افزایش قیمت شکر ادامه دار خواهد شد؟غذایی و کشاورزی 

 شش ماه‌ اول سال ۲۰۱۸ در شرایطی به پایان رسید که گزارش‌هایی از وضعیت بازارهای مختلف در این مدت توسط مراجع مختلف در حال انتشار و بررسی است. سیکینگ‌آلفا در این رابطه در گزارشی به بررسی وضعیت بازارهای کشاورزی که در برابر بازار کالاهای سخت همچون فلزات به‌عنوان بازارهای نرم از آنها یاد می‌شود، پرداخته و از روند آینده این بازارها نیز چشم‌اندازی ارائه کرده است. در این بین و بر‌اساس گزارش این پایگاه تحلیلی، کالاهای کشاورزی در سراسر دنیا تابعی از وضعیت جمعیتی هستند و هر ساله افراد بیشتری در سراسر جهان برای به‌دست آوردن منابع محدودتر با هم رقابت‌ می‌کنند. با این حال به‌رغم آنکه تقاضا هر ساله در جهان در حال افزایش است اما عرضه‌ها همواره با مسائل و فراز و فرودهای متفاوتی روبه‌رو می‌شوند.

بر‌اساس این گزارش شکر، قهوه، کاکائو و پنبه در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ با رشد و بهبود روبه‌رو بوده، با این حال در پایان سال ۲۰۱۷ شاهد افت 2.25 درصدی این دسته از کالاها بودیم. در این بین نگاهی به شاخص دلار نیز نشان می‌دهد که این شاخص در ماه دوم سال‌جاری بیش از ۵‌درصد رشد را ناگهان تجربه کرد و در پایان ۶ماه اول با 2.75 درصد رشد روبه‌رو شد که رابطه تاریخی معکوس بین قیمت مواد اولیه و شاخص دلار نشان می‌دهد اثر شاخص دلار بر برخی کالاها از دسته محصولات کشاورزی معنادار بوده است. با این حال این تنها عامل اثرگذار نبوده است. به‌عنوان مثال همان‌طور که پنبه در این مدت 4.81 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است قیمت قهوه 5.63 درصد کاهش یافته و همچنین کاکائو در همین مدت 3.13 درصد کاهش قیمت را ثبت کرده است. با این حال قیمت محصولی مانند شکر کمتر از یک درصد کاهش یافته است.

در این رابطه باید گفت آنچه باعث این تفاوت‌ها و حتی روندهای معکوس در کالاهای این گروه شده در کنار تقاضا، وضعیت آب و هوایی و بارندگی در نقاط مختلف جهان یا تغییرات ناشی از برنامه‌های کشت و عرضه بوده که باعث‌شده بازارهای مختلف با نوسانات متفاوتی روبه‌رو باشند. بنا بر این گزارش در شش ماه اول سال‌جاری میلادی به جمعیت جهان  حدود ۹۰ میلیون نفر اضافه شده که این مساله یکی از فاکتورهای مهم در مسیر افزایش تقاضا برای محصولات کشاورزی است.

در این بین دو موضوع در رابطه با رشد جمعیت نیز قابل بررسی است که آیا افزایش جمعیت با افزایش ثروت و درآمد نیز همراه بوده یا خیر؟ یا افزایش جمعیت به چه میزان توانسته تولید محصولات مختلف را نیز با خود همراه سازد؟ در این بین به‌عنوان مثال افزایش ثروت و درآمد در کشورهای پرجمعیتی مانند چین که با سیر فزاینده تقاضا و رقابت برای تامین مواد غذایی روبه‌رو هستند از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا فشار بیشتری بر بازار و تجارت در این محصولات  وارد می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد طی دهه‌های اخیر و با رشد ناگهانی جمعیت دنیا میزان موجودی کالاهای مختلف از این گروه به سرعت روند رو به کاهشی را پشت‌سر گذاشت و این موضوع روی قیمت محصولات کشاورزی اثرات زیادی داشته و باعث رشد قیمت‌ها شده است. در این بین با فرارسیدن سه ماه‌سوم سال انتظار می‌رود وضعیت تولید به نسبت بهتر شود و بسیاری از کشورها با تولیدات سال جدید خود بتوانند منابع مورد نیاز را تا حدی تامین کنند و این موضوع بتواند با تعدیل بخش عرضه بازارها را متعادل سازد، با این حال تا پایان سال‌جاری انتظار یک جهش فوق‌العاده در بازارها وجود ندارد و انتظار می‌رود بازار خط سیر مشخص و باثباتی را طی کند.
 
