شاید دیگر استفاده از واژه طلای سیاه منحصر به نامیدن نفت نباشد بلکه خیلی ها خاویار را طلای سیاه می نامند اما این طلای سیاه خوراکی که در اجلاس‌های مهم سیاسی جهان به عنوان غذای تشریفاتی و در مهمانی‌های مجلل اکثر کشورهای دنیا به عنوان غذای اشرافی مصرف می شود و جزء لیست دوم غذای ملکه انگلیس است، از سال گذشته تولید پرورشی آن به صورت رسمی در کشورمان آغاز شده است.
بسیاری از افراد جامعه با طعم خاویار بیگانه اند و فقط آن را خوراک اعیان و یا یک محصول لوکس صادراتی می دانند به طوریکه وقتی از مردم کوچه و بازار سئوال می شود، خاویار خورده اید؟ آنها در پاسخ می گویند اگر یک گرم خاویار پیدا کردید به ما هم بدهید، چون همه آن به کشورهای دیگر صادر می شود.
این اظهارات درحالی است که مسئولان و دست اندرکاران استحصال و صادرات خاویار می گویند درحدود 2 سال است که صادرات خاویار نداریم اما رئیس سازمان شیلات چیز دیگری می گوید!
البته هم اکنون در فرودگاه بین المللی امام پرفروش ترین محصول خاویار است به طوریکه مسافران داخلی و خارجی قبل از رد شدن از گیت فرودگاه و نشستن در هواپیما به عنوان سوغات، خاویار با برند ایرانی را به همراه خود می برند.
به هرحال وقتی مدیرعامل شرکت جهاد نصر حمزه اعلام کرد تا یک سال و نیم دیگر خاویار ارزان قیمت یک میلیونی بر سر سفره مردم می آید، خیلی ها تعجب کردند، چون برای خیلی ها این یک میلیون تومان هم درشرایط فعلی پول زیادی است.
ازسوی دیگر صید غیرمجاز و قاچاق خاویار به پرستیژ طلای سیاه ایران در سطح جهان لطمه وارد می کند و از طرفی قاچاق آن موجب می شود ماهیان خاویاری نابالغ و کوچک صید شوند که این اقدام ضربه شدیدی را به ذخایر ماهی خاویاری خزر وارد می کند موجب به صدا درآمدن زنگ خطری برای انقراض قطعی ماهیان خاویاری می شود.
این درحالی است که دست اندرکاران سازمان شیلات و شرکت مادرتخصصی خدمات کشاورزی از بردن لایحه ای در حدود 3 سال گذشته به مجلس سخن می گویند که براساس آن، هرگونه صید ماهیان خاویاری غیر از متولیان اش جرم محسوب شود اما بنا به دلائلی چنین لایحه ای زیر خروارها کاغذ دیگر همچنان مسکوت مانده است.
به گفته آنان، صیادان کشورهای حاشیه دریای خزر هم تنها با دریافت مجوز از سایتس (کنوانسیون مربوط به تجارت بین المللی گونه های وحشی جانوری و گیاهی در معرض خطر) می توانند اقدام به صید ماهیان خاویاری کنند اما ظاهرا در عالم واقعیت اتفاق دیگری رخ می دهد.
درحال حاضرقیمت خاویار با نوسان شدیدی در کشورمان روبرواست به طوری که همزمان با اعلام قیمت هرکیلوگرم خاویار طبیعی درجه یک از سوی شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی به میزان 2 میلیون و 900 هزارتومان، یکی از شرکتهای بخش خصوصی این قیمت را قبول ندارد و عنوان می کند هرکیلوگرم خاویارطبیعی درجه یک 4 میلیون و 120 هزارتومان است.
علاوه بر تورم، مسائل دیگری هم در سیر صعودی قیمت طلای سیاه دخیل هستند، مثلا وقتی تا 20 سال پیش بیش از 100 تن آن را استحصال می کردیم امروز به دلیل افزایش صید غیرمجاز و بی رویه ماهیان خاویاری خزر باید کمتر از 3 تن خاویار را در سال استحصال کنیم و این خود عامل مهمی در افزایش قیمت این طلای سیاه خوراکی به شمار می رود.
خاویار ارزان یک میلیونی یکسال و نیم دیگربر سرسفره مردم
در این رابطه مجید ربیع زاده مدیرعامل شرکت جهاد نصر حمزه اظهار داشته است: براساس برنامه ریزی که برای پرورش فیل ماهی به همراه ماهی ازون برون برای استحصال خاویار توسط یکی از زیرمجموعه‌های این شرکت انجام شده است، می‌توانیم این قول را به مردم بدهیم که انشاءالله تا 1.5 سال دیگر خاویار ارزان قیمت را بر سر سفره مردم بیاوریم.
