در نیمه نخست امسال پس از نوسان‌های نرخ ارز، بازار محصولات پتروشیمی با نابسامانی‌هایی روبرو شد و قیمت‌ها افزایش و میزان دسترسی تولیدکنندگان واقعی به مواد اولیه کاهش یافت.
به سبب فروش محصولات پتروشیمی در بورس کالا به نرخ ارز 4200 تومانی، دلالان به خرید از بورس کالا و فروش محصولات در بازار آزاد یا قاچاق آن اقدام و سود سرشاری را عاید خود می‌کردند.
در این میان، به سبب رشد قیمت‌ها تولیدکنندگان بخش پایین‌دستی و مصرف‌کنندگان از دسترسی به مواد اولیه ارزان محروم شدند. در نیمه نخست سال تقاضا برای پلیمرها در بورس کالا نسبت به پارسال حدود سه برابر افزایش یافت که نشان می‌داد دلالان در این بازار به شدت فعال شده‌اند.
اما پس از انجام اصلاحاتی در سازوکار معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا مانند حذف سقف معاملات و تغییر مبنای محاسبه قیمت ها از ارز 4200 تومانی به ارز سامانه نیما، این روند تغییر یافت و بساط دلالی از این بازار به تدریج برچیده شد.
** مواد اولیه پتروشیمی با شرایط مناسبی در دسترس تولیدکنندگان
دبیر انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی امروز گفت: بازار پتروشیمی اکنون به تعادل رسیده است و دلالان از این بازار خارج شده‌اند. احمد مهدوی ابهری اضافه کرد: در نیمه نخست امسال به علت نوسان شدید قیمت ارز و سود سرشار دلالی، میزان تقاضا از عرضه بسیار بالاتر بود اما اکنون در بسیاری از محصولات، حجم عرضه از تقاضا پیشی گرفته است.
وی اضافه کرد: نرخ عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا اکنون بر مبنای نرخ سامانه نیماست اما مقایسه مواد اولیه ای که اکنون به دست مصرف‌کننده نهایی بخش پایین دستی می‌رسد با زمانی که مواد اولیه پتروشیمی با نرخ دلار 4200 تومانی عرضه می‌شد نشان می دهد که قیمت نهایی کاهش یافته است.
به گفته وی، در زمان عرضه محصولات پتروشیمی با ارز 4200 تومانی، دلالان سود اصلی را می بردند و مواد اولیه با قیمت بالاتر به دست تولیدکننده بخش پایین‌دستی می‌رسید اما اکنون پس از آزاد شدن سقف معاملات و مبنا قرار گرفتن نرخ ارز سامانه نیما شرایط بهبود یافته و فعالیت دلالان کاهش یافته است.
دبیر انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی افزود: در برخی محصولات مانند گریدهای پلی‌اتیلن و مواد شیمیایی میزان عرضه در بورس کالا بیشتر از تقاضاست. فقط در برخی محصولات مانند «پت نساجی» و یا «پروپیلن»، میزان تقاضا اندکی بیشتر از عرضه است که علت آن به بروز مشکل در تحویل خوراک پالایشگاه ها به واحدهای پتروشیمی و قیمتگذاری آنها باز می‌گردد.
** روند تامین خوراک واحدهای پتروشیمی مطلوب است
مهدوی ابهری گفت: در هفته منتهی به بیست و ششم آبان ماه 104 هزار تن پلیمر در بورس کالا عرضه شد؛ در حالی که فقط 87 هزار تن تقاضا برای آن وجود داشت و در نهایت 66 هزار تن فروخته شد.
به گفته وی، در هفته منتهی به دهم آذر 99 هزار تن محصول پلیمر عرضه شد که میزان تقاضا برای آن 91 هزار تومان بود.
وی اضافه کرد: در هفته منتهی به بیست و چهارم آذر نیز 98 هزار تن محصول پتروشیمی عرضه شد؛ در حالی که 85 هزار تن تقاضا برای آن وجود داشت و در نهایت 75 هزار تن محصول معامله شد.
دبیر انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی گفت: روند تامین خوراک واحدهای پتروشیمی مطلوب است و برخلاف سال‌های گذشته با قطعی گاز در فصل زمستان مواجه نیستیم.
وی درباره قیمت محصول نهایی که به دست مردم و مصرف کنندگان می‌رسد، گفت: قیمتگذاری در این باره، خارج از حیطه اختیارات ماست و باید از نهادهای ذیربط مانند سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان پیگیری شود.
ایرنا