گرچه جریانی از ابتدا همه تلاش خود را کرد تا از شهردارشدن ایشان جلوگیری کند و آنگاه که موفق نشد، شایعاتی درباره کنارهگیری شهردار تهران منتشر کرد، اما شهردار موفق تهران دست رد به سینه همه این شایعات و فشارهای روانی زد. اینک به بهانه بیماری او را مجبور به کنارهگیری کردند. مروری بر دلایل و ریشههای این استعفا و تبیین عملکرد شهرداری تهران میتواند روشنگر راه آینده باشد. امروز در دنیا با تکمیل تجربه بشری درباره اداره مطلوب و مناسب جامعه، مفهومی متعالی به نام حکمرانی خوب به یک گفتمان جهانی بدل شده است و وظایف دولتها و نهادهای مسئول در قبال مردم و جامعه را در قالب اصول حکمرانی خوب بیان کردهاند. مروری بر عملکرد شهردار تهران در هفت ماه گذشته و توجه به اصول حکمرانی خوب نشان میدهد که ریشههای استعفای دکتر نجفی نه به دلیل بیماری ایشان، بلکه به دلیل تبدیلشدن اداره شهر تهران به دلایل زیر به یک نمونه موفق مدیریتی با رویکرد اصلاحطلبانه بوده است:
١- حاکمیت قانون: یکی از ویژگیهای مدیریت توسعهیافته، تلاش برای حاکمیت قانون و پرهیز از اعمال سلیقههای فردی و استقرار مدیریت سیستمی مبتنی بر شایستهسالاری و اصلاح فرایندها بوده است. این شیوه نقش مهمی در پیشگیری از رانتخواری، ویژهخواری و فساد اداری و مالی داشته است. شهردار پاکدست تهران در این زمینه خود پیشگام بوده است.
٢- شفافیت: به معنی جریان آزاد اطلاعات و قابلیت دسترسی سهل و آسان برای همه است. یکی از اقدامات خوب و ماندگار شهردار تهران شفافکردن وضعیت دخل و خرج و عملکرد مدیریت شهری تهران در دوران ١٢ساله گذشته است. متأسفانه در کشور رفتار حرفهای نسبت به شفافیت در ارائه اطلاعات بهویژه در حوزههای اقتصادی وجود ندارد و بیشتر تلاش بر این است که با فضاسازی و رفتارهای پوپولیستی و رسانهای و بدون ارائه سند و مدرک بهاصطلاح شفافسازی کنند تا جایی که بدترین مدیرها، خود را میتوانند پاکدستترین مدیران معرفی کنند.
یکی از موفقیتهای دکتر نجفی تنظیم گزارش مستند حقوقی درباره عملکرد مالی و مدیریتی شهردار سابق و مهمتر از آن ارائه رسمی و قانونی آن به قوه قضائیه بوده است که این میتواند یکی از افتخارات مدیریت شهری باشد.
۳- مسئولیتپذیری و پاسخگویی از دیگر اصول حکمرانی است که شهردار تهران در این مدت به صورت راهبردی به آن اهتمام ورزیده است. مسئولیتپذیری بدون حاکمیت قانون و شفافیت محقق نخواهد شد. اینکه شهردار خود را در مقابل شورای شهر تهران که نماینده مردم است، به صورت مستمر (حداقل دو هفته یک بار) ملزم به پاسخگویی بداند یا نسبت به نیازهای اساسی مردم مسئولیتپذیری داشته باشد، رویهای مبارک است.
٤- عدالت یکی از اصول کلیدی حکمرانی خوب است. عدالت، رفاه و آرامش پایدار در جامعه و رعایت حقوق مساوی و برابر برای همه شهروندان از اصول اولیه حکمرانی شایسته است.
از دیگر اقدامات خوب شهردار در ماههای گذشته تلاش برای تحقق عدالت در ابعاد اجتماعی، انسانی، اقتصادی، سیاسی و مدیریتی است. مبارزه با رانتخواری و شبکه گسترده تبعیض و بیعدالتی و قطعکردن دست رانتخواران و ویژهخواران و تلاش برای تحقق عدالت در مدیریت شهری یکی از توفیقات اساسی شهردار تهران بوده است.
٥- اثربخشی و کارایی را ابزاری برای تنظیم فعالیت نهادها در راستای استفاده کارا از منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست تعریف کردهاند. یکی از رویکردهای موفق شهردار تهران که همواره مورد حمایت شورای شهر بوده، تلاش برای تمرکز بر منابع پایدار درآمدی و پرهیز از تراکمفروشی، شهرفروشی و تخریب محیط زیست بوده است. متأسفانه در دهه گذشته، شهر تهران بدترین و ناکارآمدترین شیوه را برای اداره شهر اتخاذ کرده بود و نتیجه آن اداره شهر با هزینههای هنگفت و تخریب باغات و محیط زیست و فقدان اثربخشی بوده است. از اصول حکمرانی خوب و شایسته، اهتمام و اثربخش کردن مدیریت شهری با راهبرد توسعهای است عملکرد شهرداری در هفت ماه گذشته نشان داده است این رویکردها میتواند نویدبخش یک الگوی موفق اداره شهر برای کلانشهرهای کشور باشد. اقدامات شایسته شهردار تهران در مدت کوتاه، نویدبخش آینده خوب و درخشان برای شهر تهران و شهروندان تهرانی است. بالطبع شورای شهر تهران بهصورت یکپارچه از تداوم مدیریت آقای دکتر نجفی حمایت کرده و اینجانب نیز قطعا در روز ١٩ فروردین در صحن علنی شورا به پاس احترام به رأی مردم شریف تهران و پاسداشت اعتماد آنان به استعفای آقای نجفی رأی منفی خواهم داد.
شرق