این یک شوخی نیست. نمونه‌ای از آن چیزی است که در شب هفتم بهمن‌ماه در پایتخت رخ داد. با شروع بارش‌ها، همه شاد بودند اما با گذشت زمان، در‌راه‌ماندن و قفل‌شدن خیابان‌ها و مواصلات اصلی آغاز شد. امدادرسانی هم مختص داخل شهر تهران بود و راه‌های مواصلاتی به اطراف شهر، همه دچار مشکل شدند. برق مناطقی از تهران قطع شد. قطار در راه ماند. پروازها کنسل شد گواینکه سازمان هواشناسی از چهارشنبه هفته گذشته، برای این بحران هشداری نداده بود! کمیته بحران سازمان راهداری به جای تشکیل در شب حادثه، یک روز پس از حادثه تشکیل شد و وقتی مجری برنامه از او درباره علت این ماجرا می‌پرسد، صرفا به بیان «در خدمتتان هستم» اکتفا می‌کند! پاسخی برای بحران سوءمدیریت در ایران هرگز وجود ندارد. طبق مشاهدات عینی در راه‌ماندگان جاده‌ای، ماشین‌های برف‌روب و شن‌پاش و نمک‌پاش، کنار ایستاده بودند و هیچ اقدامی انجام نمی‌دادند. انگار نه انگار که مسئولیت بازکردن این راه بر عهده آنهاست. از هفت شب تا هفت صبح فردا و حتی بیشتر، در اتوبان تهران-کرج و جاده مخصوص و قدیم، ماشین‌ها تکان نمی‌خوردند. این تنها بخش جاده‌ای ماجراست که سخنگوی سازمان راهداری برای آن پاسخی نداشت. البته نجفی، شهردار تهران، به‌خوبی پاسخ این پرسش را داد. «بخشی از مشکلات پیش‌آمده در پی بارش شدید برف طبیعی است و بخشی دیگر به ضعف امکانات بازمی‌گردد». از نظر این مقام مسئول، سوءمدیریتی در کار نیست و هر آنچه رخ می‌دهد طبیعی است! این رخداد که بی‌شباهت به حادثه زلزله تهران و بحران پس از آن نبود، به‌خوبی نشان داد که تهران، در بحران، یک پایتخت مدفون‌شده خواهد بود. ناگفته پیداست که این بحران در شهرهای دیگر نیز رخ داد، اما تفاوت آنچه در تهران رخ داد با شهرستان‌ها، ادعای پایتخت‌بودن و نبض اقتصاد و سیاست در کشور است که گویی رو به خاموشی است!
قطارها در ریل واماندند
در بخش دیگری از ماجرا، خبر آمد که مسافران قطارهای مشهد - تهران که قرار بود در حرکت‌های مختلف از ساعت پنج صبح فردای حادثه، به ایستگاه تهران برسند، در میان برف حوالی گرمسار تا شهرری در قطار متوقف شدند. بنا بر گفته مسئولان فنی، دلیل این ترافیک بی‌سابقه قطارها یخ‌زدگی سامانه سوزنبانی است که هیچ‌کدام از مسئولان قطار تاکنون توضیحی درباره این توقف بیش از سه‌ساعته نداده‌اند. قطار گرگان-تهران هم در محدوده ورامین به شهرری به دلیل بارش سنگین برف و یخ‌زدگی متوقف شده بود. در این میان بالاخره پای وزیر راه هم به میدان باز شد. عباس آخوندی درباره شرایط حرکت قطارهای مسافربری گفت: «خوشبختانه در حمل‌ونقل ریلی مسافری مشکل جدی رخ نداد؛ اما به‌دلیل شرایط جوی حاکم، حرکت برخی قطارها با کمی تأخیر صورت گرفت. درواقع همه قطارها برای اعزام و پذیرش به‌صورت عادی در حال انجام است». این گفته این مقام مسئول که به نوعی تقلیل‌دادن اتفاق رخ‌داده است را شاید نتوان به‌راحتی درمورد جاده هم توجیه کرد. او از مردم خواست تا هشدارهای پلیس راه و سازمان راهداری را جدی بگیرند؛ همان سازمانی که فراموش کرده بود با توجه به هشدارهای سازمان هواشناسی، کمیته بحران را در موعد مقرر تشکیل دهد و آماده بحران باشد. وزیر راه و شهرسازی در ادامه با اشاره به تشکیل ستاد بحران در مرکز مدیریت راه‌های کشور نیز از تمامی دست‌اندرکاران مدیریت راه‌های کشور از‌جمله نیروهای راهداری، پلیس‌راه و اکیپ‌های امدادونجات، هلال‌احمر و شرکت ملی پخش و پالایش فراورده‌های نفتی که از شب گذشته پلک بر چشم نگذاشته‌اند تشکر و قدردانی کرد و یادآور شد: این عزیزان تمام تلاش خود را برای آسایش و کمک به مردم به‌کار بسته‌اند!
