کارشناسان معتقدند اروپایی‌ها در تنگنای تولیدکنندگان داخلی خود برای واردات قرار گرفته‌اند و خود نیز مطلع‌اند ایران در زمینه فولاد دامپینگ انجام نداده است. از این‌رو اروپایی‌ها در آخرین تصمیم خود اعمال تعرفه موقتی برای ایران را رد کرده‌اند.
کمیسیون اروپا تعرفه موقتی را رد کرد
هرچند کمیسیون اروپا تصمیم گرفته تعرفه‌های موقتی برای واردات فولاد از کشورهایی همچون ایران را اعمال نکند، اما ممکن است برخی کشورها را به دلیل نقض مقررات و تلاش برای دامپینگ معرفی کند. چندی پیش رویترز اعلام کرد برخی شرکت‌های اروپایی شکایت‌هایی مطرح کرده‌اند مبنی‌بر اینکه برخی کشورها ازجمله ایران، با قیمت‌هایی پایین و غیرعادلانه فولاد به اروپا صادر کرده‌اند، که موجب شده تولیدکنندگان اروپایی نتوانند با آنها رقابت کنند. به گزارش مهر به نقل از رویترز، در این میان یک منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود به رویترز گفته کمیسیون اروپا اعمال تعرفه‌های موقتی را رد کرده، اما این تنها یک گام است. کمیسیون اروپا از اظهارنظر در این‌باره خودداری کرده است. همچنین یوروفر که نمایندگی صنعت فولاد اروپا را برعهده دارد، اعلام کرده این تعرفه‌ها برای حمایت از این بخش ضروری است؛ این در حالی است که صنعت فولاد اروپا پس از افت نرخ فولاد در سال ۲۰۱۵میلادی به‌تدریج در حال ترمیم شدن است.
یوروفر در بیانیه‌ای اعلام کرد: اگر کمیسیون با تولید مازاد کشورهایی علاوه بر چین مقابله نکند، بخش فولاد اروپا را در معرض نیروهای مخرب ظرفیت مازاد تولید فولاد جهان قرار خواهد داد؛ بر این اساس هرگونه تصمیمی مبنی بر اعمال نشدن تعرفه‌های موقتی بر فرآورده‌های فولادی وارداتی از ایران و ۴ کشور دیگر به اروپا که در ساخت‌وساز و تولید ماشین‌آلات استفاده دارد، غیرقابل درک خواهد بود. یوروفر در گذشته تنها نگران واردات بی‌رویه فولاد از چین، به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان به اروپا بود، اما اکنون چین شروع به کاهش تولید فولاد خود کرده و میزان افزایش تولید فولاد هند هم در حال کند شدن است. به گفته یوروفر تهدید جدید از جانب ایران متوجه صنعت فولاد اروپا است.
ایران، تهدیدی برای صنعت اروپا
برخی کارشناسان معتقد هستند اروپایی‌ها با ادعای دامپینگ در حقیقت نگران رشد صنعت فولاد ایران هستند تا اندازه‌ای که در آینده از آن به‌عنوان یک تهدید یاد می‌کنند. حتی از چشم‌انداز ۵۵ میلیون تنی و ۲۰ میلیون صادرات فولاد نیز به نوعی نگران هستند. در این‌باره محمد ناظمی هرندی، مدیر روابط عمومی فولاد مبارکه عنوان کرد: در خبر رویترز آمده است ایران در اهداف بلندمدت خود قصد دارد به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسد که در این زمینه مدیران ارشد ایرانی اعلام کرده‌اند قصد دارند از این میزان حدود ۲۰ میلیون آن را صادر کنند.
ناظمی در ادامه خاطرنشان کرد: همچنین در خبر رویترز گفته شده ایران برای سنگ‌آهن عوارض اعمال کرده تا صادرات روی ندهد و تولید داخلی را پوشش دهد. وی با توجه به مسائل مطرح شده در این خبر عنوان کرد: با توجه به افزایش صادرات ایران در چند سال گذشته سایر عوامل را کنار یکدیگر قرار داده و اعلام کرده‌اند، صنعت فولاد کشورهایی چون چین، هند، برزیل و ایران در آینده می‌تواند تهدیدی برای صنعت اروپا به‌شمار رود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: به‌نظر می‌رسد این خبر می‌تواند خبر خوبی باشد مبنی بر اینکه فولاد کشور در حال پیشرفت و بالندگی است، چراکه تهدیدی برای کشورهای پیشرفته به‌شمار می‌رود. ناظمی باتوجه به برخی اظهارنظرها در زمینه دامپینگ ایران عنوان کرد: برخی معتقدند ایران در زمینه فولاد ارزان‌فروشی کرده است. این در حالی است که نرخ فولاد صادراتی ایران همانند نرخ جهانی و حتی درصدی از نرخ چینی‌ها نیز بیشتر بوده است. وی در ادامه تاکید کرد: این موضوع که در بازار جهانی در حال پیشرفت و پیشروی باشید در حدی که بتوانید بازار را از دست رقیب خارج کنید، موضوعی است که می‌تواند شما را در برابر حملات دیگران قرار دهد، ادعای دامپینگ نیز نمونه‌ای از این حملات است.
