شامگاه بیست و ششم دی ماه 1394 با انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره انجام تعهدات هسته‌ای ایران در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، اجرای تعهدات طرف مقابل (گروه 1+5) یعنی روند لغو تحریم های هسته‌ای غرب علیه تهران آغاز شد. اکنون یک سال از اجرایی شدن برجام می‌گذرد و گشایش‌های آن در عرصه‌های مختلف اقتصادی کشور مشهود و ملموس است.
به باور بسیاری از ناظران، جمهوری اسلامی ایران در یک سال گذشته توانست در فضای پسابرجامی بر بسیاری از تهدیدها و چالش‌های خارجی فائق آید. لغو تحریم‌ها ورود سرمایه و سرمایه‌گذاران خارجی را به کشور چند برابر کرد. بازگشت میزان فروش نفت کشور به دوره قبل از تحریم‌ها و سامان یابی وضعیت تجاری و جلوگیری از هدررفت اموال عمومی کشور دیگر نتایج اجرایی شدن این توافق بین المللی بود.
«مهدی محتشمی» قائم مقام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در امور بین‌الملل درباره آثار اجرای برجام در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات (آی سی تی ICT) کشورمان گفت: تحریم‌های ظالمانه و غیرمنطقی اقتصادی غرب درباره پرونده هسته‌ای ایران به طور کلی تاثیر منفی بر رشد فناوری در ایران و دستیابی به تکنولوژی‌های نو به ویژه در حوزه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته است.
وی بخش آی سی تی را پیشران توسعه کلیه بخش‌های اقتصادی کشور دانست و با اشاره به این که سیاست دولت تدبیر و امید توسعه ارتباطات بوده است، خاطر نشان کرد: اجرای برجام آثار تعیین کننده‌ای در این بخش داشته به طوری که جذب سرمایه‌گذاری خارجی، انتقال تکنولوژی در داخل و تولید بومی آن منطبق با نیازهای داخلی با هدف تولید برای بازارهای هدف و کشورهای صادراتی و ایجاد اشتغال مورد توجه قرار گرفته است.
محتشمی افزود: از آنجایی که بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از بخش‌هایی است که می‌تواند اشتغال فزآینده‌ای ایجاد کند، با اجرای برجام، در این بخش‌ها نتایج و دستاوری‌های خیلی خوبی حاصل شده است.
300 میلیون دلار نقل و انتقال بانکی پست بانک ایران در پسابرجام
قائم مقام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به دستاوردهای شگرف پست بانک در پسابرجام اشاره کرد و گفت: درحالی که بانک‌های بین‌المللی بسیاری همکاری‌های کارگزاری خود را با کشورمان شروع کرده‌اند، پست بانک ایران که خیلی از فعالیت‌های مالی بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات از طریق آن انجام می‌شود، دستاوردهای قابل توجهی در این حوزه کسب کرده است.
محتشمی افزود: در حوزه نقل و انتقال ارز، پست بانک در 9 ماه امسال بالغ بر 300 میلیون دلار نقل و انتقال ارزی انجام داده که از این میزان تنها 110 میلیون دلار آن مربوط به سه ماهه سوم (مهر-آذر) امسال است که حدود 767 اعتبار اسنادی در این بانک گشوده شده است.
محتشمی گفت: پست بانک در مدت گفته شده عملیات ارزی اعم از حواله و اعتبارات اسنادی و غیره به میزان حدود 419 میلیون دلار انجام داده که حدود 200 میلیون دلار آن در سه ماهه سوم بوده است.
این مقام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به فعال شدن 6 حساب پست بانک در بانک‌های خارجی در پسابرجام اشاره کرد و گفت: روابط کارگزاری این بانک در یک سال گذشته از 38 به 43 کارگزاری افزایش یافته است. این دستاورد نشان می‌دهد باوجود آن که موضوع بانک یک مساله بسیارحساس است، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات توانسته است در بخش عملیات بانکی حوزه آی سی تی فعالیت خوبی داشته باشد.
افزایش تمایل شرکت‌های اروپایی و آمریکایی برای همکاری در بخش آی سی تی
محتشمی با اشاره به این که در گذشته ناچار بودیم فناوری‌های مورد نیاز خود را از یکی دو کشور و یا حتی یکی دو شرکت که انحصار بخش آی سی تی را در اختیار داشتند، تامین کنیم، گفت: اکنون و پس از اجرای برجام و گشایش‌های حاصل از آن مشکل انحصار و مراجعه به چند شرکت محدود برطرف شده است و اکنون مشکل انتخاب داریم.
