عدم شماره‌گذاری خودروهای برندهای غیرآمریکایی تولید شده در این کشور، لغو مجوز واردکنندگان واسطه‌ای و حذف واردکنندگان متفرقه از لیست ثبت‌سفارش از تغییر و تحولاتی بوده که طی یک ماه گذشته موجب شده بازار وارداتی‌ها با نوساناتی همراه شود.
بر این اساس تغییرات صورت گرفته در مقررات واردات و حذف بخشی از واردکنندگان و شرکت‌ها موجب شکل‌گیری چالش‌های زیادی در بازار خودروهای خارجی شده است؛ به‌طوری‌که بازار نیز تحت‌تاثیر تغییرات ایجاد شده به‌دلیل کاهش عرضه با نوسانات قیمتی بسیاری مواجه شده است. همچنین تحول در بازار وارداتی‌ها در حالی صورت گرفته است که براساس آمار 9 ماهه سال جاری، واردکنندگان خودرو تنها 4 درصد از سهم بازار خودروی کشور را در دست دارند؛ سهم بازاری که تا پیش از قوانین جدید وزارت صنعت میان واردکنندگان نماینده و متفرقه تقسیم شده بود؛ به‌طوری‌که واردکنندگان نماینده 49 درصد و واردکنندگان متفرقه 51 درصد از سهم واردات و بازار را در دست خود داشتند.
حالا در شرایطی که به‌واسطه تغییر قوانین و مقررات وزارت صنعت، این سهم در حال تغییر است بسیاری از فعالان بازار خودروهای وارداتی نسبت به اثر جدی این موضوع بر بازار مصرف هشدار می‌دهند. به اعتقاد آنها این تصمیم منجر به کاهش 51 درصدی خودرو در بازار خواهد شد؛ چراکه نمایندگی‌های رسمی به تنهایی توان تامین بازار تقاضا را ندارند؛ از آنجایی که در دو ماه آینده به پیک تقاضا می‌رسیم بنابراین با کاهش عرضه شاهد افزایش قیمت خودروهای وارداتی خواهیم بود که این موضوع اثر جدی بر بازار مصرف دارد. بنابراین مصرف‌کنندگان خودروهای خارجی مجبور به خرید خودرو با قیمت بیشتر می‌شوند.
در همین زمینه فرهاد احتشام‌زاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه کاهش عرضه قطعا افزایش قیمت را به‌دنبال خواهد داشت، می‌گوید: هر چند دولت تاکید دارد برنامه‌ها و طرح‌های خود در حوزه واردات خودرو را به نفع مصرف‌کننده معرفی کند، اما چنین تصمیمات یکباره و بدون کارشناسی در جهت حمایت از حقوق مصرف‌کننده خودرو نیست؛ چراکه این موضوع اولین اثر خود را در افزایش قیمت نشان می‌دهد.وی معتقد است که چنین تصمیماتی باعث عدم تعادل در بازار عرضه و تقاضای خودرو می‌شود. اما اثر دومی که تغییر در قوانین واردات خودرو می‌تواند بر بازار مصرف بگذارد، کاهش حق انتخاب مشتریان خودرو است. در گذشته واردکنندگان بسیاری به فعالیت در بازار مشغول بودند، بنابراین مشتری می‌توانست انتخاب بهتری کند. برخی کارشناسان در این زمینه عنوان می‌کنند که وزارت صنعت، معدن و تجارت حق و حقوق مشتریان در انتخاب بهتر را سلب کرده است.
این موضوع در شرایطی عنوان می‌شود که بسیاری از فعالان بازار شرایط خرید خودرو از نمایندگی‌های شرکت‌های مادر را با خودروهایی که در بازار عرضه می‌شود از نظر قیمت، آپشن و سایر امکانات متفاوت می‌دانند. به اعتقاد آنها، ترجیح برخی از مشتریان آن است که از بازار خودرو خرید کنند. از آنجا که خودروهای موجود در بازار عمدتا توسط واردکنندگان متفرقه تامین می‌شود؛ بنابراین با حذف این بخش، مشتری تنها مجبور به رفع نیاز خود از شبکه نمایندگی است. این در حالی است که مدل فروش و تامین خودرو در نمایندگی‌ها با بازار متفاوت است.
در همین زمینه، فربد زاوه، کارشناس خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه نمایندگی‌های رسمی با ثبت‌نام و دریافت پول از مشتریان خودرو، هزینه نهایی واردات خود را تامین می‌کنند، می‌گوید: همین موضوع موجب می‌شود که روند تحویل خودرو بسیار طولانی شود، بنابراین بسیاری از مشتریانی که خواهان خرید نقدی خودرو هستند با مراجعه به بازار نیاز خود را رفع می‌کنند.وی معتقد است، تنها مشتریانی که خواهان خرید اعتباری خودروی خارجی هستند از شبکه نمایندگی‌ها به خرید می‌پردازند چراکه فروش فوری آنها جذابیت لازم را برای مشتریان ندارد.
در این بین اما کارشناسان یک اثر دیگر تغییر و تحول در قوانین و مقررات و اثر آن بر بازار مصرف را از بین رفتن شرایط رقابتی عنوان می‌کند. به اعتقاد کارشناسان وجود بازیگران مختلف در بازار خودروهای وارداتی موجب می‌شود که برندها از یک سو با یکدیگر و از سوی دیگر با واردکنندگان متفرقه به رقابت بپردازند. بر این اساس در شرایط کنونی که بسیاری از واردکنندگان حذف شدند نه‌تنها بازار رقابتی وجود ندارد بلکه انحصار نیز در این بخش به وجود می‌آید که اتفاق خوشایندی نیست.
فرهاد احتشام‌زاد با بیان اینکه فعالیت واردکنندگان مختلف باعث رقابتی شدن بازار خودروهای وارداتی می‌شود، می‌گوید: اینکه در حال حاضر 18شرکت نمایندگی رسمی در حوزه واردات خودرو درحال فعالیت هستند و در کنار آن قابلیت واردات خودرو توسط اشخاص نیز وجود داشته باشد، به رقابتی‌تر شدن بازار خودروهای وارداتی می‌انجامد که این موضوع اثر جدی در بازار مصرف دارد.فربد زاوه نیز می‌گوید: مشتریان در یک بازار رقابتی نه‌تنها خودرو با قیمت‌های بهتری خریداری می‌کنند؛ بلکه حق انتخاب بیشتری نیز دارند.
دنیای اقتصاد