بانک مرکزی برای اعمال کنترل دقیقتر بر مبادلات پولی بینبانکی، تغییراتی در سامانههای بینبانکی اعمال کرده است که انتقالات سامانه «پایا» برای تسویه تراکنشهای کارتی «شاپرک»، به صورت تجمیع مبالغ تراکنشهای روز قبل برای هر «شبا» یکی از تغییرات است.
این مقررات در حالی از سوی بانک مرکزی به بانکها ابلاغ شده است که از این پس، تسویه تراکنشهای کارتی کاسبان ٢٤ ساعت بلوکه خواهد شد. پیش از این، تسویه تراکنشهای بانکی بعد از گذشت چهار ساعت انجام میشد؛ اما با مقررات جدیدی که از سوی بانک مرکزی اعمال شده است، پول کاسبان ٢٤ ساعت بلوکه میشود و بعد به حساب آنها منتقل میشود. این مقررات جدید هرچند برای اعمال کنترل دقیقتر بر مبادلات پولی بینبانکی انجام شده اما اعتراضاتی را از سوی کاسبان به دنبال داشته است. این اتفاق در حالی عملیاتی شده است که خریدهای کاسبان به صورت لحظهای انجام میشود و این موضوع میتواند مشکلاتی را متوجه این گروه کند. روابطعمومی بانک مرکزی در اطلاعیهای اعلام کرده است: انتقالات سامانه «پایا» برای تسویه تراکنشهای کارتی «شاپرک»، به صورت تجمیع مبالغ تراکنشهای روز قبل برای هر «شبا» صورت میپذیرد. در این اطلاعیه آمده است: بانک مرکزی به منظور اعمال کنترل دقیقتر بر مبادلات پولی بینبانکی و فراهمآوردن زمان و امکانات لازم برای رهگیری تراکنشها، جلوگیری از انجام انتقالات مشکوک به کلاهبرداری و پولشویی و ازمیانبرداشتن زمینه سوءاستفاده از زیرساختهای پرداخت و تسویه برای فعالیتهای سوداگرانه، تغییراتی را در سامانههای بینبانکی اعمال کرده است. روابطعمومی بانک مرکزی با بیان اینکه این اقدام بر اساس عرف دنیا انجام میشود، به «شرق» گفته است: قبل از راهاندازی شاپرک، تسویه تراکنشهای کارتی به صورت آنی انجام میشد؛ اما بعد از راهاندازی شبکه الکترونیکی پرداخت کارت، به دلیل انجام انتقالات مشکوک، تصمیم گرفته شد تسویه تراکنشها به دو و چهار ساعت و حالا به ٢٤ ساعت تغییر کند تا هم از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود و هم کنترل بیشتری بر تراکنشها صورت گیرد. روابطعمومی بانک مرکزی این توضیح را هم داد که در گذشته، تراکنشهای یکریالی برای گرفتن کارمزد انجام میشد. بهعنوان مثال، در طول شبانهروز چندین هزار بار تراکنش یکریالی انجام میشد و برای تراکنش کارمزد دریافت میشد و همین کارمزدها زمینه سوءاستفاده را فراهم میکرد. این مسائل دستبهدست هم داد تا کنترل بیشتری بر تراکنشها انجام شود.
شرق