موضوع تولید و مصرف آبزیان در کشور تبدیل به بازی دو سر باختی شده است که مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در حال ضرر و زیان هستند. قیمت انواع آبزیان در ایران بالاتر از قیمت‌های جهانی است که دلایل این امر بالا بودن هزینه‌های تولید، قیمت تمام‌شده بالای تولیدات داخلی و وجود واسطه‌های متعدد است که بَنا بر اذعان تولیدکنندگان سود غالب نصیب آنها می‌شود. از طرفی نیز قیمت انواع آبزیان در کشورمان در مقایسه با کشورهای دیگر بالاتر است و این محصول را از سبد قشر ضیف جامعه خارج کرده و مسائل قیمتی باعث شده که سهم آن از سبد قشر متوسط جامعه نیز کم شود و مانند گوشت قرمز در حال تبدیل‌شدن به کالای لوکس است. باید توجه داشت که بخشی از این مشکلات قیمتی به دلیل عدم مدیریت و نظارت بر بازار مصرف و فروش است.
سود عجیب غریب واسطه‌ها از فروش قزل آلا
بهرامی تولیدکننده ماهی قزل‌آلا در این ارتباط گفت: مزارع کوچک آبزیان در حال تعطیلی هستند و ماهی‌های وارداتی مانند تیلاپیا جایگزین مصرف داخلی شده است و تولیدات ما در مزارع باقی‌مانده است. وی افزود: قیمت خرید هر کیلوگرم ماهی قزل‌آلا از تولیدکننده به 7 هزار تومان تا 7هزار و 500 تومان رسیده است درحالی‌که در گذشته هرکیلوگرم از این محصول به قیمت 13 هزار تومان تا 14 هزار تومان خریداری می‌شد. این تولیدکننده ادامه داد: بخشی از واسطه‌ها از فرصت سوءاستفاده کرده‌اند و سود بالایی را نصیب خود می‌کنند و این محصول را به قیمت 17 هزارتومان تا 18 هزار تومان به‌دست مصرف‌کنندگان می‌رسانند. وی تصریح کرد: این فاصله قیمتی باعث شده که بر میزان واسطه‌ها نیز افزوده شود و با توجه به رکود ناشی از واردات فیله ماهی این محصولات ما به قیمت کمی خریداری می شود.
وی افزود: هر کیلوگرم فیله ماهی وارداتی آماده مصرف به قیمت 40 هزار تومان تا 45 هزار تومان به فروش می‌رسد و در حجم زیادی نیز به بازار آمده است. بهرامی در پاسخ به این سؤال که چرا از ظرفیت‌های اتحادیه‌ها و تشکل‌ها برای فروش محصولات خود استفاده نمی‌کنید، گفت: دو تشکل موازی در این بخش وجود دارد که ما نتوانسته‌ایم با هیچ‌یک از آنها به تعامل برسیم و ما نیز با تعدادی از تولیدکنندگان هم‌سو یک شورای سیاست‌گذاری برای پی‌جویی خواسته‌های خود تشکیل داده‌ایم. روح‌افزا یکی دیگر از تولیدکنندگان این بخش نیز گفت: واردات ماهی سالمون و تیلاپیا افزایش یافته است که این امر شرایط بدی برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد کرده است، از طرفی نیز باید توجه داشت که این واردات نیز با استفاده از رانت خاصی انجام می‌شود.
مسئول دولتی: پرورش دهندگان ماهی در آستانه ورشکستگی
مسعود نوروزی مسئول شیلات جهاد کشاورزی ملایر گفت: واردات تیلاپیلای چینی علاوه بر مضر بودن برای سلامتی پرورش‌دهندگان ماهی را در آستانه ورشکستگی قرار داده است. وی با اشاره به پایین بودن سرانه مصرف ماهی در کشور و اینکه این سرانه یک سوم میانگین جهانی است خواستار حمایت بیشتر مسئولان از فعالان تولید و پرورش آبزیان در سطح استان و شهرستان شد. این مقام دولتی با اشاره به اینکه ماهی تیلاپیلا علاوه برداشتن جیوه سنگین به جای آمگا 3 از امگا 6 بالایی نیز برخوردار است گفت: گوشت این ماهی دارای مقدار زیادی اسید آراشیونیک است که اگر چه برای ترمیم بافت‌های صدمه دیده مفید است اما مقدار زیاد آن با اختلالات مغزی مثل آلزایمر و تشدید التهاب بدن در ارتباط است.
نوروزی با بیان اینکه این ماده نامرغوب غذایی هم اکنون در بسیاری از مراکز مواد غذایی استان و شهرستان به ویژه بیمارستان‌ها مصرف می‌شود گفت: بدترین مکان استفاده از این مواد غذایی بی‌کیفیت و خطر‌زا بیمارستان‌‌های مادر و کودک است که ضروریست کارشناسان تغذیه ماهی قزل‌آلا که داری کیفیت غذای بهتری است را جایگزین کنند.
وی با اشاره به اینکه این واحد تولیدی بزرگترین مزرعه پرورش ماهی قزل آلای ملایر بوده و سالیانه در این مرکز حدود 40 تن ماهی تولید می‌شود گفت: به دلیل عدم حمایت اداره ذی‌ربط شهرستان این مرکز پرورش ماهی قزل‌‌الا در آستانه تعطیلی و تخریب قرار دارد. نوروزی بیان کرد: این استخر ملک شخصی و کشاورزی بوده و از سال 85 پروانه بهره‌برداری است خواستار حمایت مسئولان شهرستانی و بررسی بیشتر و استعلام از شیلات استان در این زمینه شد.
مسئول شیلات و آبزی پروری جهاد کشاورزی با اشاره به سرانه پایین مصرف ماهی در کشور از نهادها و سازمان‌‌های دولتی، دانشگاه‌‌ها و بیمارستان‌ها خواست در راستای حمایت از تولید کنندگان ملی و پرورش دهندگان ماهی در کشور، استان و شهرستان و کمک به تغذیه صحیح خانوار‌های ایرانی و افزایش سرانه مصرف ماهی در کشور هفته‌ای یک بار مصرف آبزیان را در برنامه غذایی ارگان‌های مربوطه قرار دهند.
تسنیم