بانک مرکزی دیروز با صدور بخشنامه‌ای، انجام عملیات معامله ارز از سوی صرافان و تجار را آزاد اعلام کرد که بر اساس این بخشنامه، بازرگانان خود می‌توانند بعد از ثبت‌سفارش و ارائه تضامین لازم به بانکها، صرافی منتخب خود را برای ادامه کار و دریافت ارز انتخاب نمایند. موضوعی که طی یک ماه و نیم گذشته امکانپذیر نبود و صرافی‌ها را در یک رکود کاری فرو برده بود؛ اما اکنون با بخشنامه بانک مرکزی کار صرافان رونق تازه‌ای خواهد گرفت و البته صرافی‌هایی وارد این عملیات خواهند شد که مورد تایید بانک مرکزی بوده و عضویت آنها در کانون صرافان نیز تمدید شده باشد.
بازرگانان خود صرافی‌شان را انتخاب می‌کنند
سعید مجتهدی، رئیس کانون صرافان با استقبال از بخشنامه اخیر بانک مرکزی برای ورود صرافان به انجام عملیات خرید و فروش ارز منطبق با سامانه نیما گفت: نیاز بازار به ارز تک نرخی مشهود بود و ارز تک نرخی یک مساله مبارک برای اقتصاد ایران به شمار می‌رود که کانون صرافان نیز از آن استقبال و حمایت می‌کند. در این راستا سامانه نیما نیز کار خود را یک ماه زودتر از موعد مقرر شروع کرد و اگر چه با مشکلاتی در اجرا مواجه شد، اما به سرعت این مسائل در حال رفع است و دست اندرکاران با جلسات شبانه روزی در حال رفع نقص‌های این سامانه هستند که انجام این زحمات قابل تقدیر است.
وی افزود: قبل از راه اندازی سامانه نیما، صرافان در راستای شفاف سازی، تمامی گزارش عملکرد خود را از طریق سایت سنا ثبت می‌کرده و گزارشات آن را به صورت مستمر به بانک مرکزی و وزارت اقتصاد ارائه می‌کردند. رئیس کانون صرافان ادامه داد: بعد از راه‌اندازی سامانه نیما، برخی مشکلات به وجود آمد، که بر مبنای آن، بانکها با توجه به اینکه ثبت سفارش واردات را صورت می‌دادند، مشتریان صرافی‌ها را که به نوعی سرمایه آنها محسوب می‌شدند، به سمت صرافی‌های بانکی خود هدایت می‌کردند و از آنجایی که صرافی‌های بانکی جوابگوی همه نیازهای متقاضیان نبودند، متقاضیان ارز نمی‌توانستند کارهای کارگزاری خود را صرفا از طریق صرافی بانکها انجام دهند.
مجتهدی در خصوص بخشنامه دیروز بانک مرکزی در مورد ورود صرافی‌ها به عملیات نقل و انتقال ارز، خاطرنشان کرد: بعد از این بخشنامه، خوشبختانه متقاضیان ارز این اختیار را دارند که صرافی خود را انتخاب کرده و البته مثل گذشته صرافی‌ها نیز با همدیگر تبادل مالی داشته باشند.
وی ادامه داد: در این مرحله به صراحت می‌توان گفت که سامانه نیما به توفیقاتی دست یافته و پس از این نیز نقایص خود را برطرف خواهد کرد، ضمن اینکه متقاضیان واقعی ارز در راستای شفاف‌سازی می‌توانند در این سامانه خرید و فروش انجام دهند و همسو با سیاست‌های دولت، خدمات خود را ارائه دهند.
بانک مرکزی کف کارمزدهای صرافی را اعلام کند
همچنین امیر نجومی، دبیر شورای عالی کانون صرافان با بیان اینکه از زمان راه اندازی سامانه نیما گشایش‌های زیادی در امر تثبیت نرخ ارز، پاسخگویی به تقاضای بازار و یکسان سازی نرخ انجام شده است، گفت: به طور طبیعی انجام هر کاری در شروع خود می‌تواند با نقایصی مواجه باشد که به مرور برطرف خواهد شد و از زمانی که سامانه نیما افتتاح شده، متاسفانه شاهد انحصارگرایی شبکه بانکی کشور بودیم به نحوی که سفارشات از طریق شعب بانکی به صورت انحصاری به صرافی بانکها ارجاع داده می‌شد که این موضوع مخالف سیاست‌های رقابت آزادانه بود و باعث می‌شد که روند سالم و شفاف طی نشود و بازار عملیات ارزی به صورت انحصاری در اختیار شبکه بانکی قرار گیرد.
