بر اساس آمارهای رسمی هم اکنون 72 محصول کشاورزی در مازندران کشت می‌شود و این استان در تولید هفت نوع از این محصولات شامل برنج، مرکبات، کیوی، مرغ، گل و گیاه، انواع ماهی و علوفه رتبه اول را دارد و در تولید هشت نوع محصول دیگر هم دارای رتبه دوم و سوم کشور است.
نزدیکی به دریا و برخورداری از اراضی جنگلی و جلگه‌ای و حاصلخیزی باعث شده است که اقتصاد این استان به طور عمده حول محور کشاورزی بچرخد، به همین دلیل استفاده بهینه از منابع آب و خاک و افزایش عملکرد محصولات کشاورزی از اهداف بلند مدت و مبتنی بر سند ملی توسعه استان مازندران است.
راهبردهای بخش کشاورزی؛ مدیریت یکپارچه، استفاده بهینه از زمین و اولویت‌بندی اصولی کاربری‌های متناسب با ضرورت‌های توسعه و افزایش بهره‌وری عوامل و منابع تولید، تجهیز، نوسازی و زه‌کشی اراضی و توسعه فعالیت‌های کشاورزی را شامل می‌شود.
توقف دلالی زمین‌های کشاورزی
بالا رفتن قیمت زمین‌های کشاورزی و باغی در استان مازندران تا قبلا از سال 92 سبب شده بود تا فعالیت کشاورزی با اهمیت امنیت غذایی کشور کم‌رنگ شود.
همزمان با آغاز به کار دولت یازدهم و با انتخاب استانداری که علاوه بر داشتن تحصیلات عالیه در رشته تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی، سابقه فعالیت وزارت جهاد کشاورزی داشته و به اهمیت این نکته که رونق اقتصاد مازندران بر اساس محصولات کشاورزی است، پی برده و بر حفظ زمین‌های زراعی و باغی برنامه‌ریزی و تاکید شد.
ذکر این نکته مهم است که وجود بیش از سه هزار و 500 پرونده مربوط به تغییر غیر قانونی اراضی کشاورزی مازندران درمراجع قضایی قبل از سال 92 ،نشانه از بین رفتن کشاورزی استان بوده است.
اما دولت یازدهم با تدابیر مهم از جمله توزیع نهاده‌های کشاورزی، اختصاص اعتبارات و تسهیلات مکانیزاسیون، اعلام بموقع قیمت خرید و پرداخت پول خرید تضمینی محصولات کشاورزی، کنترل و ساماندهی واردات، ثبات قیمت و ساماندهی بازار داخلی و توجه به الگوی کشت، اعتماد کشاورزان برای حفظ زمین‌های کشاورزی و تولیدات محصولات آن در مازندران را افزایش داده است.
این رویکرد و اجرایی آن در استان مازندران که نقش محوری در امنیت غذایی کشور دارد ،سبب شد تا علاوه بر بهبود ارتباط کشاورزان با دست اندرکاران و کارشناسان بخش کشاورزی که در گذشته فاصله افتاده بود ،شاهد حفظ زمین‌های کشاورزی و افزایش تولیدات آن در استان باشیم.
نتیجه توجه دولت یازدهم به بخش کشاورزی سبب شده است تا در این دوره هر سال این بخش رشد اقتصادی مثبت را تجربه کند.
از آنجایی که برنجکاری گل سر سبد کشاورزی در استان مازندران است ، مکانیزاسیون ، اجرای طرح‌های تجهیز و نوسازی اراضی، برق‌دار کردن چاه‌های کشاورزی مجاز، اجرای طرح‌های زه‌کشی اراضی کشاورزی، ساماندهی و اصلاح ساختار شالیکوبی‌ها و بسته‌بندی برنج به عنوان نیازهای ویژه شالی‌کاری مورد توجه جدی قرار گرفته است.
افزایش تولید 700 هزار تنی انواع محصولات کشاورزی مازندران در دولت یازدهم
دلاور حیدر پور رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت که از سه سال و نیم گذشته تا کنون میزان تولیدات محصولات کشاورزی از 6 میلیون و 300 هزار تن به هفت میلیون تن در سال افزایش یافته است.
