روز گذشته تحرکات بازار فولاد در دومین روز برداشته شدن سقف رقابت قیمتی در بورس کالا باز هم نشان داد که با این اقدام موافق است؛ در واقع رصد بازار سنتی فولاد نشان میدهد این بازار طی روز گذشته برخلاف تصوراتی که پیش از حذف سقف رقابت وجود داشت ثابت بوده و در مقاطعی حتی کاهش قیمت را پشتسر گذاشته است.
در این میان دو مساله در بازار فولاد در برهه پیش رو وجود دارد که میتواند اثرات متفاوتی را برای بازار در روزهای آتی به همراه داشته باشد؛ نخستین عامل تعطیلات آخر هفته جاری است که اکنون نیز بازار را تا حدی با سکوت و ثبات روبهرو کرده است.
موضوع دیگر افزایش قیمت دلار در بازار است که میتواند محرک قیمتی در روزهای آینده باشد. به عبارتی این دو موضوع، دو وجه متناقض در بازار محسوب میشوند که باعث میشوند بازار روندهای متفاوتی را پشت سر بگذارد؛ بهطوریکه روز گذشته برآیند این دو اثر باعث ثبات در حجم معاملات و قیمتها در بازار شد وگرنه بازار این پتانسیل را داشت که با افت قیمتی بیشتری همراه شود. البته دیروز عرضه قابل توجهی هم از محصولات فولادی در بورس کالا شاهد نبودیم و این موضوع هم میتواند برای بازار مهم باشد زیرا عرضه در بورس در شکستن سطوح قیمتی همواره موثر است زیرا عرضهها بازار را با افزایش روبهرو میکند.
با گذر از بحث داغ آزادسازی سقف رقابت قیمتی در بورس کالا، اما هنوز به گفته فعالان این بازار بحث «ترس از انبار و خارج شدن کالا» در بازار فولاد وجود دارد، بهطوریکه در حال حاضر انباردارها ریسک ورود کالا به انبار را نمیپذیرند، به همین دلیل انبارهای فولاد تقریبا خالی است، اما این روند تا چه زمانی میتواند ادامه یابد؟ در پاسخ این سوال، محمد اعتباری از فعالان بازار فولاد بر این باور است که بازار میتواند پتانسیل و آمادگی افزایش قیمت را با توجه به این وضعیت داشته باشد، زیرا هم قیمت ارز در حال افزایش است و هم سقفی برای رقابت در بورس وجود ندارد اما در دو روز گذشته نشان داده که اینطور عمل نکرده است و بازار آزاد در حال تجربه رفتار کاهشی قیمت است.
وی در توضیح این موضوع افزود: کسانی که مجوز داشته باشند میتوانند به نرخ مصوب سازمان حمایت از حقوق مصرفکنندگان کالا بخرند، بنابراین مصرفکننده دیگر عجلهای برای دریافت کالا نخواهد داشت، چرا که از نظر دریافت کالای مصرفی تامین است، اما از سوی دیگر وجه «سرمایهگذاری و ریسک افزایش قیمت ارز» باعث میشود که بازار آهنآلات هنوز با ترس از روند صعودی قیمتها در آینده روند جهشی پیدا کرده و افزایش پیدا کند.
