یکی از رایج‌ترین موارد سودجویی مالی از مردم در شرایط حاضر، سودجویی و کلاهبرداریهای اینترنتی و فضای مجازی است؛ به طوری که سرهنگ تورج کاظمی، رئیس پلیس فتای تهران یکی از مهمترین مشکلات کاربران در فضای مجازی را نداشتن دانش و آموزش کافی برای استفاده از این فضا دانسته و گفته است که عدم آموزش بعضاً باعث ایجاد مشکلاتی برای کاربران در این فضا می‌شود و بیشترین جرم در فضای سایبری مربوط به حوزه مالی از جمله انجام کلاهبرداری است.
از سوی دیگر، علی نیک‌نفس، معاون پلیس فتا نیز با اشاره به متفاوت بودن فضای واقعی و مجازی، گفته است که به دلیل پیچیده بودن مسائل در فضای مجازی و سایبری، جرائم و کلاهبرداریهای اینترنتی افزایش یافته و از این رو، کاربران فضای مجازی باید دقت بیشتری در بهره‌گیری از خدمات بانکی و پرداخت در فضای سایبری داشته باشند.
وی با اشاره به افزایش فریب‌کاری‌ها و تکنیک‌های فریب در فضای مجازی، اظهار کرد: فعالیت در فضای سایبری نیازمند مراقبت‌های بیشتری به نسبت فضای واقعی است؛ چنانکه عدم آگاهی مردم در خصوص فضای مجازی موجب کوچ مجرمان به فضای سایبری شده که این امر، تخلفات و کلاهبرداری در این فضا را افزایش داده است.
حجم پرونده‌های کلاهبرداری مالی ۳ برابر شده است
نیک‌نفس افزود: حجم پرونده‌ها در خصوص کلاهبرداریهای مالی در فضای مجازی با افزایش سه برابری مواجه شده است که نسبت بالایی از این تخلفات از طریق فیشینگ صورت می‌گیرد.
یکی از راه‌هایی که کلاه‌برداران اینترنتی برای سواستفاده از قربانیان مالی خود انتخاب می‌کنند، استفاده از دانش کم افراد و دست‌یابی به رمز اینترنتی کارت‌های بانکی است که افراد با دریافت آن از بانک‌ها می‌توانند نسبت به نقل و انتقالات مالی اینترنتی اقدام کنند.
این موضوع سبب می‌شود تا در صورت دسترسی سودجویان به رمزهای دوم کارت‌های بانکی افراد، نسبت به سواستفاده‌های مالی از آن اقدام کنند که بانک مرکزی در این زمینه با تغییر برخی قوانین در پی از بین بردن فضا در جهت کاهش این گونه جرایم است.
به گفته ناصر حکیمی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی ارائه رمز دوم یک‌بار مصرف با هدف کاهش‌جرایم مالی از اول آذرماه سال جاری در شبکه بانکی عملیاتی و از خردادماه سال آینده الزام‌آور شده و ارائه رمز دوم ایستا (ثابت) متوقف می‌شود.
بر اساس این تصمیم بانک مرکزی افراد لازم است برای تایید هویت، شماره تماس و اطلاعات بانکی خود تنها یک‌بار برای همیشه به بانک مراجعه کنند و پس از آن رمزهای دوم یک‌بار مصرف برای هر بار استفاده از دو طریق برای آنها ارسال می‌شود.
نحوه دریافت رمز دوم یک‌بار مصرف
در روش نخست، به هنگام انجام تراکنش بر اساس درخواست دارندگان کارت، پیامکی حاوی رمز یک‌بارمصرف به شماره تلفن همراه دارنده کارت ارسال می‌شود که کاربر از آن تنها برای انجام آن تراکنش خاص می‌تواند استفاده کند و بعد از یک‌بار استفاده، باطل می‌شود که قابلیت اجرا در تمام گوشی‌های همراه را دارد.
روش دوم نیز، استفاده از اپلیکشن‌های موبایلی در تولید رمزهای یک‌بار مصرف است که دارنده کارت در این روش با درخواست یک رمز یک‌بار مصرف، رمز را از آن اپلیکشن با یک‌زمان اعتبار مشخص که به طور معمول ۶۰ ثانیه است، دریافت می‌کند و می‌تواند در این زمان برای انجام تراکنش از این رمز استفاده کند و رمز، بعد از آن باطل می‌شود.
به گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی از خردادماه سال آینده نیز، ارائه رمزهای دوم ایستا به دارندگان کارت متوقف و استفاده از رمز دوم یک‌بار مصرف در تمام تراکنش‌های غیرحضوری، اینترنتی و موبایلی برای دارندگان کارت الزام‌آور می‌شود.
عصر ایران