سازمان راهداری: غافلگیر نشدیم
مدیرکل مدیریت بحران سازمان راهداری هم به نوعی در تکمیل حرف‌های مافوقش گفت: با استقرار عوامل راهداری در جاده‌ها از روز گذشته پیش‌بینی‌های لازم برای مواجهه با بارش برف انجام شده بود. داریوش نصیر با اعلام این خبر افزود: بیش از ٢٦ هزار تن شن و نمک و بالغ بر ٣٠ هزار لیتر مواد یخ‌زدا از جانب تیم‌های راهداری در جاده‌ها پخش شد تا مردم کمتر دچار مشکل شوند. او ادامه داد: عوامل دیگری همچون کولاک و نبود دید و وزش باد شدید توأم با بارش و عدم استفاده برخی از هم‌وطنان از زنجیر چرخ و نیز توقف ماشین‌های سنگین در محورهای شیب‌دار موجب بسته‌شدن راه و مانع امدادرسانی و حرکت ماشین‌آلات راهداری و تیغه‌های برف‌روب در برخی محورها شد.
پیش‌بینی کاهش شدید دما، ریزش بهمن و یخ‌زدگی
ماجرا آنجایی نگران‌کننده می‌شود که سازمان هواشناسی کاهش شدید دما در نیمه شمالی کشور و یخ‌زدگی معابر و جاده‌های بین‌شهری و احتمال ریزش بهمن به‌سبب انباشت برف در مناطق برف‌گیر جاده‌های کوهستانی را پیش‌بینی می‌کند. حالا مشخص نیست عوارض یخ‌زدگی جاده و احتمالا لوله و کنتور آب و افت فشار گاز و عواقب دیگر آن، قرار است دامان چند خانوار یا مسافر را بگیرد.
احتمال یخ‌زدگی لوله‌های آب در تهران
رئیس مرکز مدیریت بحران، ریسک و پدافند غیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم در پی بارش برف سنگین گفت: در ساعات آینده احتمال یخ‌زدگی لوله‌ها و کنتورهای آب زیاد است و ضروری است شهروندان اقدامات لازم برای حفاظت از کنتورهای آب را به انجام رسانند. محمدرضا احمد‌نسب در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اقدامات مهمی که شهروندان باید انجام دهند، اظهار کرد: پوشش کنتور و لوازم جانبی آن با استفاده از پوشال، پشم‌شیشه یا سایر پوشش‌های مناسب باید انجام بگیرد و البته باید این کار به گونه‌ای انجام شود که کنتور آب به‌راحتی قابل قرائت باشد. او با بیان اینکه لازم است شهروندان از ورود و تجمع آب در داخل حوضچه کنتور جلوگیری کنند، عنوان کرد: در‌صورت یخ‌زدگی کنتور و لوله‌های رابط از گرم‌کردن ناگهانی کنتور و استفاده از آب جوش یا ایجاد آتش در اطراف کنتور جدا خودداری شود.
چالش برق‌رسانی به مناطق زلزله‌زده
محمود حقی‌فام، معاون هماهنگی توزیع توانیر در گفت‌وگو با «شرق» درباره گزارش‌های منتشرشده درباره قطعی برق در مناطق زلزله‌زده، بیان کرد: در مورد کرمانشاه اطلاعاتی از خاموشی ناشی از برف به وزارت نیرو ارسال نشده است اما به دلیل مصرف بیشتر برق، احتمال اتصالی در کابل‌های کانکس‌ها و چادرها وجود دارد که از ابتدا به زلزله‌زدگان اطلاع‌رسانی شده است. او از مسئولان درخواست کرد: برای گرمایش مناطق زلزله‌زده حتما از نفت سفید و سایر حامل‌های انرژی استفاده شود زیرا در حال حاضر شبکه برق در کرمانشاه سه برابر حد معمولی در حال برق‌رسانی است و شبکه برق این منطقه، امکان تأمین برق به صورت نامحدود را ندارد. به گفته حقی‌فام بر اساس آخرین آمارهای بعدازظهر روز یکشنبه، ١١ فیدر در تهران بزرگ قطع شده و این مسئله منجر به بروز خاموشی پراکنده در شمال غرب تهران شده است. در حال حاضر زیر یک درصد مشترکان تهران بزرگ دچار خاموشی شده‌اند.
او افزود: ٢٠٠ اکیپ در تهران مشغول کنترل شبکه و رفع مزاحمت احتمالی درختان برای سیم‌های آسیب‌دیده هستند. معاون هماهنگی توزیع توانیر گفت: در استان تهران پنج فیدر به طور کامل قطع است و ٢١ فیدر به صورت انشعابی قطع شده است. به این ترتیب مناطقی شامل شهریار، رباط‌کریم، کهریزک، ورامین و پردیس دچار خاموشی شده‌اند. او اضافه کرد: در استان مازندران قطعی ١٤ فیدر منجر به بروز خاموشی در مناطق هزارجریب، بابل، آمل و... شده است. حقی‌فام درباره گزارش‌های رسیده درباره قطعی برق روستاهای گیلان عنوان کرد: برای رفع اشکال شبکه نیاز به بازشدن مسیر جاده داریم. معمولا روستاهای دور از شبکه، روستاهای فصلی هستند. با این وجود نیروی لازم به صورت پیاده برای برقراری مجدد جریان برق اعزام شده است. در استان گیلان، رشت، لاهیجان، آستانه، رستم‌آباد و صومعه‌سرا خاموشی دارند. به گفته معاون هماهنگی توزیع توانیر در استان البرز هم عمدتا در جاده چالوس دچار خاموشی شده‌ایم.
شرق