروز 450 واحد دانشگاه آزاد در سراسر کشور وجود دارد که البته برای توسعه و تجاری‌سازی‌های بزرگ، دانشگاه نمی‌تواند سرمایه‌گذاری کند؛ بنابراین میدان برای داخلی‌ها بسیار باز است.
وی بابیان اینکه چون قانون محافظت از محیط‌زیست را امضا کرده‌ایم و متعهد هستیم باید در کار معدن نیز محیط زیست را مورد توجه قرار دهیم، افزود: البته آمریکایی‌ها تاکنون حاضر به همکاری نبوده‌اند و آن را امضا نمی‌کردند اما وقتی دچار حوادث غیر قابل پیش‌بینی شدند، این تعهد محیط‌زیستی را در پاریس امضا کردند.هاشمی‌رفسنجانی خطاب به میهمانان خارجی حاضر در این اجلاس گفت: شما با کشوری ماجراجو طرف نیستید؛ هرچند ممکن است برخی اقلیت‌ها که در همه‌جای دنیا هستند حرف‌هایی را مطرح کنند اما توده مردم و نیروهای کیفی و نخبه‌ها این‌گونه نیستند.هاشمی‌رفسنجانی خاطرنشان کرد: بنده به‌عنوان مسوولی که در نگارش سیاست‌های کل کشور دستی دارم، می‌دانم که در زمینه‌های تثبیت‌‌شده و قابل اعتمادی نظیر صنعت و معدن می‌توان کار فراوان انجام داد.
پیش‌بینی 9 میلیون تن صادرات فولاد تا پایان سال جاری
محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این مراسم اعلام کرد: طی 10سال گذشته 5 میلیارد دلار صادرات سنگ‌آهن خام صورت گرفته و این در حالی است که برای واردات فولاد در این مدت 30 میلیارد دلار هزینه شده است. وی با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر لزوم جلوگیری از خام‌فروشی مواد معدنی افزود: با برنامه‌ریزی انجام شده به دنبال تکمیل زنجیره تولید در بخش‌های مختلف هستیم.وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: ظرفیت تولید کنسانتره سنگ‌آهن 28 میلیون تن بود که طی 3 سال اخیر 16 میلیون تن به این ظرفیت اضافه شده و سال آینده نیز 4 میلیون تن به این عدد اضافه خواهد شد.وی خاطرنشان کرد: در زمینه گندله سنگ‌آهن نیز ظرفیت 21/5 میلیون تنی را داشتیم که در دولت یازدهم 8 میلیون تن به این ظرفیت اضافه شده و سال آینده نیز 16 میلیون تن ظرفیت جدید به بهره‌برداری خواهد رسید.به گفته نعمت‌زاده، ظرفیت تولید آهن اسفنجی در کشور 7/ 18 میلیون تن بود که در دولت فعلی 6/5 میلیون تن به این رقم اضافه شده و برای سال آینده نیز افزایش ظرفیت 5/ 9 میلیون تنی را پیش‌بینی کرده‌ایم.وی با اشاره به برنامه افتتاح واحدهای ذوب در صنعت فولاد گفت: امیدواریم پیش از چشم‌انداز 20 ساله به ظرفیت 55 میلیون تنی تولید فولاد خام دست یابیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به صادرات بیش از 6 میلیون تن فولاد اعم از شمش و فرآورده طی 8 ماه اخیر افزود: پیش‌بینی می‌کنیم این رقم تا پایان سال به 9 میلیون تن برسد. وی با بیان اینکه واردات شمش فولاد و محصولات عادی مانند میلگرد و تیرآهن متوقف شده است، تصریح کرد: برنامه‌ریزی‌هایی برای ایجاد خودکفایی در صنایع داخلی صورت گرفته است.نعمت‌زاده همچنین با اشاره به ارائه اصلاحیه قانون معادن به دولت، خاطرنشان کرد: با عملی شدن این اصلاحیه برخی محدودیت‌هایی که مانع سرمایه‌گذاری در بخش معدن هستند، برطرف خواهد شد.وی با اشاره به انجام فعالیت‌های اکتشافی ذخایر معدنی در شرق و حاشیه شرقی کشور گفت: اکتشاف ذخایر معدنی از شمال خراسان رضوی تا دریای عمان در عمق 20 کیلومتری آغاز شده که نتایج آن برای عرضه به سرمایه‌گذاران در حال آماده شدن است.وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: در مورد فعالیت‌های اکتشافی ذخایر معدنی ناراضی نیستیم و باید به این بخش سرعت دهیم.