اروپایی‌ها در تنگنای تولیدکنندگان داخلی خود
همچنین برخی کارشناسان دیگر معتقدند مطرح کردن دامپینگ ایران از سوی اروپایی‌ها بیش از پیش از این مسئله نشات می‌گیرد که در تنگنای تولیدکنندگان خود در برابر واردات قرار گرفته‌اند، وگرنه اروپایی‌ها آگاه هستند که ایران در زمینه صادرات فولاد دامپینگ انجام نداده است. در این‌باره رضا شهرستانی، عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد در گفت‌وگو اظهار کرد: در حقیقت مطرح شدن دامپینگ فولاد تنها در حوزه ورق مطرح شده است. در مبادلاتی که انجام شده ایران در رتبه سوم قرار گرفته که رتبه نخست آن به چین اختصاص یافته و رتبه دوم به هند و ایران در رتبه سوم قرار گرفته است. شهرستانی در ادامه توضیح داد: بنابراین از نظر تناژی صادرات ایران به اروپا در اندازه قابل توجهی رخ نداده است. هرچند از سوی دیگر اروپایی‌ها به دلیل شرایطی که ایران داشته تمایل داشته‌اند که با قیمت‌های پایین‌تری از ایران خرید داشته باشند و البته به این معنی نیست که دولت ایران حمایتی برای ارزان‌فروشی فولاد داشته باشد. بنابراین خرید ارزان خواسته خود مشتری بوده است. وی در ادامه تاکید کرد: اروپایی‌ها در جریان این موضوع هستند که دولت ایران حمایتی برای ارزان‌فروشی فولاد نداشته است.
منتهی موضوع قابل توجه در این زمینه این نکته است که تولیدکنندگان اروپایی با توجه به شرایط رکودی حاکم از واردات اعتراض دارند. بنابراین به نظر نمی‌رسد مطرح شدن موضوع دامپینگ چندان نگران‌کننده باشد و مانعی برای صادرات ایران به‌شمار رود. (البته باید شاهد باشیم در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد).عضو هیات مدیره انجمن فولاد در پاسخ به این پرسش که آیا ادعای دامپینگ نیز می‌تواند جنبه سیاسی داشته باشد، عنوان کرد: به نظر نمی‌رسد ادعای دامپینگ علت‌های سیاسی داشته باشد. چون براساس توافق‌هایی که انجام شده است خود اروپایی‌ها نیز مایل به ارتباط و همکاری با ایران هستند، هرچند امریکایی‌ها خواهان این رابطه نیستند. شهرستانی همچنین به موضوع خارج شدن انگلستان از اتحادیه اروپا اشاره کرد و گفت: این جدایی ضربه سنگینی برای اروپا محسوب می‌شود. به همین علت خود اروپایی‌ها مایل هستند روابط تجاری‌شان را با دنیا بیشتر کنند تا جایگزینی انگلستان را تا حد و اندازه‌ای پوشش دهند. در زمینه فولاد نیز اروپایی‌ها مایل به ارتباط بیشتر با ایران هستند و تنها در تنگنای تولیدکنندگان داخلی خود قرار گرفته‌اند. وی با رد ادعای دامپینگ عنوان کرد: در زمینه صادرات ورق فولادی آمار ناچیزی گزارش شده است، بنابراین نمی‌توان چنین ادعایی را پذیرفت، چراکه اگر آمار صادرات بالا اعلام می‌شد یا ایران در رتبه نخست این صادرات قرار داشت، می‌شد ادعای دامپینگ را پذیرفت.
شهرستانی با توجه به شرایط اروپا خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر به دلیل رکود حاکم تولیدکنندگان اروپایی - مانند تولیدکنندگان داخلی ایران - از واردات گله‌مند و همواره خواهان اعتراض‌هایی برای اعمال تعرفه‌های بالاتر هستند. وی در ادامه تاکید کرد: درحقیقت پارلمان اروپا مطلع هستند که دامپینگی در زمینه ورق فولاد رخ نداده و ادعای آنها بیشتر از سوی تولیدکنندگان داخلی نشات می‌گیرد. عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد در پاسخ به این پرسش که اروپایی‌ها نگران رشد فولاد ایران و به تبع در دست گرفتن بازارهای بیشتر از سوی ایران نیستند، عنوان کرد: این موضوع را باید در سال‌های پیش‌رو شاهد بود که ایران تا چه اندازه بتواند میزان صادرات خود را گسترش دهد و در ضمن فولاد را با چه قیمتی به فروش برساند. شهرستانی تاکید کرد: به‌نظر می‌رسد اگر وضعیت بانکی کشور بهتر از سال‌های قبل شود و ال‌سی راه‌اندازی و شرایط زمان تحریم‌ها به‌طور کامل رفع شود و انتقال پول به‌راحتی انجام شود، شاهد مطابقت قیمت‌های ایران با قیمت‌های بین‌المللی خواهیم بود. بنابراین ما نیز مایل نیستیم کالای خود را ارزان به فروش برسانیم.
صمت