مجله نشنال جئوگرافیک نوشت؛ تا اواخر بهار، چهار میلیون نفر در دومین شهر پرجمعیت آفریقای جنوبی ممکن است برای بدست آوردن ارزشمندترین کالای این منطقه یعنی آب آشامیدنی در محاصره نگهبانان مسلح قرار گیرند.
رشد جمعیت و خشکسالی بیسابقه که شاید تغییرات اقلیمی آن را تشدید کرده است، در حال رقم زدن یکی از بزرگترین بحرانهای بی آبی شهری جهان است، زیرا رهبران آفریقای جنوبی هشدار میدهند که شهروندان این کشور هر روز بیشتر از دیروز در معرض خطر مواجهه با «روز صفر» هستند، روزی که اکنون پیش بینی میشود اواسط آوریل (اواخر فروردین 97) باشد.
روز صفر روزی است که مسئولان کیپ تاون میگویند مجبور به بستن شیرهای آب به روی خانهها و کسب و کارها هستند، زیرا ذخایر آب شهر کم شده است.
احتمال رویارویی با روز صفر اکنون از نظر مقامات شهر قطعی و اجتناب ناپذیر است.
«هلن زیل» شهردار سابق کیپ تاون گفت: سوالی که اکنون مطرح است، اینکه در روز صفر چطور به مردم آبرسانی کنیم که هرج مرج و اغتشاش پیش نیاید؟
سال ها پیش، چنین بی آبی گستردهای در چنین شهر بین المللی تقریباً غیر قابل تصور بود، اما توسعه بیش از اندازه، رشد جمعیت و تغییر اقلیم تعادل میان مصرف آب و عرضه آن را به هم زده است به طوری که هم اکنون مناطق شهری جهان از آمریکای شمالی تا آمریکای جنوبی و از استرالیا تا آسیا همه در معرض خطر کمبود شدید آب آشامیدنی هستند.
«آنتونی تورتن» کارشناس مدیریت منابع آفریقای جنوبی گفت: متاسفانه ما در ساعت یازدهم هستیم. وقت زیادی برای پیدا کردن راه حل نداریم؛ ما به یاری خدا و مداخله او نیازمندیم.
هشدارهایی که نادیده گرفته شد
هر چه به روز صفر نزدیک تر می شویم، اوضاع بدتر میشود؛ شهر در حال آماده سازی 200 ایستگاه آب در خارج از مراکز فروش مواد غذایی و دیگر نقاط تجمع مردم است. هر کدام از این ایستگاه ها باید به تقریباً 20 هزار نفر آبرسانی کنند.
مقامات کیپ تاون برنامه ریزی میکنند تا آب اضطراری در تاسیسات نظامی این کشور ذخیره کنند و می گویند استفاده از شیرها برای پر کردن استخرها، آبیاری باغها یا شستن اتومبیلها اکنون غیرقانونی است.
بنا به اعلام رسانههای محلی، این هفته مقامات گشت زنی برای جلوگیری از دزدی آب در چشمههای طبیعی که درگیری و نزاع در آنها افزایش یافته است را بیشتر کردهاند.
از مقامات شهر خواسته شده است تا با معامله گران بی پروایی که قیمت بطری آب را بالا میبرند نیز مبارزه کنند.
ماهها پیش از شهروندان خواسته شده بود که کمتر آب مصرف کنند اما بیش از نیمی از شهروندان صرفه جویی داوطلبانه در مصرف آب را نادیده گرفتند.
بنابراین در ژانویه 2018 (دی - بهمن) از مردم خواسته شد فقط 50 لیتر آب در روز مصرف کنند. مقامات شهری هشدار دادند که اگر مصرف آب بشدت و بسرعت کاهش نیابد، همه با روز صفر مواجه می شوند، روزی که همه برای زندگی آب بسیار کمتری خواهند داشت،
حدود 25 لیتر در روز. این میزان کمتر از آبی است که معمولاً در عرض چهار دقیقه شست و شو از دست میرود.
