محمد جواد ظریف در مصاحبه‌ای با نشریه نیوزویک به سوالات خبرنگار آن پاسخ داد.
روح توافق هسته‌ای قرار بود باعث ارتقا روابط میان ایران و آمریکا شود آیا این نتیجه حاصل شده است؟
ظریف: توافق به طور واضح بر این موضوع تاکید دارد که آمریکا نباید هیچ اقدامی در جهت تضعیف روابط اقتصادی ایرانودیگر کشورها انجام دهد. متاسفانه دولت آمریکا به خصوص دولت ترامپ همین اقدام را انجام داده است. برجام قرار بود پایه و اساس ارتقای روابط با آمریکا باشد و ما برای دستیابی برای چنین هدفی نیاز داریم که آمریکا حداقل با حسن نیت تعهدات خود در برجام را عملی کند.
آیا شما به تحریم‌های چند جانبه ایران اشاره دارید که فراتر از توافق هسته‌ای و اغلب باعث جلوگیری تجارت موسسات مالی با ایران به دلیل نگرانی از جریمه از سوی واشنگتن شده است
ظریف: اشاره من به این موضوع است که آمریکا از تحریم‌ها به عنوان یک ابزار استفاده می‌کند و این که آمریکا در هر شرایطی اولویت اولش اعمال تحریم‌ها است. مشکل بعد آن است که دولت ترامپ تمام تلاش خود را کرده است که یک جو پرتنش ایجاد کند که باعث جلوگیری از منفعت ایران از برجام می‌شود.
شما پیش‌تر اعلام کرده‌اید که به هیچ وجه با از سر گیری مذاکرات هسته‌ای موافق نیستید آیا این موضوع می تواند ایران در مقابل آمریکا قرار دهد.
ظریف: قطعا این نخستین بار نخواهد بود. ما خواستار آن نیستیم که با هیچ کس در تقابل باشیم. همه جوانب برجام به طور کامل و برای چندین بار پیش از آنکه توافقی حاصل شود مورد مذاکره قرار گرفته است. هر کس که در این مذاکرات حضور داشته است می‌داند که اگر مذاکرات از سر گرفته شود مانند باز کردن دوباره یک جعبه پاندورا خواهد بود که بستن آن غیر ممکن است.
در صورتی که توافق لغو شود اتحادیه اروپا در وضعیت مشکلی قرار خواهد داشت آیا شما فکر می‌کنید که این اتحادیه در آن صورت کنار آمریکا خواهد ایستاد؟
ظریف: توافق هسته‌ای زمانی حاصل شد که همه به این نتیجه رسیدند که برجام بهترین اقدام ممکن است. ایران در گذشته با فشارها و تحریم‌ها کنار آمده است و این موضوع باعث از بین رفتن عزم ایران در دنبال کردن منافع خود در چهارجوب استانداردها و تعهدات بین‌المللی نشده است .ما هر گز به دنبال گزینه دستیابی به سلاح هسته‌ای نخواهیم بود. اما گزینه‌هایی در برجام مطابق با قوانین بین‌المللی پیش روی ماست . گزینه‌هایی که اگر ایران تصمیم به خروج از برجام در واکنش به نقض این توافق از سوی آمریکا می تواند از آنها استفاده کند.
آیا شما تا کنون برای استفاده از آن گزینه‌ها تصمیم گرفته‌اید؟
ظریف: خیر ما فعلا تصمیم در این باره اتخاذ نکرده‌ایم. ما تصمیم‌هایی که در مورد سنارویوهای مختلف گرفته‌ایم. چرا که ایران در حال ارزیابی شرایط و واکنش دیگر طرف‌ها از جمله اتحادیه اروپا و کنگره است.
از زمان حصول برجام اقدامات ایران درباره برنامه موشکی افزایش یافته است آیا این نقض روح برجام محسوب نمی‌شود؟
ظریف: برنامه موشکی ایران کاملا دفاعی است . برنامه موشکی بالستیک ایران برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی نشده است. دلیل آنکه به آزمایش این موشک‌ها ادامه می‌دهیم آن است که ما خواستار افزایش دقت آنها هستیم. چرا که اگر موشکی برای حمل کلاهک‌های هسته‌ای طراحی شده باشد شما به افزایش دقت آن نیاز ندارید. موشک‌هایی که کلاهک هسته‌ای حمل می‌کنند حتی در صورت برخورد با حوالی هدف مورد نظر بازدارندگی لازم را ایجاد خواهد کرد. برد موشک‌های هسته‌ای مهم است اما دقت آنها مد نظر نیست. ما به دنبال افزایش دقت موشک‌های خود هستیم چرا که از آنها برای حمل کلاهک‌های نظامی استفاده خواهیم کرد. ما با هیچ گونه اعمال محدودیتی بر برنامه‌های دفاعی خود موافقت نمی‌کنیم به همان دلیل آشکاری که آمریکا به ارسال تسلیحات بیشمار به منطقه ما ادامه می دهد.
شما چگونه دونالد ترامپ را به عنوان یک رییس جمهور توصیف می‌کنید؟
ظریف: این بر عهده من نیست که ترامپ و نحوه ریاست جمهوری او را قضاوت کنم بلکه این قضاوت بر عهده مردم آمریکا است. ما از آمریکا می خواهیم که در امور داخلی ما دخالت نکند و به همین دلیل نیز دخالتی در امور داخلی آمریکا نمی‌کنیم.