وی از ایجاد 731 هزار تن ظرفیت جدید در واحد‌های صنایع تبدیلی کشاورزی و کاهش محسوس ضایعات کشاورزی خبر داد و افزود : یکی از دلایل برگشت اعتماد کشاورزان به فعالیت‌های کشاورزی، توجه به مقوله زیرساخت‌های کشاورزی و مکانیزاسیون است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه از سال 92 تاکنون پنج هزار و 343 دستگاه ماشین آلات وارد کشاورزی استان شده، گفت : در این مدت با کمک دولت یازدهم، یکهزار و 885 میلیارد و 877میلیون ریال تسهیلات مکانیزاسیون جذب شده است.
حیدر پور از برنج به عنوان مهم‌ترین محصول تولیدی استان مازندران نام برد و افزود: در این دولت 2 هزار دستگاه نشاء کار و سه هزار دستگاه کمباین مخصوص برداشت شالی وارد برنجکاری استان مازندران شده است. وی تصریح کرد : نشاء مکانیزه برنج از 35 هزار هکتار سال 92، امروز به 50 هزار هکتار و برداشت مکانیزه برنج نیز از 110 هزار هکتار سه سال گذشته به 186 هزار هکتار رسیده است.
مازندران حدود 230 هزار هکتار زمین شالیزاری دارد که سالانه با تولید بیش از 950 هزار تن برنج سفید 40درصد برنج کشور را تامین می‌کند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران به اهمیت تولید ماشین آلات کشاورزی در داخل کشور اشاره کرد و گفت: در دهه 70 ماشین آلات کشاورزی از خارج وارد می‌شد، اما اکنون با همت تولیدگران داخلی و کمک دولت، بسیاری از نیازهای کشاورزی ما در داخل تامین و خیلی از تولید‌کنندگان ما محصولات خود را صادر می‌کنند.
وی اضافه کرد: ما باید به عنوان دست‌اندرکاران بخش دولتی تلاش کنیم تا با حمایت از صنایع در حال پیشرفت، بخش کشاورزی را با اجرای طرح مکانیزاسیون احیاء کنیم.
جلوگیری از تغییر کاربری غیرقانونی 738 هکتار زمین مازندران در دولت یازدهم
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: با همت کارشناسان امور اراضی، دادگستری کل و استانداری از سال 92 تاکنون چهار هزارو 955 مورد به مساحت 738 هکتار از زمین‌های کشاورزی استان حفظ کاربری شده است.
حیدر پور با بیان اینکه در این مدت 253 پلاک زمین برای اجرای طرح‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری به مساحت 340 هکتار واگذار شده است، اظهار داشت: در این مدت واگذاری‌های زمین با حساسیت همره بوده و با تغییر کاربری غیرقانونی به صورت شدید و بدون‌تعارف برخورد شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان این نکته در دولت یازدهم روند بی‌رویه تغییر کاربری‌های غیر‌مجاز در استان کنترل شده، گفت: با حمایت دولت در مقوله توسعه زیر‌ساختی، مکانیزاسیون و ساماندهی بازار، نگاه به فروش زمین در کشاورزان تغییر یافته است.
حیدر پور با بیان اینکه در سه سال گذشته به اندازه 10 سال قبل با متخلفان زمین‌خواری و تغییر کاربری غیر‌مجاز برخورد صورت گرفته است، گفت : 22 ماشین انتظامی ویژه گشت پیشگیری و برخورد با تغییر کاربری غیر‌مجاز با حکم دادستان در تمام نقاط استان به صورت شبانه روزی فعال است.
او با اشاره به اینکه باید زمین مازندران را قدر بدانیم و زمین این استان برای امنیت غذایی و اشتغال کشور باید حفظ شود ، افزود : البته نیازهای توسعه شهرها، روستاها و طرح‌های عمرانی به زمین نیز دیده شده است.
وی گفت: امروز هر گونه تغییر کاربری قانونی و بر اساس نیاز ،متناسب با مقررات صورت می‌گیرد و خسارت به زمین‌های کشاورزی حداقل است.
سرمایه گذاری 800 میلیارد ریالی شیلات مازندران در دولت یازدهم
از آنجایی که مازندران دارای 338 کیلومتر ساحل دریای خزر، بیش از 800 قطعه آببندان به مساحت 17 هزار هکتار و حدود 130 رودخانه بزرگ و کوچک است، این منابع آبی زمینه فعالیت در حوزه شیلاتی را به وجود آورده است.
