«وندی شرمن» معاون وزیر خارجه دولت اوباما در گفت‌وگو با شبکه فرانسوی «فرانس۲۴» از نگرانی‌های خود درخصوص احتمال بروز یک درگیری که ایران را در مقابل عربستان، امارات و اسرائیل قرار خواهد داد، خبر داد.
شرمن که یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اوباما با ایران بود به دولت ترامپ بارها در مورد خروج از توافق هسته‌ای هشدار داده و تاکید کرده بود که پیگیری سیاست تغییر نظام در ایران و ترکیب آن با تنش‌‌های منطقهای در خاورمیانه در نهایت وضعیتی را ایجاد خواهد کرد که آن را احتمال بروز یک درگیری خوانده است.
این مقام ارشد دولت سابق آمریکا در این مصاحبه با بیان این ادعا که نگرانی‌های منطقی در خصوص رفتار ایران در خاورمیانه وجود دارد، گفت: همه ما درباره این موضوع نگرانیم اما دلیل مذاکره و رسیدن به توافق هسته‌ای این بود که اگر ایران به بمب اتم دست پیدا می‌کرد قادر بود قدرتش را در سراسر خاورمیانه بسط دهد و در برابر اقدامات ما بسیار قابلیت بازدارندگی داشت.
وی افزود: ما باید سلاح اتمی را از روی میز برمی‌‌داشتیم. به عقیده من، رئیسجمهور ترامپ اشتباه بزرگی مرتکب شد که از توافق هسته‌ای خارج شد. ما باید ضمن حفظ توافق هسته‌ای استراتژی برای به عقب راندن رفتارهای ایران در منطقه در پیش می‌گرفتیم.
معاون وزیر خارجه سابق آمریکا در خصوص اقدامات اروپا، چین و روسیه برای حفظ برجام بدون آمریکا گفت: در واقع این کار سختی است. من فکر می‌کنم نه ایران و نه اروپا نمی‌خواهند در از بین بردن توافق هسته‌ای تعجیل کنند؛ چرا که آنها می‌دانند این توافق برای حفظ ثبات چه اهمیتی دارد.
وی گفت: صادقانه باید بگویم اگر ایران از توافق هسته‌ای خارج شود و بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از کشورش بیرون بیاندازد، که البته محتمل است، ترامپ خواهد گفت «من در تمام این مدت درست می‌گفتم».
شرمن ادامه داد: در نتیجه ایران در حال حاضر به طرز خارق‌العاده‌ای دست بالا را دارد. البته فشارهای سیاسی داخلی در ایران وجود دارد چرا که اگر مزایای اقتصادی موردنظرشان حاصل نشود، کار برای رییس‌جمهور روحانی سخت خواهد شد.
معاون جان کری و عضو تیم مذاکره‌کننده برجام در پاسخ به اینکه تیم هسته‌ای ایران بارها اعلام کرد که به آنها اعتماد ندارد و معتقد است آمریکا ممکن است از این توافق خارج شود و اینکه امروز ایرانی‌ها می‌گویند ما درست می‌گفتیم، گفت: تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران بارها به ما گفتند چطور می‌توانیم مطمئن باشیم که این توافق پایدار خواهد بود؟ و من به آنها گفتم که ما چطور می‌توانیم مطمئن باشیم که توافقی که شما می‌کنید، پایدار خواهد بود؟
وی با اشاره به مذاکرات هسته‌ای در دوران احمدی‌نژاد گفت: قبل از انتخابات ایران، ما مذاکراتی داشتیم و نمی‌‌دانستیم که این مذاکرات به کجا خواهد رسید. در نتیجه همه ریسک کرده بودند برای همین بهترین توافق ممکن که بتواند تا جای ممکن پایدار بماند را طراحی کردیم. اما این تغییرات در همه دولت‌ها ممکن است اتفاق بیافتد و متاسفانه ترامپ وارد مسیری شد که به نظر من مسیری غلط بود.
شرمن در خصوص اظهارنظرهای اخیر مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا درباره اینکه آمریکا هنوز مایل به مذاکره با ایران است و اینکه رهبر کره شمالی در حالی که از سوی ترامپ «مرد راکتی» خطاب شده بود با مذاکره با آمریکا موافقت کرد و در نتیجه چنین احتمالی در مورد ایران نیز وجود دارد، گفت: به نظر من این مساله در مورد ایران موضوعیت ندارد. ایران فرهنگ مقاومت دارد و به خودش می‌بالد.
وی ادامه داد: بعد از خروج ترامپ از برجام، قرار نیست ایرانی‌ها به میز مذاکره برگردند. به نظر من در واقع بولتون رئیسجمهور را تشویق می‌کند که تحریمها علیه ایران را بار دیگر اعمال کند و آنها را شدیدتر کند تا همه را در جامعه بین المللی بار دیگر با این تحریمها همراهی کنند. به این ترتیب تحریم‌های دوجانبه را به چند جانبه تبدیل می‌کند.
شرمن خاطرنشان کرد: به عقیده من بولتون و احتمالا رئیسجمهور ترامپ امیدوار هستند این تحریمها چنان سخت باشند که مردم ایران برخیزند. به نظر من، تغییر نظام استراتژی بولتون است و من فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی قرار باشد، رخ دهد.
وی در خصوص نگرانی‌اش نسبت به جنگ مدعی شد: من عمیقا نگران امنیت اسرائیل هستم. شلیک راکت‌ها از غزه به اسرائیل مایه نگرانی شدید بود و این نگرانی با توجه به آنچه در سوریه و در بلندی های جولان رخ می‌دهد، تشدید شده است. ما دیدیم که اسرائیل برای دفاع از خودش اقدامات نظامی انجام داد. عربستان سعوی بی شک اعتقاد دارد که ایران در یمن و سوریه و لبنان است و ایران خواهان کنترلی است که عربستان سعودی نمی‌خواهد.
شرمن با اشاره به این شرایط گفت: شاخص‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد در نهایت به جنگ منجر می‌شود و من فکر نمی‌کنم این چیز خوبی برای هیچ کسی باشد.
ایلنا