نگاهی به معاملات مس در دو بازار بورس کالا و بازار آزاد نشان می‌دهد از ابتدای فصل پاییز تاکنون در این بخش شاهد رکود در حجم معاملات و تقاضا هستیم و این در حالی است که عرضه‌کنندگان با توجه به قیمت‌های نسبتا مناسب این محصولات عرضه‌های خوبی را در بازار ارائه می‌کنند.
نگاهی به معاملات مس در دو بازار بورس کالا و بازار آزاد نشان می‌دهد از ابتدای فصل پاییز تاکنون در این بخش شاهد رکود در حجم معاملات و تقاضا هستیم و این در حالی است که عرضه‌کنندگان با توجه به قیمت‌های نسبتا مناسب این محصولات عرضه‌های خوبی را در بازار ارائه می‌کنند. در این رابطه بر اساس نمودارهای همراه تقاضا برای مفتول از محدوده ۴۵ هزار تن در مرداد به محدوده هزار تن در ماه جاری رسیده و این در حالی است که عرضه از رقمی در حدود ۵ هزار تن به محدوده ۱۵ هزار تن افزایش یافته است. قیمت‌ها نیز تقریبا دو برابر شده که البته همین عامل به محرک اصلی عرضه و مانع اصلی تقاضا در بازار تبدیل شده است.
در اینکه سیاست‌های دولت مبنی بر آزادسازی قیمت مس درست بوده شکی نیست اما وضعیت فعلی بازتاب شرایط رکودی در اقتصاد کشور به خصوص در صنایع پایین‌دستی است. فعالان بازار آزاد معتقدند نه تنها در بورس کالا که در بازار آزاد نیز شرایط به همین منوال است. به عقیده آنها تقاضا نیست و قیمت تمام شده محصولات بالا است و این در حالی است که مشکل خاصی برای تامین مواد اولیه نیز وجود ندارد. با این حال در طرف کاتد مس وضعیت تقریبا به همین شکل اما با شدتی کمتر مشاهده می‌شود به‌طوری‌که عرضه در این بازار تقریبا ثابت مانده ولی تقاضا کاهش یافته است.
اما دلیل این روند را باید در دو عامل موازی جست‌وجو کرد؛ یکی از این عوامل همان شرایط رکودی است که در فوق به آن اشاره شد اما مساله دوم خروج تقاضای کاذب از بازار در نتیجه واقعی شدن قیمت‌ها است. به عبارتی بازار مس به شرایط پیش از رشد قیمت ارز برگشته با این تفاوت که قیمت‌ها بالاتر از گذشته ثبت شده است و این جهش ناشی از تغییرات بازار ارز رقم خورده است.
در این بین اما نگاهی به بازار جهانی مس نیز خالی از لطف نیست؛ قیمت فلز سرخ در بازار لندن در مدت ۶ ماه گذشته در حدود ۲۵ درصد کاهش یافته است و از ۶۳/ ۳ دلار به ازای هر پوند (معادل ۴۵۴گرم) به ۷۵/ ۲ دلار رسیده است. این نشان می‌دهد در شرایطی بازار ایران با رشد شدید قیمت روبه‌رو گشته که بازار جهانی مس کاهشی بوده است با این حال بازار ناچار از پذیرش این قیمت‌ها بر اساس بهای ارز محاسباتی است. در این رابطه سوالی که این روزها اغلب در مورد کالاهای مختلف از کارشناسان «دنیای اقتصاد» پرسیده می‌شود آن است که چرا به رغم کاهش بهای ارز قیمت سایر کالاها با روند کاهشی روبه‌رو نشده است؟
در پاسخ به این سوال در مورد کالای مس – و البته سایر کالاهای پایه - باید گفت قیمت‌گذاری این محصولات بر مبنای ارز نیمایی صورت گرفته و این در حالی است که طی مدت اخیر قیمت این ارز نه تنها کاهش نیافته بلکه تقریبا هزار تومان با رشد روبه‌رو شده است و نباید با ارز بازار آزاد که روندی کاهشی را تجربه کرده مقایسه کرد. البته در بازار آزاد قیمت مس تا حدی کاهشی بوده است که نشان می‌دهد این بازار واکنش منطقی‌تری در قبال کاهش قیمت ارز از خود نشان می‌دهد. نکته قابل ذکر دیگر درباره این بازار آن است که در حال حاضر به دلیل بهبود قیمت‌ها، وضعیت شرکت‌های مسی بهتر از گذشته است و این موضوع دست این شرکت‌ها را برای رونق فعالیت‌های آتی تولیدی و صادراتی باز می‌گذارد.
البته به دلیل حجم کم صادرات شرایط کمی تقلیل‌یافته به نظر می‌رسد اما مس ایران در بازارهای دنیا خواهان دارد و بر این اساس باید شرایط را برای صادرات این محصول در شرایط رکودی فعلی مهیا کرد. کارشناسان در این رابطه با اشاره به اینکه باید زمینه‌های رشد صنعتی برای بخش‌های مختلف فراهم باشد تا بتوان از رشد و رونق در سایر بخش‌ها صحبت کرد به وضعیت بخش‌هایی مثل خودروسازی یا مسکن اشاره کرده و می‌گویند در حال حاضر درست است که بخش مسکن در بیم و امید به سر می‌برد اما بهترین شرایط برای رونق بخش خودروسازی کشور است که یکی از متقاضیان مستقیم و غیرمستقیم مس است. به نظر می‌رسد وضعیت در جهان کمی متفاوت باشد. قیمت مس در دنیا به دلیل مسائل موجود در روابط اقتصادی چین و آمریکا با نوسانات زیادی روبه‌رو شده است. پیش‌بینی‌ها از کاهش رشد اقتصادی چین باعث نگرانی سرمایه‌گذاران شده و این موضوع افت قیمت را در ماه‌های اخیر به همراه داشته است. هرچند اکنون یک آتش‌بس شکننده بین دو کشور برای جنگ تجاری به وجود آمده اما هنوز رونق به بازار مس بازنگشته است. بنابراین جهش در قیمت فعلا منتفی است.
دنیای اقتصاد