به گفته وی در سالیان قبل نیز تجربه مشابه چنین شرایطی وجود داشته و به محض اینکه بازار در فاز «بگیر و ببندهای» معمول قرار گرفته است، فضا برای ایجاد رانتها مستعد و مساعد شده است، امروز اما نگرانیای که بیش از قبل در بازار آهنآلات وجود دارد ترس از خروج سرمایههایی است که درگیر بازار و صنعت فولاد شده است. این سرمایهها به دلیل سختگیریها ممکن است به سمت کالاهای دیگری که نه مشمول سختگیریهای تعزیراتی است و نه از شفافیت برخوردار است- که از آن به کالاهای پنهان (ارز و طلا) یاد میکنند- بروند و در آن بخش سرمایهگذاری شوند؛ به همین دلیل نباید جو بازار را امنیتی کرد، چرا که این فضا باعث متواری شدن سرمایهها از بازار میشود و کارخانهای که تولید کرده و بعد از آن کالایش را در انبار نگهداری کرده است، با اتهام احتکار روبهرو میشود. اعتباری ادامه داد: ایجاد فضای امنیتی در بازار موجب میشود که ریسک تولید و کار کردن در چنین فضایی زیاد شود؛ بنابراین باید تمهیداتی اندیشید که بسترهای سرمایهگذاری و ایجاد فضای امن در بازار فولاد فراهم شود.
در واقع حالا که بازار با آزادسازی روبهرو شده و سقف رقابت قیمت و سقف خرید در بورس کالا برداشته شده است باید با ایجاد فضای امن به جای فضای امنیتی اجازه داد عرضهها در فضای بورس کالا دنبالهدار شود و ترس را از این بازار دور کرد. روز شنبه با شروع عرضهها در بورس کالا شاهد آن بودیم که عرضهکنندگان محصولات فولادی مختلف در این بازار از عرضههای متوالی خود در روزهای آتی خبر دادند؛ در واقع ایجاد چنین فضایی به مصرفکننده امنیت خاطر در دسترس بودن کالا را خواهد داد. اما در این میان چگونه میتوان ضرب و ضدحمله دلار به بازار فولاد را خنثی کرد؟ این فعال بازار آهن در پاسخ به این سوال گفت: عرضههای متوالی از سوی عرضهکنندگان اساسی در بازار فولاد و بورس کالا موجب خنثی شدن یا کمرنگ شدن اثر افزایشی دلار در این بازار میشود.
وی افزود: حل این مشکلات در شرایط فعلی کار چندان سختی نیست بهعنوان مثال اگر کالایی در بورس به قیمتی عرضه و کشف قیمت نهایی شده است، ۵ درصد هم سود خردهفروشی میتوان برای آن در نظر گرفت و اگر فروشنده محصول مذکور را بیشتر از این قیمت در بازار به فروش برساند باید جوابگو باشد و به این ترتیب میتوان شرایط کنترل شدهای را ایجاد کرد نه اینکه کل بازار را وارد یک محدوده ناامن کنیم و مانع فعالیتها در بازار شویم.
در ادامه اگر قرار است کالایی که اضافه بر مقدار خاصی و با توجه به مورد فعالیت یک بنگاه، در انبار وجود دارد به احتکار تعبیر شود، باید برای بازار تعیین تکلیفی صورت گیرد و قاعدهای برای این شرایط در نظر گرفته شود. در ادامه باید حمایتی را هم تعریف کرد تا اگر کسی سالم کار میکند، به فعالیت خود ادامه داده و با این اقدامات اجازه ندهیم سرمایهها از بخش تولید خارج شود. بازار فولاد در چندماهه گذشته نشان داده است که با جهتگیری افزایشی بازارهای طلا و ارز به سمت افزایش میل کرده است، از سوی دیگر فصل تابستان که در آن قرار داریم، فصل خریدهای سرمایهای است و اگر سیاستهای یادشده به خوبی عملی شود هم سود معقولی به کارخانهها رسیده و هم مصرفکننده به کالای خودش دست پیدا خواهد کرد، در این میان تنها باید با تعیین تکلیف و مشخص کردن نحوه توزیع مصنوعات فولادی به این بخش کمک کنیم چراکه اگر کارخانهها بنا بر هر دلیلی مشکلی برای تولید پیدا کنند، انبارهای خالی نمیتوانند به حل مشکلات تولید بپردازند و چنین روشی موجب افزایشی شدن قیمتها در بازار میشود، به این دلیل که کالا کم است و اجازه انبار شدن پیدا نکرده است.
دنیای اقتصاد