وزیر جهاد کشاورزی در جلسه‌ای از عدم واردات میوه سخن گفت در حالی که درست در همان روز وزارت جهاد کشاورزی با امضای قراردادی بی سروصدا اقدام به واردات 20 هزارتن پرتقال مصری به کشور کرد. مسئولان جهاد کشاورزی که درراستای اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی، بارها و بارها از تامین میوه شب عید از منابع داخلی و به خصوص جنوب کشور گفته بودند؛ حالا با این اقدام نه تنها به حرف‌هایشان پای بند نبوده بلکه تولیدکنندگان داخلی را هم غافلگیر کرده‌اند. اقدامی که سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس آن را غیرقابل چشم‌پوشی میداند و میگوید امضا‌کنندگان نامه استیضاح وزیر این را هم به موارد پیشین اضافه می‌کنند و حجتی باید در مجلس پاسخگوی نمایندگان باشد.
چندی پیش بود که رئیس سازمان تعاون روستایی، به عنوان متولی تنظیم بازار میوه شب عید، از تامین پرتقال تنها از منابع داخلی خبر داد و اعلام کرد" سرمازدگی باغات شمال در این تصمیم بی‌اثر است." او در گفتگویی گفت: «برنامه این سازمان برای خرید و ذخیره سازی 40 هزارتن میوه شب عید با هدف تنظیم بازار با خرید پرتقال مرغوب تامسون شمال انجام میشود و نگرانی از نگهداری و عرضه آن در شب عید وجود ندارد.» البته این تنها حسین صفایی نبود که از عدم واردات میوه در سال 95 و تامین میوه شب عید از بازار داخلی سخن گفت. دیگر مسئولان جهاد کشاورزی و در راس آنها محمود حجتی هم بارها از اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی دم زدند و تامین میوه بازار شب عید را نمود آن میدانستند. تا اینکه چند روز پیش سید رضا نورانی رئیس اتحادیه صادرکنندگان و وارد کنندگان میوه و سبزی از واردات 20 هزارتن پرتقال مصری خبر داد و تولیدکنندگان داخلی را در شوک فرو برد.
نورانی با انتقاد از رویه وزارت جهاد کشاورزی در مورد تنظیم بازار و عدم استفاده از ظرفیت بخش خصوصی گفت: از منابع مصری مطلع شدیم که 12 روز پیش شرکت نهاده‌های دامی جاهد به عنوان نماینده وزارت جهاد کشاورزی مسئول خرید پرتقال از مصر شده است. یک ماه است که سازمان تعاون روستایی از ما قیمت و شرایط برای واردات پرتقال می‌گیرد، اما به یکباره متوجه می‌شویم که 20 هزار تن پرتقال معادل 100 تا 160 کانتینر بار کشتی شده که تا هفته آینده به ایران می‌رسد. شرایط قرنطینه‌ای برای ارسال محموله پرتقال دوم فوریه 2017 یعنی 14 بهمن ماه برای طرف مصری ارسال شده و اکنون این محموله توسط شرکت «یونایتد عرب شیپینگ کمپانی» در مسیر ایران در حال حمل است.
تعارف ها را کنار بگذاریم، فرد عادی توان این واردات را ندارد
«علی وقف‌چی» سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی درباره این اقدام وزارت جهاد کشاورزی می گوید:" سوالی که مطرح میشود این است که آیا باید هرچیزی را به کشور وارد کنیم؟ آن هم در شرایطی که تولید همان محصول درکشور خودمان در بالاترین سطح است. همین حرکات و کم لطفی‌ها در بخش کشاورزی باعث میشود کشاورز دلگرمی‌اش را از دست بدهد."
او با اشاره به اینکه در بحث تولید باید مصرف کننده و واسطه‌ها را درنظر گرفت ادامه می‌دهد:" باید آمار کاربردی یعنی میزان مصرف و تولیدمان را بررسی و از طرف دیگر میزان صادرات و واردات را مدیریت کنیم. متاسفانه در این امر با مشکل مدیریتی مواجه هستیم. به همین دلیل رنج‌های خیلی تند قیمت را می‌بینید."
این نماینده مجلس ادامه می دهد:" آقایان منافع ملی را درنظر بگیرند. این همه فریاد میزنیم اشتغال اما متاسفانه بیش از 90 درصد محصولات وارداتی محصولاتی هستند که می‌توانیم در کشور آنها را تولید کنیم. و این برای یک کشور آفت اساس است. اگر میخواهیم این معضل حل شود، نباید محصولاتی که توان تولیدش را داریم را وارد کشور کنیم."
