طبق گزارش مرکز آمار ایران سهم هزینه‌های مسکن در سبد خانوار در حال حاضر بین ۳۰ تا ۳۴ درصد است و همچنین طی سه سال گذشته روند افزایش مبلغ اجاره بیش از قیمت مسکن بوده است.
طبق گزارش مرکز آمار ایران در چهل و چهارمین جلسه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار تحت عنوان بررسی روند آمارهای منتخب مسکن و ساختمان در سطح کشور، متوسط قیمت فروش یک متر مربع زیربنای مسکونی ساختمان در شهر تهران از بهار سال ۹۱ تا ۹۲ دارای رشد ۱۰۰ درصدی بوده، در حالی که از این زمان تا زمستان سال ۹۵ این روند ثابت بوده و بعد از آن تا زمستان ۹۶ رشد ۳۰ درصدی را تجربه کرده است.
براساس اطلاعات منتشر شده تعداد معاملات فروش واحد مسکونی در شهر تهران در زمستان سال ۹۰ دارای رشد قابل توجهی بوده و به ۱۲۰ هزار معامله در این شهر رسیده است. نکته مهم و قابل توجه در این بخش میانگین عمر واحدهای مسکونی خرید و فروش شده در شهر تهران بوده که طبق آمار موجود در زمستان سال ۹۶ به بالای ۱۰ سال رسیده است، مسئله‌ای که حاکی از دیر معامله شدن واحدهای نوساز در این زمان دارد.
با توجه به اعداد و ارقام ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران با وجود آنکه تعداد معاملات در شهرها طی سال‌های اخیر روند نزولی دارد ولی قیمت واحدهای مسکونی همچنان رشد داشته، از سویی دیگر با وجود نوسان اندک مبالغ در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶، روند افزایش مبلغ اجاره بیش از قیمت مسکن بوده است. در این راستا اعمال سلیقه مالکین و همچنین تعیین آن براساس سود بانکی از عوامل این افزایش به شمار می‌رود.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت بدون توجه به اینکه بازار مسکن در حالت رکود به سر می‌برد، رشد میانگین مبلغ اجاره، روند طبیعی و رو به رشد خود را دنبال کرده است. براساس اطلاعات ارائه شده در زمستان سال ۹۰ و قبل از شروع شیب تند رشد قیمت مسکن و قیمت زمین در سال ۱۳۹۱، تقاضا برای خرید زمین ۱۴۱.۱ درصد در شهر تهران بالا رفته و پس از آن با کاهش قابل توجهی، روند کاهشی به خود گرفته این در حالی است که از ابتدای سال ۹۶ این روند دوباره به حالت افزایشی خود بازگشته است.
طبق اطلاعات موجود بین سال ۹۰ تا ۹۵ حدود ۴۵۰ هزار واحد مسکونی به طور متوسط در کشور ساخته شده که ۶ میلیون واحد آن جزو واحدهای کم‌دوام و نیمه‌بادوام است، واحدهایی که اگر بخواهیم آنها را بهسازی و بادوام کنیم به زمانی بالغ بر ۱۳ سال نیاز داریم.
نتایج اطلاعات مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که جمعیت کشور از سال ۶۵ تا ۹۵ حدود ۶۰ درصد، تعداد خانوارها حدود ۱۵۰ درصد و تعداد واحدهای مسکونی ۱۷۷ درصد رشد داشته که طبق بررسی‌های صورت گرفته تعداد ساخت راضی کننده بوده ولی نحوه پراکندگی و توزیع آن مطلوب نبوده است.
گفتنی است، جدول واحدهای مسکونی خالی در کشور نشان دهنده این واقعیت است که حداقل از هر ۱۰ واحد مسکونی یک واحد خالی از سکنه هستند. از دلایل بروز این پدیده می‌توان به افزایش خرید مسکن به عنوان کالای سرمایه‌ای طی سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ و همچنین مسکن‌های مهر فاقد متقاضی در کشور اشاره کرد.
لازم به ذکر است که در حال حاضر نسبت خانه‌های خالی به دارای سکنه در کشور ۱۱ درصد اعلام شده است. همچنین گزارش ارائه شده سهم هزینه‌های مسکن در سبد خانوار را در حال حاضر بین ۳۰ تا ۳۴ درصد اعلام کرد که قطعا رقمی بالا به شمار رفته و باید مورد توجه قرار گیرد.
طبق آمار ارائه شده در شهر تهران حدود ۲ میلیون و ۸۹۰ هزار خانواده، ۳۰۰ هزار واحد خالی و ۱۷۰ هزار اقامتگاه دوم وجود دارد که ۲۳ درصد این خانواده‌ها، ۲۴ درصد واحدهای خالی و ۲۳ درصد اقامتگاه‌های دوم در بافت فرسوده قرار گرفته‌اند.
ایبِنا