بسیاری از کشورها بشار اسد رییس جمهور کنونی سوریه را مسئول مرگ و شکنجه صدها هزا ر از مردم خود می دانند چرا ایران در بحران سوریه برای حفظ بشار اسد مشارکت می‌کند؟
ظریف: ایران برای جلوگیری از ورود داعش به دمشق در سوریه حضور یافته است و به همین دلیل بود که ما در اربیل و کردستان عراق حضور یافتیم. همه آن جملات بی‌منطقی که درباره ایران و قصد ما برای گسترش فرقه‌گرایی گفته می‌شود تنها کافی است نگاهی به اربیل بیندازید. آیا چنین موضوعی در آنجا وجود دارد ما همواره سیاستی یکسان مقابله با افراط گرایی را بدون توجه به مکان رخ دادن آن دنبال کرده ایم. ما با افراط گرایی درافغانستان از سوی طالبان مخالفت کردیم. ما از ثبات در منطقه خود حمایت می‌کنیم.متاسفانه برخی از کشورها باحضور در سوریه از گروه‌های افراطی و تروریست‌ها حمایت‌های مالی و تسلیحاتی انجام دادند.هم اکنون می توانید این موضوع را مشاهده کنید که کشورهایی که در حاشیه خلیج فارس قرار دارند و با یکدیگر متحد هستند یکدیگر را به حمایت از گروه‌های افراط گرا متهم می‌کنند. آنها مدام یکدگیر را به حمایت از طرف اشتباه در یمن متهم می‌کنند.
شما آینده سوریه را چگونه‌می بینید؟ آیا بشار اسد جزویی از آینده سوریه خواهد بود؟
ظریف: این موضوع مربوط به مردم سوریه است و به من و یا هیچ کس دیگه ربطی ندارد. این موضوعی است که ما آن را از روز اول اعلام کردیم که ما نباید خطوط قرمز را به خاطر برخی افراد زیر پا بگذاریم . برنامه سیاسی ما دستیابی با آتش بس، یک دولت فراگیرملی و همچنین برگزاری رفراندوم و تغییرات در قانون اساسی است.
ایران به قدری در سوریه دخالت کرده است که سخت می تواند باور کردنیروهای ایران پس از اتمام بحران در سوریه از آن کشور خارج شوند؟
ظریف: من معتقدم که سرمایه گذاری ما نتیجه‌بخش بوده است . ما توانستیم داعش را در سوریه شکست دهیم که این خود یک دستاورد بزرگی است.
زمانی که داعش به طور کامل شکست خورد هدف نهایی شما چیست؟
ظریف: ما در سوریه و به درخواست دولت سوریه حضور یافته‌ایم و تا زمانی که از ما استقبال شود در آن کشور می‌مانیم.
ایران در پیونگ‌یانگ یک سفارت خانه دارد و روابط نزدیکی با رژیم کیم جونگ اون دارد هر دو کشور به دلیل برنامه هسته‌ای خود با آمریکا در تقابل بوده‌اند . شما این تقابل را چگونه توصیف می‌کنید؟
ظریف: موضع ما در مورد اشاعه تسلیحات هسته‌ای بسیار شفاف است . ما به طور کلی اشاعه این گونه تسلیحات و نیز دستیابی به آن را دنبال نمی‌کنیم و معتقدیم هدف اصلی جامعه بین‌المللی باید خلع تسلیحات هسته ای باشد. ما معتقدیم که تسلیحات هسته‌ای باعث ارتقای امنیت هیچ کشوری نخواهد شد. همچنین در مورد کره شمالی معتقدیم که وضعیت در شبه جزیره کره نمی‌تواند تنش بیشتری را تحمل کند. و به همین دلیل باید این موضوع از طریق مذاکرات حل شود. روابط ما با ژاپن و کره جنوبی بسیار جامع‌تر از روابط با کره شمالی است اما کره شمالی در جریان جنگ تحمیلی عراق در ساخت تسلیحات به ما کمک کرد و ما این موضوع را فراموش نکرده‌ایم.
اسراییل ایران را یک تهدید می‌داند. به نظر شما آیا شانسی برای برقراری روابط میان دو کشور وجود دارد؟
ظریف: ایران برای هیچ کس تهدید نیست.من معتقدم که اسراییل به دلیل اقدامات خود با تهدید روبرو می‌شود. من معتقدم که اسراییل از ایران به عنوان بهانه‌ای برای توسعه طلبی ، استفاده از سیاست‌های خود ، نقض حقوق مردم فلسطین و دستیابی به سلاح هسته‌ای استفاده کرده است. اسراییل تنها دارنده تسلیحات هسته‌ای در منطقه خاورمیانه است. ایران هرگز تهدید به استفاده از اقدام نظامی علیه هیچ کشوری نکرده است. اما اگر کسی جرات حمله به ما را داشته باشد با یک واکنش مناسب روبرو می‌شود.
اگر بخواهید پیامی به ترامپ بدهید به او چه می‌دهید؟
ظریف: آمریکا هرگز از ایجاد حقایق جایگزین و استوار کردن سیاست‌های خود بر آن حقایق در منطقه ما سودی نبرده است گاهی اوقات شما می‌توانید زندانی دروغ‌های خود شوید و این موضوع بسیار خطرناک است.