قائم مقام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: اکنون بسیاری از شرکت‌های معتبر اروپایی و حتی شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های شرق دور طرف‌های قرارداد ما شده‌اند و پیشنهادهای جذابی را برای انتقال تکنولوژی و فناوری و سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه آی سی تی داده‌اند.
طی شدن مراحل عقد قرارداد ماهواره سنجش از راه دور در پسابرجام
محتشمی یکی از مهمترین نتایج برجام در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات را در حال انعقاد قرار گرفتن قرارداد ساخت ماهواره سنجش از راه دور عنوان کرد و گفت: ایران به زودی با اجرای این قرارداد صاحب ماهواره سنجش از راه دور خواهد شد.
انعقاد قرارداد با شرکت‌های صاحب نام جهانی
قائم وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در امور بین الملل درباره عقد قرارداد با شرکت‌های صاحب نام جهانی گفت: اکنون با شرکت تلکوم کره جنوبی، ایتال تل ایتالیا و شرکت‌های دیگری مانند نوکیا، اریکسون و کورینت آلمان در حال امضای قراردادهایی برای بخش آی سی تی هستیم که بخش مخابرات و شرکت‌های اپراتوری را که شرایط شان نسبت به قبل بهتر شده است، در بر خواهد گرفت. محتشمی افزود: خوشبختانه تسهیلات بسیار خوبی برای گرفتن اعتبارات و نقل و انتقال منابع مالی حاصل شده است که تا پیش از این شرکت‌ها برای آن با مشکل مواجه بودند.
عضویت ایران در شورای راهبری پست جهانی دستاورد دیگر برجام
قائم مقام وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات درباره دیگر گشایش‌های برجام خاطرنشان کرد: امسال شرکت ملی پست به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران در کنگره جهانی پست در استانبول ترکیه شرکت کرد و به عضویت شورای راهبری اتحادیه پست جهانی درآمد که تا پیش از آن درخواست‌های بسیار ما برای عضویت رد می‌شد.
محتشمی گفت: همچنین ایران به عنوان عضو ناظر کار گروه شورای عملیات پستی توسط شورای راهبری یو پی او (UPO) انتخاب شد که نتایج بسیار خوبی در روند عملیات پستی و دسترسی به تکنولوژی‌های پستی و مراودات پستی جهانی چه در زمینه پست کارگو، پست و پست الکترونیک فراهم کرده که اینها همه نتایج برجام است.
افزایش درآمدهای شرکت ارتباطات زیرساخت ایران
محتشمی از دیگر دستاوردهای گشایش‌های برجامی را افزایش درآمد شرکت ارتباطات زیر ساخت ایران تحت تاثیر بهبود تبادلات مالی با اپراتورهای بین المللی عنوان کرد.
وی با بیان این که مراودات ترانزیت پهنای باند و دیتا با سایر کشورها داریم، گفت: شرکت ارتباطات زیر ساخت علاوه بر آنکه توانسته است دسترسی‌های بین‌المللی ترافیکی خود را متنوع کند، درآمدهای خود را نیز از این طریق بالا برده است.
افزایش تمایل شرکت ام.تی.ان برای سرمایه گذاری مجدد در کشور
قائم مقام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در امور بین الملل افزود: اکنون شرکت ام تی ان ( MTN) که یکی از سرمایه‌گذاران بزرگ بخش اپراتور دوم تلفن همراه کشور است، برای افزایش حضور در بازار اپراتوری ایران ابراز تمایل کرده است.
محتشمی با بیان این که سرمایه‌گذاری این شرکت در کشورمان در گذشته یکی از موفقیت آمیزترین سرمایه‌گذاری‌هایی بوده که انجام شده است، یادآور شد: این شرکت حدود 3 میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کرده و علاقمند است این میزان را افزایش دهد.
بازگشایی دفاتر شرکت‌های مختلف در ایران
محتشمی گفت: اکنون بسیاری از شرکت‌های معتبر اروپایی فعال در حوزه آی سی تی دفاتر خود را در ایران باز کرده‌اند و آنهایی که پیش از این دفتر داشتند درصدد توسعه آن هستند که این امر اشتغالزایی بدنبال دارد و نشان می‌دهد بازار آی سی تی کشورمان برای آنها جذب است.
وی با بیان این که موارد گفته شده نمونه‌های شاخص دستاوردهای برجام در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور است، یادآور شد: مطمئن هستیم با توجه به برنامه ششم توسعه که قرار است حدود 100 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در این بخش صورت گیرد، بتوانیم به حد مطلوب خدمات سرویس دهی که حوزه آی سی تی چه در بخش خصوصی و دولتی داخلی و خارجی باید تامین کند، دست یابیم.
ایرنا