حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهورایران، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در پایان نشست سه جانبه صلح سوریه در تهران بر عزم خود مبنی بر ادامۀ همکاری برای نابودی گروه های تروریستی تاکید کردند. روسای جمهور سه کشور با اعلام رضایت از دستاوردهای روند آستانه تنها راه حل بحران سوریه را فرایند سیاسی و مذاکره دانستند و تصریح کردند که بحران سوریه راهحل نظامی ندارد. روسای جمهور سه کشور امروز جمعه شانزدهم شهریور ماه برابر با 7 سپتامبر 2018 به منظور برگزاری نشستی درباره تحولات سوریه در تهران گرد هم آمدند.
متن بیانیه پایانی نشست سه جانبه تهران به شرح زیر است:
روسای جمهور:
۱. رضایت خود را از دستاوردهای فرمت آستانه از ژانویۀ 2017 به ویژه پیشرفت بدستآمده در کاهش خشونت در سرتاسر جمهوری عربی سوریه و کمک به صلح، امنیت و ثبات در آن کشور ابراز داشتند؛
۲. بر پایبندی مستحکم و مستمر خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید ورزیده و تصریح نمودند که این اصول از سوی همگان باید محترم شمرده شود. روسای جمهور تصدیق نمودند که هیچ اقدامی، فارغ از عامل/عاملان آن، این اصول را نباید تضعیف نماید. آنها تمامی تلاش ها به منظور ایجاد واقعیات جدید در صحنه میدانی به بهانه مبارزه با تروریسم را مردود شمرده و اراده خود برای ایستادگی در برابر مقاصد تجزیه طلبانه با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین امنیت ملی کشورهای همسایه را ابراز نمودند.
۳. وضعیت میدانی کنونی را مورد بحث قرار داده، به ارزیابی از تحولات جمهوری عربی سوریه پس از آخرین نشست خود در تاریخ 4 آوریل 2018 در آنکارا پرداخته و موافقت نمودند همکاری های سه جانبه را در تطابق با توافق های خود استمرار بخشند. در این ارتباط، آنها وضعیت منطقه کاهش تنش ادلب را دنبال کرده و تصمیم گرفتند تا همسو با اصول فوق الذکر و روح همکاری که در فرمت آستانه شکل گرفته است، به این موضوع بپردازند.
۴. بر عزم خود مبنی بر ادامۀ همکاری برای نابودی نهایی داعش، جبهةالنصره و تمامی دیگر افراد، گروهها، تشکلها و موجودیتهای وابسته به القاعده یا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شدهاند، تصریح کردند. روسای جمهور تاکید نمودند در جنگ علیه تروریسم، جداسازی بین گروه های تروریستی مذکور و گروه های معارض مسلح که به رژیم آتش بس پیوسته اند یا خواهند پیوست، از جمله با توجه به جلوگیری از تلقات غیرنظامی، بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
۵. بر این باور خود تصریح نمودند که منازعه سوریه هیچ راهحل نظامی نمیتواند داشته باشد و تنها از راه طریق یک فرایند سیاسی مذاکراتی میتوان به آن پایان داد. روسای جمهور بر اراده خود جهت ادامه همکاری فعالانه به منظور پیشبرد فرایند سیاسی همسو با تصمیمات کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی و قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل تاکید ورزیدند.
۶. بر اراده خود به منظور استمرار تلاش های مشترک با هدف پیشبرد فرایند با راهبری سوری و مدیریت سوری به منظور دستیابی به حل و فصل سیاسی تصریح کردند و بر تعهد خود در کمک به ایجاد و آغاز کار کمیته قانون اساسی تاکید نمودند. روسای جمهور نسبت به رایزنی های مفید بین مقامات ارشد خود و فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه ابراز رضایت کردند.
۷. بر ضرورت حمایت از تلاشها برای کمک به تمامی سوریها به منظور اعاده به زندگی عادی و صلحآمیز و نیز تسکین آلام آن ها تأکید کردند. در این ارتباط، روسای جمهور از جامعه بینالمللی، به ویژه سازمان ملل و نهادهای بشردوستانه آن خواستند تا کمک های خود به سوریه را از طریق ارائه کمکهای انساندوستانه بیشتر، تسهیل مینزدایی انساندوستانه، احیای امکانات زیربنایی اصلی از جمله تأسیسات اجتماعی و اقتصادی و حفظ میراث تاریخی افزایش دهند.
۸. بر اراده خود به منظور استمرار تلاش های مشترک با هدف حمایت از شهروندان و بهبود وضعیت انسانی از طریق تسهیل دسترسی های سریع، ایمن و بدون مانع به تمامی سوری های نیازمند تاکید نمودند.
۹. بر ضرورت ایجاد شرایط لازم به منظور بازگشت ایمن و داوطلبانه آوارگان و اشخاص بی خانمان شده داخلی به اقامتگاه های اصلی خود در سوریه تاکید کردند. بدین منظور، روسای جمهور بر ضرورت هماهنگی میان تمامی طرف های ذیربط از جمله دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و دیگر آژانس های تخصصی بین المللی تاکید ورزیدند. روسای جمهور موافقت کردند تا ایده برگزاری یک کنفرانس بین المللی در خصوص مهاجران و اشخاص بی خانمان شده داخلی سوری را بررسی نمایند.
۱۰. از پیشرفت امور انجام شده در کارگروه آزادی بازداشتشدگان/ ربودهشدگان و تحویل اجساد و شناسایی مفقودان با مشارکت کارشناسان سازمان ملل و کمیته بینالمللی صلیب سرخ استقبال نمودند.
۱۱. بنا به دعوت جناب آقای ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور فدراسیون روسیه، تصمیم گرفتند نشست بعدی خود را در فدراسیون روسیه برگزار نمایند.
۱۲. روسای جمهور فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه تشکر صمیمانه خود را به جناب آقای حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران به منظور میزبانی نشست سه جانبه سران در تهران ابراز نمودند.
ایرنا