بر اساس آمار شیلات مازندران پرورش و تولید سالانه انواع آبزیان در استان مازندران از 45 هزار تن سال 92 امروز به حدود 85 هزار تن افزایش یافته است.
حسینعلی خوشباور رستمی مدیر کل شیلات مازندران نیز در این خصوص گفت که 800 میلیارد ریال برای بخش‌های مختلف آبزی‌پروری در دولت یازدهم در استان سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.
وی با اشاره به افزایش تولید ماهیان گرمابی و سردآبی، صید و فرآوری ماهیان، افزود: در این مدت بیش از 150 هزار تن ماهیان گرمابی و بیش از 53 هزار تن ماهیان سردآبی و یکهزار و 45 تن خاویار پرورشی تولید و در بازارهای مصرف داخلی و خارجی عرضه شد.
وی ادامه داد : صادرات 24 هزار تن انواع آبزیان به ارزش 107 میلیون دلار در دولت یازدهم از دیگر دستاوردهای سرمایه‌گذاری در حوزه شیلات مازندران است .
توسعه کشت دانه‌های روغنی کلزا و سویا در مازندران
از آنجایی که حدود 85 درصد دانه روغنی کلزا وارداتی است ، وزارت جهاد کشاورزی دولت تدبیر و امید به تولید و بازرگانی این محصولات اهمیت خاصی قائل شده است.
دولت تدبیر و امید برای گسترش زراعت کلزا و سویا بسته‌های حمایتی را تعریف کرده است که با استقبال کشاورزان سطح زیر کشت این محصولات استراتژیک افزایش چشم‌گیری یافته است.
کلزاکاری در مازندران که از دهه 70 به صورت رسمی آغاز و در کمتر از یک دهه به 40 هزار هکتار رسیده بود، از سال 85 رو به افول رفت تا این که در اواخر عمر دولت گذشته به کمتر از چهار هزار هکتار رسیده بود .
کشاورزان کلزاکار مازندرانی یکی از مهم‌ترین علت روگردانی از کشت این محصول را پرداخت‌نشدن بموقع پول خرید محصولات در کنار عواملی دیگری چون پائین بودن نرخ خرید تضمینی ، کم بودن تعداد پایگاه‌های خرید و تشکیل صف طولانی برای فروش و در نهایت افت کیفیت و فاسد‌شدن محصول به خاطر گرفتار شدن در ساز و کارهای کاغذبازی اداری اعلام کردند.
با این وصف از سه سال پیش تلاش برای برگرداندن قطار کشت دانه‌های روغنی از جمله کلزا و سویا به ریل اصلی آغازشده است.
حسن عنایتی مدیر زراعت جهاد کشاورزی مازندران،سطح زیر کشت کلزا استان در سال جاری را 12 هزار و 600 هکتار اعلام کرد.
وی با بیان این که این مقدار نسبت به سال 92 که حدود چهار هزار و هکتار بوده است، سه برابر شد ، بیان داشت: دولت برای توسعه کشت این محصول مهم و استراتژیک پنج بسته حمایتی را عملیاتی کرد.
عنایتی پرداخت یارانه به بذر گواهی شده ،تسهیلات با نرخ سود بانکی 12 درصد ،بیمه رایگان برای اراضی کلزا کاری شده ،کمک بلاعوض 75 میلیون ریالی برای خرید ماشین کشت خطی کار و کمک نقدی بلاعوض برای خرید علف کش ها را از حمایت‌های دولت برشمرد.
استان مازندران 460 هزار هکتار زمین‌های مرغوب کشاورزی دارد که بعد از برداشت برنج و گندم بخشی از این زمین‌ها به کشت کلزا اختصاص می‌یابد.
کشت پاییزه کلزا از نیمه دوم مهر تا پایان نیمه اول آبان در اراضی مازندران انجام می‌شود و تا قبل از خرداد سال بعد برداشت آن پایان می‌یابد.
کلزا از گیاهان روغنی است که دانه آن حاوی 40 تا 45 درصد روغن و 25 تا 35 درصد پروتئین است.
ایرنا