غیبت بخش خصوصی در اجلاس ترانزیت

یعنی کشور ما به‌دلیل موقعیت ژئوپلیتیک و خدادادی که در مسیر چهارراه‌های ترانزیت چه از اروپا به آسیا و چه از آسیای شرقی به سمت پاکستان، افغانستان، ترکیه و... می‌‌تواند داشته باشد، از موقعیت ممتازی برخوردار است و با لحاظ این مساله، حرف آقای آخوندی درست است و ایران می‌تواند چنین نقشی را ایفا کند، اما اینکه ما در طول این سال‌ها چقدر توانسته‌ایم از این نقش استفاده کنیم، جای بحث زیادی دارد. متاسفانه سالیان زیادی است که مقامات دولتی ما به جلسات مهم بین‌المللی می‌روند، بدون اینکه بخش خصوصی واقعی را با خودشان همراه کنند و نظرات آنها را جویا شوند و متاسفانه با همان دید و نگرش دولتی خودشان اقدام می‌کنند. همین سفری که وزیر راه و شهرسازی به ترکمنستان داشتند، با اینکه بزرگ‌ترین تشکل بخش خصوصی ایران، اتاق بازرگانی است، اما کمیسیون حمل‌و‌نقل در این سفر جایی نداشت. بنابراین بخش دولتی ما برخلاف آنچه که در کشورهای همسایه ما مثل ترکیه اتفاق می‌افتد، به‌نظرات بخش خصوصی توجهی نمی‌کند و از مشارکت آنها بهره نمی‌برد و شاهدیم که مسئولان دولتی ما وارد موضوعی می‌شوند که در آن موضوع از نظر عملیاتی، تجربه لازم را ندارند و چه بهتر بود که نقش ویژه‌ای را به بخش خصوصی چه در این سفر و چه در سایر سفرها اختصاص می‌دادیم. اگر ما بخواهیم در آینده از نقش بخش خصوصی که می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کند، استفاده کنیم، باید به چند فاکتور مهم توجه نشان دهیم؛ مساله اول اینکه قوانین و مقررات مربوط به ترانزیت ما بسیار سخت و پیچیده است و شرکت‌های حمل‌و‌نقل ترانزیتی که الان در حال فعالیت هستند، اسیر این قوانین‌اند و به سختی کار می‌‌کنند، بنابراین این قوانین باید اصلاح و به روز شود. دوم اینکه، لازم است نظارت‌های جدی اعمال شود، الان حدود 20دستگاه در حوزه ترانزیت نظارت می‌کنند و سومین عامل هم که تا الان بازدارنده بوده، ولی در آینده باید به آن توجه شود، این است که ناوگان حمل‌و‌نقل ما ناوگان فرسوده‌ای است که توان رقابت با کشورهای همسایه را ندارد؛ در حال حاضر ظرفیت تولید کامیون در کشور ما بسیار محدود است. بنابراین اگر ما این سه عامل را مدنظر قرار ندهیم، هرچقدر قرارداد بنویسیم و تفاهمنامه امضا کنیم، متاسفانه طبق آنچه که تجربه نشان داده است ما نمی‌توانیم به نتیجه مشخص و مطلوبی دست یابیم. زمانی این موارد نتیجه می‌دهد که بخش خصوصی واقعی هم همراه دولتی‌ها باشد، یعنی بتوانیم از تجربه کشوری مثل ترکیه بهره ببریم، وگرنه خیلی از وزرا و مسئولان به کشورهای دیگر رفتند و قراردادهای خوبی منعقد کردند، اما چون به این موارد و فاکتورهای مهم و تعیین‌کننده توجهی نشان ندادند، هدف مورد نظر محقق نشد.

آرمان