وقف چی با تاکید بر اینکه یک فرد عادی نمی‌تواند دست به واردات اینچنینی بزند و رانتهایی وجود دارد، میگوید:« دربحث پرتقال متاسفانه ما معتقدیم رانتهایی وجود دارد. این رانت‌ها قطعا هم وابسته به کسانی هستند که در بحث تصمیم گیری‌های کلان واردات دخالت دارند. وگرنه بعید به نظر می‌رسد یک فرد عادی امکان اینکه بتواند مجوز بگیرد و محصول را به کشور وارد کند داشته باشد، آن هم در وضعیتی که ممنوعیت وجود دارد.»
سخنگوی کمیسیون کشاورزی منافع واردکنندگان و بعضی تصمیم گیرندگان را یکی میداند و میگوید: «تعارف را کنار بگذاریم. اگر چنین اتفاقی در کشور رخ می‌دهد به تصمیم گیرنده‌ها برمی‌گردد. قطعا فردی عادی نمی‌تواند این کار را بکند. قطعا این نوع کارها در انحصار کسانی است که به هر دلیل در منافع شریک هستند. امیدوارم با پیگیری‌ها این رانت‌ها از بین برود و دست این افراد کوتاه شود.»
وقف‌چی درباره تصمیم‌گیری کمیسیون کشاورزی مجلس دراین خصوص بیان می کند:" متاسفانه آنقدر تنوع موضوع و مشکل وجود دارد تا میخواهیم تصمیمی در کمیسیون بگیریم اتفاق جدیدتری رخ می‌دهد. قطعا در اولین جلسه این موضوع مطرح و با شدت تمام برخورد خواهد شد. قطعا وزیر را دعوت خواهیم کرد و امیدورایم پاسخگو باشند. دوستانی هستند که برای استیضاح وزیر امضا کرده‌اند چراکه حساسیت وجود دارد و این مورد هم به علل پیشین استیضاح اضافه ایشان خواهد شد."
شرکت فعال امور دام، نماینده جهاد کشاورزی برای واردات پرتقال
بر اساس این گزارش شرکت نهاده‌های دامی جاهد بعنوان مرکزی برای تولید اسپرم گاو شناخته شده و اهدافی که برای آن تعریف شده تنها در امور دامی است. شرکتی که به گفته نورانی، نماینده وزارت جهاد کشاورزی برای خرید پرتقال از مصر است و البته نامش چندان هم برای باغداران ناآشنا نیست. همین سال پیش بود که بخشی از پرتقال‌های انبار شده توسط این شرکت از بین رفت و مدیرعامل وقت اتحادیه سراسری تعاونی‌های کشاورزی باغداران ایران همان موقع دلایل فساد و امحای بیش از پنج هزار تن پرتقال را حمل ونقل، ذخیره سازی و انبارداری نامناسب از سوی این شرکت دانسته بود. نوذر نگهداری اردیبهشت ماه سال گذشته در گفتگویی درباره ذخیره سازی میوه شب عید سال گذشته گفته بود:" بخشی از ذخیره‌سازی احتیاطی استان تهران که توسط شرکت جاهد تامین شده بود، به دلایل استفاده از کامیون عادی (بدون یخچال) در زمان حمل ونقل دچار ضایعات شده بود."
جدا از اینکه در این شرایط واردات پرتقال ضربه‌ای برای باغداران خواهد بود، نقش این شرکت دامی زیرمجموعه جهاد استقلال به عنوان نماینده وزارت جهاد کشاورزی بحث برانگیز است. مختار مهدی‌زاده عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان محصولات کشاورزی با انتقاد از عملکرد دولت در حوزه برون‌سپاری وظیفه پیش از این گفته بود: «جایگاه تشکل‌های خصوصی و نهادهای نظارتی کجاست که وزارت جهاد واردات پرتقال را به یک شرکت نهاده دامی خود می‌سپارد.» سوالی که اسداله معینی، مدیرعامل جهاد استقلال، شرکتی که نهاده‌های دامی جاهد یکی از زیرمجموعه‌های آن است، هم حاضر به گفتگو و پاسخ به آن نشد تا این ابهامات پابرجا باقی بماند.
ایلنا