همچنین برای سفر به عتبات عالیات نیز، دو بانک تجارت و پارسیان با هماهنگی سازمان حج و زیارت نسبت به تامین و پرداخت ارز مسافرتی به زائران اقدام خواهند کرد. بر اساس تصمیم سیاستگذار ارزی، پرداخت ارز به مسافران ایرانی مقیم خارج از کشور ممکن نیست. برای مسافران مقیم داخل نیز تحویل اسکناس در مبادی فرودگاه ممکن خواهد بود.
بانکهای ارائه دهنده ارز مسافری: بر اساس تصمیم بانک مرکزی تعداد بانکهای ارائه دهنده ارز مسافری(بهصورت اسکناس) به ۵ عدد رسید. در حال حاضر پنج بانک ملی ایران، ملت، سامان، تجارت و پارسیان، نسبت به ارائه این خدمت فعال هستند و تامین ارز مسافری از دیگر بانکها ممکن نیست. اما تامین ارز مسافرتی به زائران عتبات عالیات صرفا از طریق دو بانک تجارت و پارسیان انجام میشود. محدودیتها: مسافران به خارج از کشور باید توجه داشته باشند که تامین و پرداخت ارز مسافرتی (بهصورت اسکناس) تنها یک بار در سال از شبکه بانکی کشور ممکن خواهد بود و برای سفرهای بیشتر فعلا امکان تامین ارز وجود ندارد. همچنین بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، تامین و پرداخت ارز مسافرتی به مسافران با سن قانونی کمتر از ۱۲سال امکانپذیر نیست. یک نکته محدودکننده دیگر اینکه تامین و پرداخت ارز مسافرتی به ایرانیان مقیم خارج از کشور مجاز نیست. در رابطه با مصادیق ایرانیان مقیم خارج از کشور، بانکها باید از وزارت امور خارجه استعلام کنند.
میزان پرداخت ارز: بر اساس تصمیم سیاستگذار ارزی، میزان پرداخت ارز به مسافران، بستگی به کشور مقصد دارد. از این رو کشورها به دو دسته تقسیم شدهاند؛ برای کشورهای همسایه و اطراف سقف ارز تخصیصی ۵۰۰ یورو و برای سایر کشورها هزار یورو خواهد بود. بهطور دقیقتر برای مسافران هوایی به مقصد کشورهای ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، استونی، لتونی، لیتوانی، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، مولداوی، روسیه، تاجیکستان، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان، ترکیه، افغانستان، بحرین، قطر، کویت، پاکستان، عمان، امارات متحده عربی و قبرس مبلغ ۵۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها و برای سایر کشورها (به جز عراق) مبلغ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها به نرخ روز اعلامی از سوی بانک مرکزی و با احتساب کارمزدهای متعلقه در ارتباط با پرداخت ارز مورد اشاره خواهد بود.
مسافران عتبات عالیات: در مورد مسافران به عتبات عالیات، سقف ارز تامینی ۲۵۰ هزار دینار عراق تعیین شده است که از تمامی شعب ارزی منتخب بانکهای تجارت و پارسیان قابل تامین است. تامین ارز برای این مسافران بدون ارائه بلیت و گذرنامه ممکن خواهد بود، البته در صورتی که نام آنها در فهرست مشخصات زائران که توسط دفاتر سازمان حج و زیارت(اعم از زمینی یا هوایی) ارائه میشود، موجود باشد. مدارک مورد نیاز: متقاضیان هنگام ارائه درخواست خرید ارز به بانک، باید گذرنامه معتبر جمهوری اسلامی ایران، بلیت مسافرت هوایی اعم از یکسره یا دو سره (کاغذی یا الکترونیکی)، ویزای کشور مقصد (در مورد کشورهایی که نیاز به ویزا دارند) را در اختیار داشته باشند.
مکانیزم پرداخت ارز: سیاستگذار ارزی بانکهای عامل را مکلف کرده است که پس از دریافت معادل ریالی مربوطه، به جای پرداخت ارز به متقاضی، نسبت به صدور سند حسابداری یا رسید اقدام کنند. همچنین شعبه یا باجه بانک عامل مستقر در مبادی خروجی (پس از باجه کنترل گذرنامه) نیز باید در مقابل دریافت سند حسابداری یا رسید مزبور نسبت به پرداخت ارز مسافرتی مربوطه اقدام کنند. در حقیقت به زبان سادهتر، مسافر باید با پرداخت ریالی ارز مورد نیاز یک رسید از شعبه بانک عامل در سطح شهر تحویل بگیرد و با ارائه آن رسید در فرودگاه یا در مرز زمینی به باجه بانک عامل، ارز مورد نیاز به شکل اسکناس دریافت کند. همچنین بانک مرکزی توصیه کرده است که در صورت امکان از سایر ابزارهای پرداخت (کارت، حواله و...) استفاده شود.
توئیت رئیس کل درباره سفر خارجی
اظهارات رئیس کل بانک مرکزی در مورد سفرهای خارجی، بازتاب زیادی در بین رسانهها و مردم در پی داشت. هفته گذشته بود که ولیالله سیف در برنامه نگاه یک، به افزایش مسافرتهای خارجی مردم و خروج منابع ارزی از کشور اشاره کرده بود که آسیب جدی به ساختار اقتصادی کشور است. سیف از مردم خواست تا سفرهای خارجی خود را در حد استاندارد و نرمال انجام دهند و برای مصرف بهینه منابع ارزی در کشور کوشا باشند. توصیه بعدی رئیس کل بانک مرکزی این بود که مردم سعی کنند بیشتر ایرانگردی را رواج دهند تا با ورود توریستها، ارز بیشتری وارد کشور شود. اما این اظهارات با سیل واکنشها از سوی مردم روبهرو شد که نشان میداد چندان جامعه با نظرات رئیس کل بانک مرکزی موافق نیست. آمارهای بینالمللی نیز نشان میداد که سفر ایرانیها به خارج از کشور پایینتر از نرم جهانی است. این واکنشها موجب شد تا رئیس کل در صفحه توئیتر خود پیام جدیدی را در این رابطه نشر دهد: «با تشکر از پیامهای شما؛ معتقدم سفر شهروندان به خارج، حق و انتخاب آنهاست. درعین حال، تراز گردشگری کشور، منفی است و مسافرت خارجی ارز قابل توجهی را به اقتصاد ما تحمیل میکند. با ترویج ایرانگردی و سفر ارزان هم بر رونق صنعت گردشگری بیفزاییم و هم منابع ارزی کشور را بهتر مدیریت کنیم.»
دنیای اقتصاد