وی ادامه داد: در زمان افتتاح سامانه نیما، معاون اول رئیس جمهور از بانکها تقاضا کرد تا همه بازار نقل و انتقالات ارزی را به سمت صرافی‌های خود سوق ندهند اما متاسفانه این ایراد وجود داشت و این در حالی است که صرافی بانکها، کارگزار مستقیم در خارج از کشور نبوده و مجددا باید به صرافی بخش خصوصی مراجعه می‌کردند و این کار باعث افزایش قیمت تمام شده عملیات ارزی شده بود.
نجومی ادامه داد: با توجه به اینکه نرخ ارز در سراسر کشور و تمامی صرافی‌ها یکسان است، کارمزدهای ارزی به صورت واقعی صورت نمی‌گیرد و نرخ تمام شده خدمات صرافی با بحث انتقال وجوه، بالای یک درصد است که این امر باعث شده هزینه‌هایی به فعالان اقتصادی تحمیل شود که در درازمدت باعث می‌شود به دلیل پایین بودن نرخ، بازار سیاه کارمزد شکل گیرد.
وی خاطرنشان کرد: به دست اندرکاران سامانه نیما اعلام کردیم که که کف کارمزد در عملیات ریالی و ارزی را تعیین کنند، ولی سقف آن را به صورت رقابتی باز بگذارند تا افرادی که نرخ رقابتی ارائه می‌دهند، بتوانند در بازار به صورت رقابتی فعالیت نمایند.
نحوه اخذ تضامین از متقاضیان به چه صورت خواهد بود؟
همچنین حمید اکرمی کارشناس مسائل ارزی نیز، گفت: تا قبل از بخشنامه دیروز بانک مرکزی برای صرافی‌ها، پروسه کاری به این صورت بود که بازرگان باید به بانک مراجعه می‌کرد و بعد از اینکه تضامین بانک را ارائه می‌داد، از طریق سیستم بانکی مبالغ خود را به حساب بانک واریز و بانک نیز این پول را از سیستم بانکی به حساب شرکت یا بازرگان واریز می‌کرد، ضمن اینکه بانکها نیز بعد از دریافت مبلغ مورد معامله، به خاطر نداشتن تضامین موردنظر از صرافی‌های شخصی از واریز وجوه ممانعت می‌کردند اما بعد از این بخشنامه مقرر شده که مشتری بعد از اینکه تضامین موردنظر را ارائه می‌دهد، صرافی مدنظر خود را نیز انتخاب نماید و پس از آن مبلغ ریالی ارز معامله شده را به حساب صرافی منتخب خود که حساب شرکت تضامنی است واریز نماید و این یعنی همان رویه‌ای که در گذشته اعمال می‌شده است.
اکرمی ادامه داد: پس از انجام این مراحل، بازرگان می تواند پروسه انتقال ارز را از طریق صرافی خود پیگیری نماید. وی با اشاره به وظایفی که بانکها در قبال دریافت تضامین موردنظر از بازرگانان دارند، خاطرنشان کرد: آنچه مدنظر بانک مرکزی و دولت است باید به صورت تضمین از افراد دریافت شود که پس از تامین، آن فرد به صرافی موردنظر خود مراجعه کرده و حواله را انجام می‌دهد، ضمن اینکه فرد متقاضی بعد از اینکه کالای خود را به داخل کشور حمل کرد با ارائه مدارک و مستندات و برگ سبز گمرکی به بانک مراجعه کرده و وثایق خود را از بانک آزاد می‌کند، ضمن اینکه کارمزدی را نیز بابت ایفای تعهدات از مشتری به صورت جداگانه دریافت می‌نماید.
اکرمی گفت: تا دیروز این مسئله میسر نبود و همین امر باعث شد که حواله‌هایی که از طریق سیستم بانکی قابلیت انجام نداشت، انجام گیرد. از دیروز این مسیر باز شده و مشتری سیستم بانکی که توانایی ارسال حواله نداشتند از طریق صرافی ها می توانند کار خود را انجام دهند که این موضوع به رونق بیشتر سامانه نیما کمک خواهد کرد. وی ادامه داد: در این مدل بانک مرکزی به راحتی می‌تواند از طریق بانک‌های عامل تبادلات به نرخ روزانه را در سامانه نیما رصد نماید.
این کارشناس مسائل ارزی افزود: در سامانه نیما فقط صرافی‌های مجاز حضور دارند که فهرست آنها در سایت رسمی کانون صرافان وجود دارد و بازرگانان می‌توانند اسامی به روز شده صرافان مجاز را از این مرجع قانونی صرافان در کشور دریافت نموده وعملیات ارزی خود را از طریق آنها انجام دهند.
مهر