کارنامه شیرین یا تلخ؟

بررسی‌های سیکینگ‌آلفا نشان می‌دهد قیمت شکر در شش ماه‌ اول سال‌جاری میلادی در پایین‌ترین ارقام خود در سه سال گذشته بوده است. قیمت این محصول در سال ۲۰۱۶ بیش از ۲۸ درصد رشد را تجربه کرده و این روند در سال قبل از آن با 4.96 درصد رشد همراه بود، با این حال سال گذشته شکر 22.3 درصد از کل ارزش خود را از دست داد. در حال‌حاضر قیمت این محصول 10.69 تا 15.37 سنت در هر پوند (واحد وزنی کمتر از نیم کیلوگرم)  است. به این ترتیب باید گفت قیمت این محصول در محدوده قیمت سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ قرار گرفته است. این محصول که در سپتامبر ۲۰۱۶ به نزدیک ۲۴ سنت در هر پوند رسیده بود از اواخر این سال روند کاهشی خود را آغاز کرد و تا آوریل ۲۰۱۸ به نزدیک ۱۱ سنت رسید. در بازار آتی شکر نیز قیمت در پایان ماه ژوئن 12.25 سنت ثبت شده بود که نشان می‌دهد این محصول در مجموع در ضعیف‌ترین شرایط خود قرار گرفته است. نگاهی به گذشته این محصول نشان می‌دهد که شکر در فوریه ۲۰۱۱ توانسته بود قیمت ۳۶ سنت را نیز برای هر پوند ثبت کند. در کشورهایی مانند آمریکا و اتحادیه اروپا دولت به شکر یارانه می‌پردازد با این حال کشورهایی مانند برزیل، تایلند و هند محصولات خود را متناسب با قیمت‌های جهانی به فروش می‌رسانند. در برزیل در سال ۲۰۱۵ افت شدید ارزش پول باعث شد قیمت این کالا با افت روبه‌رو شود و تولید اتانول از نیشکر در این کشور عامل دیگری بود که در همان سال روی قیمت این محصول اثر گذاشت زیرا قیمت سوخت با کاهش روبه‌رو شد.

در این بین قیمت در سال بعد از آن با افزایش روبه‌رو شد و از آنجا که قیمت نفت از پایین‌ترین سطح خود (۲۶ دلار در هر بشکه) روند رو به رشدی را در سال ۲۰۱۶ آغاز کرد، قیمت سوخت‌هایی مانند اتانول نیز با افزایش روبه‌رو شد و این مساله روی بازار نیشکر نیز اثر گذاشت تاجایی‌که قیمت این محصول در اکتبر ۲۰۱۶ به محدوده ۲۴ سنت رسید. افزایش قیمت باعث افزایش تولید و کسری در تراز مصرف-تولید شد (مصرف کمتر از تولید) و همین امر باعث شد تا قیمت در سال ۲۰۱۷ و سه ماه‌دوم سال‌جاری با افت روبه‌رو شود. در همان زمان ارزش پول برزیل در برابر دلار کاهش یافت و همین امر باعث فشار بیشتر بر قیمت بازار شکر شد. در مقابل بعد از افت شدید قیمت شکر به حدود ۱۱ سنت در سال ۲۰۱۵ این‌بار طرف عرضه کاهش یافت و تولید با افت روبه‌رو شد و به این ترتیب آمادگی برای افزایش قیمت را یافته است. در این رابطه تحلیلگران تکنیکال با اشاره به روند قیمت‌ها از سال ۱۹۸۵ که قیمت‌ها به پایین‌ترین سطح یعنی 2.29 سنت در هر پوند رسیده بود معتقدند قیمت در دوره‌های مختلف از یک کف مشخص حمایت کرده است. این در شرایطی است که جمعیت نیز در مقایسه با آن دوره با افزایش قابل‌توجهی روبه‌رو شده لذا تقاضا به‌طور قابل‌توجهی با روند رو به رشد مواجه شده است.

بر اساس تحلیل‌های تکنیکال قیمت شکر در حال‌حاضر توانسته به کمترین رقم خود در ماه آوریل یعنی 10.96  سنت برسد و اکنون زمان آن رسیده که روند بازار معکوس شود، بنابراین باید پیش‌بینی کرد بازار شکر وارد یک دوره رشد شده و انتظار می‌رود به بالاترین نرخ در نمودارهای بلندمدت نیز برسد. از طرفی کارشناسان معتقدند شرایط برای تغییر جهت قیمت شکر فراهم است و هم از منظر تولید و هم شرایط جوی می‌توان گفت تعادل بین عرضه و تقاضا به سمت رشد قیمت این محصول در حرکت است.

دنیای اقتصاد