وی با اشاره به انجام ژئوفیزیک هوایی به میزان 120 هزار کیلومتر خطی تا شهریور سال 92 گفت: طی 3 سال اخیر 480 هزار کیلومتر خطی به این رقم اضافه شده و طبق چشم‌انداز 20ساله باید سالانه 300 تا 400 هزار کیلومتر مورد مطالعه قرار گیرد.نعمت‌زاده با بیان اینکه اکتشافات سرزمینی در اختیار سازمان زمین‌شناسی بود، گفت: به دلیل بودجه محدود این بخش، سرعت اکتشاف بسیار کم بود ولی اوایل سال 92 حدود 117 پهنه اکتشافی به مساحت 400 هزار کیلومترمربع آزادسازی شد و تا امروز 300 هزار کیلومتر مربع برای اکتشاف واگذار شده است.وی افزود: طبق توافقی که با سازمان انرژی اتمی داشته‌ایم قرار شد اکتشاف ذخایر معدنی در کنار ذخایر رادیواکتیو انجام شود که حدود 100 هزار کیلومترمربع ذخایر معدنی امیدوارکننده در این بخش‌ها شناسایی شده است.
تکمیل 42 طرح فولادی، سنگ‌آهن، طلا و مس تا بهار 96
مهدی کرباسیان معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در دومین اجلاس معدن و صنایع معدنی گفت: سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران امسال و تا بهار 1396 تعداد 42 طرح در زمینه‌های سنگ‌آهن، فولاد، سرب و روی، مس و طلا را به ارزش 6/ 1 میلیارد دلار تکمیل و مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد.وی افزود: سازمان توسعه معادن از نیمه دوم سال 92 طراحی، تدوین و اجرای استراتژی جدیدی را در دستور کار خود قرار داده؛ به‌طوری که ابتدا با عارضه‌یابی مشکلات، برنامه‌هایی برای اصلاح امور به اجرا گذاشته شد.معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اجرای طرح‌های فولاد استانی را از جمله اقدامات ایمیدرو عنوان کرد و افزود: اولین کارخانه آهن اسفنجی از 7 طرح فولادی طی سال جاری در چهارمحال و بختیاری به بهره‌برداری رسید و 3 طرح دیگر فولاد استانی نیز تا پایان سال افتتاح خواهد شد.وی تصریح کرد: طرح بزرگ اکتشاف از ابتدای سال 93 اجرایی شد که 250 هزار کیلومتر مربع از مساحت کشور را در بر می‌‌گیرد.کرباسیان خاطرنشان کرد: این طرح نویدبخش اکتشاف ذخایر جدید در مواد فلزی بوده است، به‌طوری که طی امسال و سال گذشته 50 تن ذخیره جدید طلا، 400 میلیون تن ذخیره سنگ‌آهن و 300 میلیون تن ذخیره زغال‌سنگ کشف شده است.
وی فعال کردن طرح‌های نیمه تمام و راکد را از جمله اولویت‌های این سازمان عنوان کرد و افزود: در ابتدای کار دولت یازدهم 31 طرح نیمه تمام با سرمایه مورد نیاز 240 هزار میلیارد ریالی داشتیم که تاکنون بیش از 80 درصد این رقم از طریق منابع غیردولتی و بخش خصوصی تامین شده است.معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اجرای طرح کنسانتره و سرباره تیتانیوم کهنوج در هفته گذشته با سرمایه‌گذاری 500 میلیارد تومانی از سوی پیمانکاران ایرانی، اروپایی و استرالیایی تصریح کرد: ریسک اعتباری در ایران از رقم 4 در سال 84 به رقم 7 رسیده است و با تلاش مسوولان وزارت امور خارجه و بانک مرکزی شاهد تسهیل روابط بانکی با کشورهای مختلف هستیم.وی با بیان اینکه استقرار صنایع معدنی در سواحل جنوبی ایران به دلیل نبود مشکل تامین آب، گاز و حملونقل از جمله اولویت‌های سرمایه‌گذاری بر سازمان توسعه معادن است،تصریح کرد: از سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری در معدن و صنایع معدنی ایران دعوت می‌کنیم.
دنیای اقتصاد