استفاده‌کنندگان از این تسهیلات فعالان اقتصادی بخش خصوصی (اشخاص حقیقی و حقوقی)، بخش تعاونی و بنگاه‌های اقتصادی متعلق به مؤسسات عمومی و غیردولتی بوده‌اند.
در بخشی از گزارش این صندوق آمده است که عمده تسهیلات ارزی پرداخت شده از منابع صندوق توسعه ملی بر اساس مفاد بند «خ» اساسنامه و با عاملیت بانک‌های طرف قرارداد بوده است.
مبلغ کل تسهیلات ارزی پذیرش شده توسط صندوق (اعلام وصول شده)، تا انتهای آذر ماه امسال، معادل ۳۶ میلیون و ۲۶۹ هزار دلار بود؛ از این مقدار تقاضای پذیرش شده، معادل ۳۴ میلیون و ۴۶۹ هزار دلار، به مرحله تخصیص ارز (صدور مسدودی به بانک مرکزی) رسیده است.
از مجموع تسهیلات ارزی مسدود شده معادل ۱۹ میلیون و ۸۶۴ هزار دلار به بخش خصوصی، معادل ۱۰۱ میلیون دلار به طرح‌های بخش تعاون و معادل ۱۴ میلیون و ۵۰۴ هزار دلار به طرح‌های بنگاه‌های وابسته به نهادهای عمومی غیردولتی اختصاص یافته است.
از کل مبلغ مسدود شده برای پرداخت تسهیلات از طریق قراردادهای عاملیت ارزی، مبلغ ۱۳ میلیون و ۴۲۷ هزار دلار با همکاری بانک‌های عامل و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به مرحله پرداخت رسیده است.
علاوه بر تسهیلات تخصیص یافته از طریق قراردادهای عاملیت مورد اشاره، معادل ۱۱ میلیارد دلار برای اعطای تسهیلات جهت اجرای طرح‌های ملی مربوط به حوزه آب، خاک و کشاورزی اختصاص یافته است.
تا پایان آذر ماه امسال مبالغ مسدودی مربوط به این طرح‌ها شامل معادل هشت میلیارد دلار برای طرح‌های مهار و تنظیم آب‌های کشور، معادل مبلغ یک و نیم میلیارد دلار برای طرح‌های احیا و توسعه اراضی کشاورزی استان‌های خوزستان و ایلام، معادل مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار برای طرح‌های انتقال آب به اراضی سیستان، معادل مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار برای طرح‌های آبیاری تحت فشار و معادل مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار برای طرح‌های آبرسانی به روستاها اختصاص یافت.
تسهیلات ارزی از محل سپرده گذاری ارزی در بانک های عامل
بخش دیگری از منابع ارزی صندوق توسعه ملی به سپرده‌گذاری در بانک‌های عامل اختصاص یافته است تا بانک‌های سپرده‌پذیر از طریق اعطای تسهیلات این منابع را به طرح‌ها و فعالیت‌های مرتبط تخصیص دهند. تا پایان آذرماه امسال مبلغ سپرده‌گذاری‌های انجام شده در بانک‌های عامل معادل ۶ میلیون و ۷۳۹ هزار دلار بود و میزان سپرده‌های فعال از مجموع سپرده‌گذاری‌های ارزی انجام شده، در پایان آذرماه امسال، مبلغ ۶ میلیون و ۳۸۱ هزار دلار است.
سپرده گذاری برای حمایت از صادرات خدمات فنی و مهندسی پیمانکاران ایرانی
همچنین امسال و در اجرای ماده هشت قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)، که به استناد آن به صندوق اجازه داده شده است با رعایت قوانین مربوط به منظور صدور ضمانتنامه یا تامین نقدینگی برای پیش‌پرداخت و تجهیز کارگاه پیمانکاران خصوصی ایرانی که در مناقصه‌های خارجی برنده می‌شوند و یا شرکت‌هایی که موفق به صدور کالا یا خدمات فنی مهندسی می‌شوند، در بانک‌های داخل و خارج سپرده‌گذاری ارزی کند.
