قیمت‌گذاری مسکن شدنی نیست

باید بگویم این کار نشدنی است. اصلا قیمت‌گذاری مسکن به چه معناست؟ با چه سازوکاری قرار است این قیمت‌گذاری را انجام دهند؟ من اصلا نمی‌توانم چنین سازوکاری را تصور کنم. تنوع مسکن خیلی زیاد است و حتی ممکن است دو مسکن در کنار یکدیگر، قیمتشان زمین تا آسمان فرق داشته باشد. عوامل زیادی در تعیین قیمت مسکن موثر است و بنابراین من نمی‌دانم اینها چطور می‌خواهند قیمت تعیین کنند. البته ادعاهای عجیب و غریب تا به امروز زیاد بوده، اما هیچ‌کدام ثمری نداشته است و متاسفانه باز تکرار می‌شود. مساله‌ای که وجود دارد این است که قیمت متوسط مسکن طی چند سال اخیر باتوجه به دیگر کالاها رشدی نداشته است. برای مثال اگر یک بازه هفت‌ساله را در نظر بگیریم، تقریبا می‌توان گفت رشد این بخش از نرخ تورم خیلی پایین‌تر بوده است و حتی اگر از سال 91 را لحاظ کنیم، شاید رشد مسکن منفی هم بوده است. بنابراین طبیعی است که قیمت آن بالا برود. مساله این است که قیمت تمام شده مسکن هم بالا رفته است. برای جلوگیری از افزایش قیمت مسکن کارهای مقطعی و موقت نمی‌توان انجام داد. باید برنامه ریزی بلندمدتی در این زمینه داشت؛ طرح آمایش سرزمین، انتقال جمعیت از کلان شهرها به شهرهای کوچک و ... از جمله اموری هستند که باید انجام شود تا قیمت مسکن هم کنترل شود. هیچ‌گونه کار مقطعی و کوتاه‌مدت برای جلوگیری از رشد قیمت مسکن ثمری دربرندارد. هیچ‌کشوری هم نتوانسته اینگونه موفق شود؛ خیلی از کشورهای پیشرفته افزایش وحشتناک قیمت مسکن را تجربه کرده‌اند. اما در ایران به‌دلیل بیماری اقتصاد این موضوع هر چند سال یکبار تکرار می‌شود. اینکه برخی کارشناسان معتقدند اگر سیاستگذاری درستی در حوزه زمین صورت بگیرد، شاهد تعادل در بازار مسکن خواهیم بود، باید بگویند که دقیقا منظورشان از سیاستگذاری در این حوزه چیست؟ آنچه که مشخص است این است که در برخی نقاط کلان ‌شهرها زمین محدود و کم است و تقاضا برایش زیاد است، حال چطور می‌توان برای این موضوع سیاستگذاری کرد؟ برای من قابل درک نیست. در بلندمدت می‌توان این کار را انجام داد. همان‌طور که اشاره کردم اگر فشار جمعیتی را از کلان شهرها به نقاط کم جمعیت یا سواحل دریای عمان، خلیج فارس و ... انتقال یابد، یا به شهرک‌های اقماری کم‌جمعیت که دارای امکاناتی مثل مترو هستند، مسلما تقاضا برای برخی از مناطق کلان شهرها کم و خود به خود قیمت زمین تعدیل می‌شود. اما اگر همین منوال ادامه پیدا کند و تقاضا وجود داشته باشد، به هر حال عرضه زمین در این مناطق کم است و مسلما قیمت آن روز به روز بالا می‌رود.

آرمان