سال گذشته، فعالیت شرکت‌های هرمی تحت عناوین متعدد همچون گلد کوییست و... در ایران ظهور و بروز پیدا کرد و با وجود کسب سود عده‌ای از فعالان این حوزه، کم نیستند افراد و گروه‌هایی که از فعالیت در این قالب و چارچوب متضرر شدند.
فعالیت شرکت‌های هرمی تا جایی گسترش یافت که تقریبا کمتر فرد و خانواده‌ای از موج تبلیغاتی آن مصون بود و البته عده‌ای با هوشمندی و درایت از فعالیت و به اصطلاح سرمایه گذاری در این قالب اجتناب کردند و اسیر وعده‌ها و پیشنهادات اغوا کننده افراد و گروه‌هایی نشدند که بیش از هر چیز به پر کردن زیر شاخه‌ها و زیر مجموعه‌های خویش می‌اندیشیدند.
اخیرا نیز فعالیتی تحت عنوان بیت کوین در ایران باب شده که برخی معتقدند رگه‌هایی از فعالیت شرکت‌های هرمی را می‌توان در آن یافت کرد که البته، هم اکنون، اظهار نظر قطعی در این خصوص سخت و دشوار به نظر می‌رسد، اما منطق حکم می‌کند با این فعالیت و ساز و کار، بسیار محتاطانه و با تردید مواجه شد، زیرا کوچک‌ترین غفلتی می‌تواند افراد و گروه‌های متقاضی فعالیت در این ساز و کار را به مالباخته‌ای بزرگ تبدیل نماید.
علی روح الامین، با اشاره به هدف قرار دادن دلار از سوی بیت کوین در ایران، اظهار کرد: اگر در شرکت‌های هرمی (به سبک و سیاق سنوات گذشته) واحدِ پولِ ریال به جریان می‌افتاد و مشتریان و متقاضیان فعالیت در این عرصه، بواسطه آن، اقدام به سرمایه گذاری کاذب می‌کردند، اما در بیت کوین، ارز و دلار کشور مورد هدف قرار می‌گیرد.
وی افزود: این موضوع، زمانی تهدید آمیزتر از گذشته به نظر می‌رسد که در شرایط فعلی، صرفه جویی ارزی در کشور، ضرورتی جدی و اجتناب ناپذیر است و به تبع، خروج یک دلار بصورت غیر منطقی نیز به مصلحت اقتصاد کشور نخواهد بود.
کارشناس مسائل اقتصادی یادآورشد: البته برخی معتقدند این دلار‌ها از کشور خارج نمی‌شود، اما حتی در صورت عدم خروج آن از کشور، کنترل و اختیار عده‌ای دلال مَسلَک نیز بر این منابع، معقولانه و منطقی به نظر نمی‌رسد.
روح الامین گفت:هم اکنون، عمده‌ترین نیاز کشور به اشتغال و تولید معطوف می‌شود و بدون شک راه افتادن چنین قائله‌هایی همچون بیت کوین، به مصلحت اقتصاد کشور و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به نظر نمی‌رسد و باید با هوشمندی و درایت در برابر تحرکات اقتصادی، ایستادگی کرد و با تدبیر آن را به نحو شایسته‌ای هدایت کرد.
وی افزود:طرح وعده سود‌های اغواکننده ۴۰ درصدی، از موضوعاتی است که می‌تواند بستر و زمینه لغزش گروه‌های هدف را فراهم سازد و به تبع، در صورت عدم شناخت و آگاهی کافی، احتمال متحمل شدن خسارات آنچنانی در قالب و پوشش چنین فعالیت‌هایی دور از ذهن نخواهد بود.
ریسک بسیار بالای فعالیت در بیت کوین‌ها
چندی پیش، ناصر حکیمی، معاون بانک مرکزی، ضمن اعلام هشدار نسبت به بیت کوین‌ها اظهارکرد:مردم مجددا به دام و تله نیفتند و سرمایه‌های خود را از دست ندهند.
اگرچه، هم اکنون، بصورت قطعی نمی‌توان در ارتباط با قانونی بودن یا نبودن بیت کوین‌ها اظهار نظر کرد، اما آنچه که تردیدی در آن وجود ندارد به ریسک بسیار بالای فعالیت در بیت کوین معطوف می‌شود.
با عنایت به تجارب تلخ گلد کوییست‌ها و یا موضوع موسسات مالی که قصد کالبد شکافی آن در این مجال را نداریم، انتظار می‌رود مردم با هوشمندی، درایت و تعقل هر چه بیشتر نسبت به فعالیت‌های اینچنینی تصمیم گیری کنند.
حکیمی در ادامه در این خصوص می‌افزاید:«مردم باید احتیاط کنند و در این حوزه در دام سوداگران نیفتند، این در حالی است که بیت کوین از حِیثِ فنی و تکنولوژیکی بحث قوی دارد، ولی این ابزار نوسان دارد، یعنی به همان اندازه که قیمت رشد یافته به همان میزان نیز قیمت آن ممکن است کاهش یابد، پس احتمال کلاهبرداری روی این ابزار بسیار زیاد است و به نظر می‌رسد هم اکنون، بیت کوین، در همان مسیر گلد کوییست حرکت می‌کند.
افزایش کاذب و غیر واقعی بیت کوین بدون پشتونه واقعی
محمد شیرازی، با اشاره به افزایش مقطعی قیمت بیت کوین‌ها و افزایش تقاضا برای آن به عنوان یکی از عوامل به ظاهر موثر در این افزایش قیمت گفت: به اعتقاد بنده، نوسانات قیمتی بیت کوین کاذب است و ریشه آن به تحرکات پشت پرده عده‌ای خاص برمی گردد و بصورت هدفمند با محدود کردن عرضه در صدد افزایش قیمت و به نوعی ایجاد جذابیت برای این فعالیت هستند. وی افزود:افزایش قیمتی که از چندی پیش شاهد آن هستیم کاذب و غیر واقعی و بدون پشتوانه به نظر می‌رسد و انتظار می‌رود رسانه‌ها با اطلاع رسانی دقیق، جامعه و مردم را نسبت به این موضوع آگاه و هوشیار سازند.
شیرازی تصریح کرد: شنیده می‌شود که مدعیان سود‌ده بودن این فعالیت در میتینگ‌های خود به موضوع قانونی بودن بیت کوین در برخی کشور‌ها اشاره می‌کنند که حتی در صورت صحت این موضوع، نمی‌توان و نباید به این اصل توجه و تکیه چندانی داشت، زیرا شرایط، بستر و ساختار اقتصادی ایران و اقتضائات آن متفاوت است و هر موردی را باید در بستر، چارچوب و شرایط خاص به خود مورد تحلیل، بررسی و ارزیابی قرار داد.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان گفت: ریسک فعالیت در چنین قالب‌هایی بسیار بالا به نظر می‌رسد و باید پیش از هر چیز در مسیر تولید، اشتغال و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم و این امر خطیری است که با همگرایی و هم افزایی بین دستگاهی مردم و سازمان‌ها و نهاد‌های ذی ربط قابل حصول خواهد بود.
باشگاه خبرنگاران