«کوین وینتر» از محققان برجسته گروه آب دانشگاه کیپ تاون گفت: مطمئن نیستم که قادر به جلوگیری از رسیدن به روز صفر باشیم. ما آب زیادی مصرف می کنیم و نمیتوانیم از این مصرف زیاد خودداری کنیم.
وی افزود: این غم انگیز است.
«دیوید الیور» عضو گروه تحقیقاتی موسسه «گلوبال چنج» در دانشگاه «ویتواترزرند» آفریقای جنوبی گفت: مشکل اساسی، سبک زندگی ماست.
وی افزود: در این سبک زندگی، ما حق داریم هر چقدر که میخواهیم آب مصرف کنیم.
به گفته الیور، رفتار و واکنش اغلب پستها در شبکههای اجتماعی، نشان دهنده خشم مردم است. آنها می گویند «ما مالیات میدهیم، بنابراین باید تا جایی که امکان دارد راحت زندگی کنیم».
بیتوجهی به تغییر الگوی آب و هوایی
به گفته وینتر، ظرف 20 سال گذشته، مقامات این شهر برخی تهدیدهایی که احتمال وقوع آنها زیاد بود را شناسایی کردند. آنها اقدام به کاهش مصرف آب 6 منبع اصلی ذخیره آب این شهر که روی هم 230 میلیارد گالن آب داشتند، کردند.
وی اظهار کرد: مصرف سرانه و نشت آب کاهش یافت. مقامات شهر مصرف کنندگان پرمصرف را مجبور به پرداخت هزینه بیشتر کرده و کارایی آب را در مجموع افزایش دادند.
این محقق اضافه کرد: کیپ تاون چندین جایزه بینالمللی در زمینه مدیریت آب را برد. مقامات شهر حتی تلاش کردند برای خجالت دادن مصرف کنندگان پرمصرف نام آنها را منتشر کنند.
وینتر ادامه داد: با این حال، مقامات کیپ تاون اشتباهات فزایندهای نیز مرتکب شدند؛ آنها فکر کردند الگوی آینده بارش آینده شبیه گذشته است یا دستکم به سرعت تغییر نخواهد کرد.
وینتر گفت: این کار مثل رانندگی با اتومبیلی است که آئینه آن تار است. آنها مشکلات قدیمی را حل کردند، اما خطرات پیش رو را شناسایی نکردند و اینک شهر با خطر نابود کننده بیآبی روبروست.
به نوشته نشنال جئوگرافیک، 10 سال پیش به این شهر اعلام شد که رشد جمعیت و اقدامات برنامه ریزی شده برای مقابله با تغییر اقلیم شامل آب و هوای خشکتر و گرم تر همراه با کاهش بارش در فصل سرما و کاهش آب رودخانهها نیازمند پیدا کردن منابع جدید آب است.
به گفته وینتر، این هشدارها داده شد اما آنقدر کافی نبود که توجه مدارس، بیمارستانها و دیگر نهادها را جلب کند و بالاخره، خطراتی که در مورد آنها هشدار داده شده بود، فرا رسیدند.
در سال 2014 میلادی 6 سد در این شهر پرآب بودند، اما بعد سه سال پیاپی خشکسالی که بدترین خشکسالی در بیش از یک قرن گذشته بوده است.
اکنون بنا به اعلام ناسا (سازمان ملی هوانوردی و فضای آمریکا) منابع آب این شهر تنها 26 درصد ظرفیت خود آب دارند و مسئولان قصد دارند وقتی این مقدار به 13.5 درصد رسید، آب را قطع کنند.
الیور گفت: در حالی که معلوم نیست چقدر از دوره خشکسالی سپری شده، اما این نکته مشخص است که سیستم فعلی ما دیگر به اندازه کافی قابل اطمینان نیست.
وی افزود: شاید برای چند دهه خشکسالی مانند این نداشته باشیم، اما اتفاقات بسیار بد دیگر برای ما اتفاقات معمولی شده اند.
نشنال جئوگرافیک نوشت، این پیامدها در کمین سایر نقاط جهان نیز هست.
ایرنا