وی تصریح کرده است: بر این اساس، قیمت هر کیلوگرم گوشت ماهی خاویاری 12 هزار تومان و خاویار نیز 1 میلیون تومان خواهد شد، این در حالی است که هم اکنون گوشت ماهی خاویاری در بازار کیلویی 25 هزار تومان و خاویار کیلویی 4 میلیون تومان است.
این مقام مسئول خاطرنشان کرده است: در حال حاضر موجودی گله ماهی خاویاری 5 هزار عدد فیل ماهی است . وی در عین حال تصریح کرد: البته با توجه به اینکه حداقل زمان استحصال خاویار از ماهی‌های خاویاری 4 سال است، اما سونوگرافی‌ها به ما می‌گوید که انشاءالله تا 1.5 سال دیگر خاویار مورد نیاز را استحصال خواهیم کرد.
قول آمدن خاویار ارزان برسرسفره مردم را نمی دهیم
این اظهار نظر درشرایطی است که غلامرضا رازقی رئیس سازمان شیلات در این خصوص گفت: ما چنین قولی به کسی نمی دهیم و مسئولیت این حرف با کسی است که آن را اعلام کرده است.
وی درباره پرورش ماهیان خاویاری در سال جاری اظهارداشت: با توجه به ظرفیت خوبی که در کشوربرای پرورش ماهیان خاویاری وجود دارد، در سال جاری بیش از یک تن خاویار تولید خواهیم کرد.
به گفته رازقی، ظرفیت تولید گوشت ماهی خاویاری سالانه بیش از 700 تن و ظرفیت تولید خاویار پرورشی بیش از 25 تن است.
وی همچنین درخصوص صادرات خاویار عنوان کرد: قرار بود سال گذشته در حدود 500 کیلوگرم خاویار به کشورهای مختلف صادر کنیم که به دلیل فراهم نبودن شرایط مناسب میزان کمی از خاویارمان را برای نخستین بارصادر کردیم ولی امسال با توجه به بسترسازی مناسبی که در این زمینه صورت گرفته ، میزان قابل توجهی خاویار استحصال خواهد شد تا علاوه بر مصرف داخلی، به کشورهای مختلف هم صادر شود.
فروش 2 تن خاویار در سال گذشته
در همین حال، رمضانعلی جعفری عضو هیئت مدیره و مسئول بخش ماهیان خاویاری شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی گفت: با توجه به اینکه استحصال خاویارطبیعی از ماهیان خاویاری دریای خزر از انتهای سال 1389 براساس تصمیم 5 کشور حاشیه دریای خزر ممنوع اعلام شد، اقدام به پرورش ماهیان خاویاری کردیم.
وی افزود: صید ماهیان خاویاری در دریای خزر به مدت 5 سال ممنوع اعلام شده که درحال حاضر یک سال و نیم آن سپری شده است.
مسئول بخش ماهیان خاویاری شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی درعین حال تصریح کرد: البته اگر صیدی هم در این رابطه صورت می گیرد به دلیل استفاده از تخمکهای ماهیان خاویاری برای تولید و تکثیر بچه ماهی در دریای خزر است تا بدینوسیله بتوانیم ذخائر خاویاری کشور را بازسازی و حفظ کنیم.
وی با بیان اینکه تخمک برخی از ماهیان بدلائل مختلف برای تکثیر بچه ماهی مناسب نیست، گفت: براین اساس تعدادی از تخمکهای ماهیان خاویاری از شیلات برای ما برگشت می خورد.
این مقام مسئول افزود: درحقیقت ما تخمکها و خاویارهای برگشتی که برای تولید و تکثیر بچه ماهی مناسب نیستند را در بازار به فروش می رسانیم و یا آنرا صادر می کنیم.
جعفری با اعلام اینکه سال گذشته در حدود 2 تن فروش خاویار داشته ایم، گفت: قیمت خاویار در داخل کشور براساس مزایده ای که برگزار می شود تعیین می شود.
قیمت رسمی هرکیلوگرم خاویاردرجه یک
وی اضافه کرد: براساس آخرین مزایده ای که در حدود یک ماه و نیم پیش برگزار کردیم، قیمت هرکیلوگرم خاویار درجه یک در حدود 2 میلیون و 900 هزارتومان و قیمت هرکیلوگرم خاویار فشرده نیز در حدود 600 هزار تومان تعیین شد.
این عضو هیئت مدیره شرکت مادرتخصصی خدمات کشاورزی قیمت هرکیلوگرم خاویار پرورشی را درحدود یک میلیون تومان اعلام کرد.