با توجه به درخواست‌های واصله از بانک‌ها، ۶ فقره قرارداد سپرده‌گذاری در مجموع به مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار، جهت امضاء به بانک‌های کشاورزی، پست بانک، پارسیان، تجارت، سامان و صنعت و معدن ارسال شده است.
تسهیلات ریالی پرداخت شده از محل منابع صندوق توسعه ملی
از ابتدای تاسیس صندوق، بخشی از منابع بر اساس تکالیف قانونی به تسهیلات ریالی اختصاص یافته است. این تسهیلات تا انتهای سال ۱۳۹۳ از طریق انعقاد قرارداد عاملیت ریالی با بانک‌های عامل پرداخت شده است و از ابتدای سال ۱۳۹۴ و در اجرای حکم ماده ۵۲ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)، صندوق نسبت به سپرده‌گذاری ریالی در بانک‌های دولتی و خصوصی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرح‌های اقتصادی موضوع این حکم، اقدام کرده است.
به بیانی صندوق صرفاً به توزیع سپرده‌های ریالی اقدام می‌کند و نقشی در تخصیص موردی تسهیلات به طرح‌ها و فعالیت‌ها ندارد و مسئولیت این کار (در چارچوب شرایط و ضوابط تعیین شده) بر عهده بانک‌های سپرده‌پذیر است.
از محل قراردادهای عاملیت ریالی، مبلغ ۱۱۸ میلیارد و ۸۳۹ میلیون ریال به طرح‌ها و پروژه‌هایِ معرفی شده از طرف بانک‌های عامل، اختصاص یافته است که تا پایان آذر ماه امسال، از مجموع مبلغ ۱۱۸ میلیارد و ۸۳۹ میلیون ریال پرداختی به بانک‌ها، مبلغ ۷۰ میلیارد و ۶۶۱ میلیون ریال به صندوق بازپرداخت شده و از اصل مبالغ پرداختی به بانک‌ها، مبلغ ۴۸ میلیارد و ۱۷۸ میلیون ریال نزد بانک‌ها به عنوان تسهیلات جاری باقیمانده است.
همچنین از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا پایان آذر ماه، در اجرای حکم ماده ۵۲ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)، صندوق نسبت به سپرده‌گذاری در بانک‌های دولتی و خصوصی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرح‌های اقتصادی، اقدام کرده است.
میزان سپرده‌گذاری‌های انجام شده توسط صندوق در بانک‌های دولتی و خصوصی در بازه ۹ ماه ابتدایی سال جاری، جمعاً برابر ۸۰.۵۹۴ میلیارد ریال بوده است که بر این اساس سرجمع سپرده‌گذاری‌های انجام شده از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا پایان آذرماه ۱۳۹۶، مبلغی معادل ۱۹۱ هزار میلیارد ریال است.
از این میزان، در پایان آذرماه ۱۳۹۶ در مجموع ۱۲۲ فقره قرارداد به مبلغ ۹۷ میلیارد و ۱۲۴ میلیون ریال جهت تخصیص تسهیلات به متقاضیان دارای اعتبار (فعال) بوده‌اند. (مانده قابل تخصیص از محل این قراردادهای فعال در تاریخ ۳۰/۰۹/۱۳۹۶، مجموعاً مبلغ ۶۰.۹۹۰ میلیارد ریال است).
همچنین بر اساس اطلاعات ثبت شده در سامانه مدیریت فرآیند تسهیلات صندوق توسط بانک‌ها، در ۹ ماهه اول امسال از محل قراردادهای فعال (تمام قراردادهای منعقد شده در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۶ و قراردادهای منعقده قبلی که در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۶ فعال بوده‌اند)، مبلغی بالغ بر ۵/۴۸ هزار میلیارد ریال به متقاضیان اختصاص یافته است که سرجمع این مبلغ از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا پایان آذر ماه سال ۱۳۹۶، در مجموع به میزان ۹۴ هزار میلیارد ریال است.
ایبنا