به غیر از محصولات وارداتی که اغلب قطعاتشان به اشکال مختلف یا از طریق قاچاق یا بهصورت تقلبی به کشور وارد میشود و از قیمت واقعی آنها اطلاعات زیادی در دست نیست، محصولات تولید داخل با دامنهای گسترده که معادل ۹۵ درصد بازار خودرو ایران است، ۵ تا ۲۵ درصد افزایش قیمت را اخیرا تجربه کردهاند و احتمالا طبق گفته فعالان بازار باز هم رشد قیمت خواهند داشت. در گزارشی میدانی سعی میکنیم با تمرکز روی ۵حوزه مختلف، به بررسی وضعیت قیمتها در بازار قطعات خودرو بپردازیم، با ذکر این نکته که هزینه نگهداری و تعمیر خودروهای چینی بین ۴ تا ۵ برابر محصولات تولید داخل است.
لاستیک
مهمترین و شاید تنها بخشی است که همواره میتوان از بازار نمونههای دلخواه آن را پیدا کرد، ولو با پرداخت هزینه اضافه. در این زمینه یک کارشناس بازار خودرو و قطعات با اشاره به تفاوتهای زیاد قیمتی بین نمونههای داخلی و خارجی لاستیک، تحریمها را یک دلیل اساسی برای افزایش قیمت لاستیکهای وارداتی عنوان کرد و گفت: «برای نمونه ۲ حلقه لاستیک کرهای کومهو با سایز ۱۵ اینچ تا قبل از عید بهایی یک میلیون تومانی داشت که حالا با گرانشدن نرخ ارز و کاهش ورود لاستیک به بازار تا بیش از ۴/ ۱ میلیون تومان رشد کرده است. تایرهای ایرانی البته چنین نرخهای افزایش قیمتی را تجربه نکردهاند اما به واسطه افزایش هزینهها چیزی بین ۵ تا ۱۰ درصد افزایش قیمت را در محصولات خود محاسبه کردهاند. برای نمونه ۲حلقه لاستیک بارز با سایز ۱۳ اینچ تا پیش از عید بهایی ۳۰۰ هزار تومانی داشت اما اخیرا باید برای دو حلقه لاستیک بارز با همین مشخصات تا حدود ۳۴۸ هزار تومان پرداخت کرد.»
چراغ
چرخی در بازار فروشندگان قطعات خودروهای وارداتی حکایت از افزایش سرسامآور قیمت چراغهای روشنایی در این بازار دارد. این افزایش البته بسته به سطح تکنولوژی چراغ متفاوت است. برای نمونه چراغ جلو و سمت راست رنو تالیسمان با سیستم مدرن روشنایی و کاسههای هوشمند چیزی نزدیک ۲۸ میلیون تومان هزینه روی دست مالکان میگذارد در حالی که برای نمونههای داخلی، یک عدد چراغ سمت راست خودروهای پژو ۲۰۶، سوزوکی ویتارا و لیفان ۶۲۰ بهعنوان سه محصول پرفروش فرانسوی، ژاپنی و چینی به ترتیب معادل ۱۵۶ هزار تومان، ۴/ ۲ میلیون تومان و ۸۵۴ هزار تومان است که طبق گفته برخی از فروشندگان قطعات، در مقایسه با ۶ ماه قبل به ترتیب ۱۵، ۳۰ و ۲۵ درصد افزایش قیمت را تجربه کردهاند.
قطعات الکترونیکی
قطعات الکترونیکی را باید پاشنه آشیل صنعت خودروی ایران دانست که به واسطه ضعف تکنولوژیک عمدتا به شکل وارداتی یا نیم ساخته به واحدهای تولیدی و مصرفکنندگان ارائه میشوند. واحد کنترل اضطراری موتور یا ECU جزو مهمترین مواردی است که به سختی میتوان برخی از اقسام آن را در بازار یافت و معمولا از طریق نمایندگیهای رسمی به خودروهای معیوب انتقال داده میشوند. در عین حال یک بسته شمع ۴عدد دنسو که قبلا مبلغی ۷۴ هزار تومانی داشت، هماینک در فروشگاههای کوچک و بزرگ پایتخت به بهای ۱۰۰ تا ۱۱۵ هزار تومان خرید و فروش میشود. پمپ بنزین هم که جزو قطعات مصرفی خودرو است جزو مواردی به حساب میآید که با افزایش قیمت مواجه شده است. مثال بارز این مورد پمپ بنزین دو خودرو جک جی۵ و پژو ۴۰۵ است که به ترتیب معادل ۶۶۰ و ۱۱۸ هزار تومان هزینه روی دست خریداران میگذارند.
قطعات موتور
قطعات موتور به واسطه نسبت مستقیم افزایش هزینههای تولید فولاد و چدن و آلومینیوم با بهای تمام شده، اخیرا قیمتش رو به فزونی گذاشته و در بازار با رشد بها مواجه شده است. یک فروشنده قطعات موتور محصولات تولید داخل به دنیای اقتصاد میگوید: «محصولات داخلی کمتر از این گرانیها آسیب دیدهاند و قیمتها هنوز بالا نرفته اما به علت کاهش عرضه که احتمالا ناشی از کاهش تولید است، برخی قطعات به سختی یافت میشوند. چینیها البته از این موضوع مستثنی هستند و گرچه قیمتشان به شدت افزایش یافته ولی میتوان برای مدلهای مختلف قطعات لازم را پیدا کرد. سرسیلندر امویام ۵۳۰ که اغلب پس از سه سال با مشکلاتی مواجه میشود اخیرا در بازار با رشدی ۵۰ درصدی به حدود ۵/ ۴ میلیون تومان رسیده است. برای تیبا ۲ اما این مبلغ حدود ۶۸۵ تا ۷۰۰ هزار تومان است که اخیرا با اندکی افزایش مواجه شده است.
قطعات سیستم ترمز
لنت ترمز از جمله لوازم مصرفی مهمی است که به گفته اغلب فروشندگان در مدت اخیر به دلیل افزایش بهای تولیدکنندگان و البته افزایش قیمت ارز رشد زیادی را در زمینه قیمت تجربه کرده است. برای نمونه بسته کامل لنتهای ترمز جلو پژو ۲۰۶، برلیانس ۳۳۰، جک اس۵ و مزدا۳ نیو به ترتیب معادل ۱۴۵، ۲۲۸، ۲۳۱ و ۲۶۸ هزار تومان است.
دنیای اقتصاد