وی با اشاره به اینکه از اواخر سال 89 تا به امروز صادرات خاویار نداشته ایم، گفت: این شرکت از تاریخ مذکور تا به امروزبه هیچ فرد یا ارگانی مجوز صادرات خاویار را نداده است.
این اظهارنظر درحالی است که رئیس سازمان شیلات معتقد است که سال گذشته درحدود 500 کیلوگرم صادرات خاویار به کشورهای دیگر داشته ایم.
این مقام مسئول ادامه داد: درحدود 20 سال گذشته به طور متوسط در سال بیش از 100 تن خاویارطبیعی از صید ماهیان خاویاری دریای خزر استحصال می کردیم درحالی که امروز بدلیل صید غیرمجاز و بی رویه ماهیان خاویاری این میزان به کمتر از 3 تن رسیده است.
جعفری با بیان اینکه به همین دلیل درحدود 2 تا 3 سال گذشته لایحه ای را تنظیم کردیم و به مجلس بردیم تا نمایندگان قانونی را تصویب کنند که براساس آن، صیدماهیان خاویاری غیر از شیلات و شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی قاچاق محسوب شود و در قالب اعمال مجرمانه با آن برخورد شود ولی متاسفانه تاکنون این قانون به تصویب نرسیده است.
وی با ابراز تاسف از صید روبه رشد غیرقانونی ماهیان خاویاری در آبهای منطقه ای کشورهای حاشیه دریای خزر، گفت: قاچاقچیان خاویار به دلیل اینکه این محصوص گرانبها را حداقل یک میلیون زیرقیمت واقعی در بازارمی فروشند به سود هنگفتی دست پیدا می کنند و کسی نیست با آنان برخورد کند.
قیمتهای اعلامی خاویاراز سوی یک شرکت خصوصی
این قیمتها درحالی اعلام می شود که سایت "شرکت مروارید طلایی ایرانیان" قیمتهای خاویار را اینگونه اعلام می کند هربسته 50 گرمی خاویار بلوگا درجه یک 196 هزار تومان که به عبارتی، قیمت هرکیلوگرم آن 3 میلیون و 920 هزار تومان محاسبه می شود.
اما طی تماس تلفنی با مدیر فروش این شرکت عنوان شد قیمتها از تاریخ 28/03/91 افزایش یافته به طوریکه قیمت هربسته 50 گرمی خاویار بلوگا درجه یک به 206 هزارتومان و به عبارتی، هرکیلوگرم آن به 4 میلیون و 120 هزارتومان رسیده است.
همچنین در این سایت قیمت هربسته 50 گرمی خاویار آسترا درجه دو 140 هزارتومان که به عبارتی، قیمت هرکیلوگرم آن 2 میلیون و 800 هزار تومان است. اما طی تماس تلفنی مشخص شد قیمت هربسته 50 گرمی خاویار آسترا درجه دو نیز به 166 هزارتومان و به عبارتی قیمت هرکیلوگرم آن به 3 میلیون و 320 هزارتومان افزایش یافته است.
وقتی خبرنگار دلیل این افزایش قیمت را از مدیرفروش این شرکت جویا شد، وی عنوان کرد که بروید از مسئولان سازمان شیلات بپرسید چرا قیمتها افزایش یافته است!
لایحه حمایت از ذخائر خاویار خزر
یونس اسدی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نهم در رابطه با به تصویب رساندن لایحه حمایت از ذخائر خاویار خزر گفت: نمایندگان همواره سعی می کنند از تولید داخلی حمایت کنند؛ به ویژه آنکه امسال نیز از سوی مقام معظم رهبری به نام سال حمایت از تولید ملی نامگذاری شده است.
وی در این راستا قانون افزایش بهره وری کشاورزی را مورد اشاره قرار داد و افزود: این قانون برای چنین موضوعاتی نوشته شده است درحالیکه متاسفانه تاکنون از سوی دولت به اجرا درنیامده است.
اسدی با بیان اینکه متاسفانه بنا به دلائلی برخی طرح ها و لوایح در مجلس هشتم مسکوت ماند، گفت: به احتمال زیاد لایحه شیلات جزء لوایح عادی بوده که شاید 5 سال یکبار هم نوبت به بررسی آن نرسد!
وی درعین حال تصریح کرد: البته ما همه تلاش خود را می کنیم تا همچون دوره قبل مجلس که لوایح و طرح های برزمین مانده مجلس هفتم را به مجلس هشتم منتقل کردیم، طرح ها و لوایحی که در مجلس هشتم مسکوت مانده است را در دستور کار کمیسیون کشاورزی مجلس نهم قرار دهیم.
به گفته نماینده منتخب مردم مشگین شهردرمجلس نهم این موضوع بطور قطع در دستور کار کمیسیون کشاورزی قرار خواهد گرفت.
خبر گزاری مهر