عراق که در طول سنوات گذشته در حل معضل برق فقط بر جمهوری اسلامی ایران متکی بود اکنون دولت این کشور با توافق انجام داده با ترکیه و مذاکرات جدید با زیمنس آلمان در 23 و 27 مردادماه گذشته به طور عملی درصدد متنوع سازی منابع تامین برق خود برآمده است.
اما ورود آمریکا به مبحث برق عراق - به اعتقاد صاحب نظران- بیش از اینکه قصد مالی و سرمایه گذاری پشت آن باشد با اهداف سیاسی و کاستن از تعاملات اقتصادی ایران با عراق صورت می گیرد.
رایزن اقتصادی کنسولگری آمریکا در بصره در پی تظاهرات مردمی این استان به معضل برق و اشکالاتی که در تامین برق بصره توسط ایران در ماه گذشته میلادی در نتیجه نیاز داخلی به برق ایجاد شد، در 22 مردادماه با مسوول کمیته انرژی شورای استان بصره پیرامون مشارکت شرکت های آمریکایی در حل معضل برق بصره گفتگو کرد.
رایزن اقتصادی کنسولگری آمریکا در این جلسه از میزان احتیاج برق بصره و مقدار تولید فعلی برق در این استان و امکان مشارکت شرکت های امریکایی بحث و گفتگو کرده و جالب این است که سرکنسول آمریکا در بصره این خبر را شخصا در سایت شخصی خود در توئیتر، همزمان با توافقات بغداد با آنکارا و شرکت زیمنس آلمان منتشر کرده است.
به اعتقاد کارشناسان، آمریکا به ایران، ترکیه و حتی آلمان - که سر نافرمانی از واشنگتن را در پیش گرفته - به عنوان تهدیدهای خود در عراق نگاه می کند و امیدوار است که غیر از این سه کشور، طرف های دیگری که همسو با آمریکا هستند مانند سعودی ها در این قضیه ورود کنند.
مذاکرات بغداد و ریاض در خصوص مشارکت سعودی ها در حل معضل برق به دلیل پیشنهادهای غیر واقعی سعودی ها از جمله احداث یک نیروگاه در داخل خاک عربستان و تامین برق جنوب عراق از طریق آن در هفته های اخیر به بن بست خورده و عملا متوقف شد.
گزارش مشاور نخست وزیر عراق در امور اقتصادی حاکیست که مذاکرات بین بغداد و شرکت زیمنس برای حل مشکل برق در هفته گذشته موفقیت آمیز بوده است.
'مظهر محمد صالح' که در این مذاکرات حضور داشته است به خبرگزاری های عراقی گفته است که مذاکرات اخیر با زیمنس آلمان بستر مناسب را برای یک توافق راهبردی در حوزه برق فراهم کرده است.
وی افزوده است که یک نقشه راه برای حل مشکل برق عراق در سه سطح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بین دولت عراق و شرکت زیمنس طراحی شده است.
وی بهره برداری از انرژی های تجدید شونده، ساخت نیروگاه های جدید و طرح لوله کشی گاز شهری در دو سطح کوتاه مدت و میان مدت را از جمله طرح های مهم ذکر کرده و گفته است که در خصوص طرح های بلند مدت پیش بینی شده است که این طرح ها تا 2035 میلادی به اجرا در آیند.
پیشتر یکی از طرح های مهم در خصوص بهره برداری از انرژی های تجدید شونده که زیمنس آلمان به بغداد پیشنهاد کرده بود، ایجاد نیروگاه خورشیدی در استان المثنی در جنوب عراق بوده که مورد تایید دولت عراق نیز قرار گرفته است.
طبق طرح زیمنس که در سایت رسمی این شرکت منتشر کرده نسبت به تامین 16هزار مگاوات در ساعت برق برای عراق و بهره برداری از گاز احتراقی عراق تا سال 2021 تعهد داده کرده است.
نام شرکت زیمنس و استفاده از تجربیات این شرکت بعد از 2003 به طور مرتب در دولت های سابق در عراق مطرح بوده اما موفقیت های چشمگیر اخیر این شرکت معروف آلمانی در کشور مصر در ایجاد سه نیروگاه تولید برق با ظرفیت 14 هزار و 400 مگاوات با هزینه هفت میلیارد یورو باعث شد که بغداد به طور جدی وارد مذاکره با این شرکت آلمانی شود.
از طرفی وزارت برق عراق نیز در خصوص توافق اخیر بغداد با آنکارا گفته است که این کشور در خصوص انرژی برق به راهکار همکاری مشترک با ترکیه در سه محور دست پیدا کرده است.
مشارکت شرکت های ترکیه در تبدیل نیروگاه های گازی فعال در عراق با هدف چند منظوره کردن آنها به منظور افزایش تولید برق یکی از محورهای موارد توافق با آنکارا ذکر شده است.
بخش دوم این همکاری ها، عقد قرارداد با شرکت های ترکیه ای به منظور ساخت دکل های انتقال برق مورد نیاز این وزارتخانه با همکاری شرکت صنایع فولادسازی عراق است که هدف از آن کاستن از بار ترافیکی بر روی دکل های انتقال برق موجود در عراق ذکر شده است.
براساس اعلام وزارت برق عراق، سومین زمینه همکاری با ترکیه اتصال شبکه برق عراق به ترکیه به منظور تامین 300 مگاوات برق در مرحله نخست از طریق خط فشار قوی انتقال برق 400 کیلو ولتی 'جزره - موصل' است.
وزارت برق عراق در 16 مردادماه گذشته اعلام کرده بود که میزان تولید را در این کشور به 16 هزار مگاوات رسانده است این در حالیست که پیش از این میانگین تولید برق در این کشور در حدود 12 هزار مگاوات در ساعت بوده است.
عراق در اوج گرما که مصرف برق به اوج خود می رسد، به 23 هزار مگاوات در ساعت برق نیاز دارد که به دلیل عدم تامین این مقدار برق، کشور عراق در این فصل با مشکل جدی قطع مکرر و طولانی برق و در نتیجه خشم و انزجار عمومی مواجه می شود.
مشکل برق در عراق در طول سه سال گذشته عامل از سرگیری تظاهرات گسترده مردمی نسبت به وضعیت بد معیشتی بوده است.
جمهوری اسلامی ایران در طول سنوات گذشته مهمترین کشور در صادرات برق و همچنین تامین گاز مورد نیاز نیروگاه های گازی تولید برق عراق بوده اما امسال به دلیل نیاز گسترده داخلی، نتوانست برای مدت کوتاهی این بخش از برق مورد نیاز عراق (1400 مگاوات) را بطور کامل تامین کند.
با ورود رقبای تازه به بازار برق عراق، - به باور کارشناسان اقتصادی - انتظار می رود از سهمیه ایران و شرکت های ایرانی در این حوزه کاسته شود هرچند عراق به دلایل مختلف نمی تواند از مزیت های ایران در بحث انرژی و خصوصا برق صرف نظر کند.
ایرنا