در حالی که چندی پیش مقامات دولتی از منتفی شدن فاز دوم هدفمندسازی خبر داده بودند و سخنگوی اقتصادی دولت نیز اجرای این فاز را نیازمند وفاق ملی و تفاهم جدید حاکمیتی دانسته بود، دیروز وزیر نیرو از آغاز کارگروه اجرای هوشمندانه فاز دوم هدفمندسازی خبر داد. در هفته‌های اخیر نیز برخی از نمایندگان از تعریف فاز جدید یارانه‌ای براساس مابه‌التفاوت نرخ ارز خبر داده بودند که از سوی دولت تکذیب شد.
وزیر نیرو با وجود عدم‌تغییر در مواضع دولت اعلام کرد
زمزمه دوباره فاز دوم هدفمندی
در حالی که طی هفته‌های اخیر، سخنگوی اقتصادی دولت با تکرار مواضع قبلی نسبت به اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها از عدم تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی جدیدی برای ورود به مرحله جدید این قانون خبر داده بود، روز گذشته وزیر نیرو از تشکیل کارگروه رسیدگی به اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در این وزارتخانه خبر داد. براین اساس باتوجه به گلایه‌هایی که پیش از این از سوی وزیر نیرو نسبت به عدم اجرای فاز دوم مطرح شده بود، گویا این وزارتخانه تصمیم گرفته خود استارت اولیه اجرای این قانون را بزند.
حدود یک هفته قبل بود که با گذشت شش ماه از سال، وزیر اقتصاد در بیان آخرین رویکرد دولت برای اجرای فاز دوم قانون هدفمندی، اعلام کرد که «اجرای این فاز، وفاق ملی می‌خواهد»، رویکردی که پیش از آن نیز با تاکید بر لزوم وجود تفاهم جدید حاکمیتی به عنوان پیش شرط اجرای فاز دوم»، از سوی دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها مطرح شده بود. در این میان، روز گذشته «مجید نامجو» در گفتوگو با خبرگزاری مهر ضمن اشاره به تشکیل هشت کمیته جدید در وزارت نیرو، از تشکیل کارگروه رسیدگی هوشمندانه فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها به عنوان یکی از این هشت کمیته خبر داد. تشکیل این کارگروه به نوعی مبین عزم وزارت نیرو برای ورود به فاز دوم هدفمندی و اصلاح دوباره نرخ حامل‌های انرژی است.
پس از تصویب لایحه قانون بودجه 91 و تعیین رقم 66 هزار میلیارد تومان به عنوان درآمد حاصل از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، اصرار دولت برای اجرای فاز دوم کمرنگ شد تا آنجا که دیگر دولت تمایلی به اجرای این قانون نشان نداد؛ چرا که به اعتقاد دولتمردان، رقم پیشنهادی دولت فاصله زیادی با رقم مصوب مجلس داشت.
زمانی که دولت مطرح کرد فعلا تصمیمی برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها ندارد، اعلام شد که از افزایش قیمت‌ها نیز خبری نیست، در همین راستا طرح افزایش قیمت آب و برق به عنوان دو حامل بخش انرژی که در جریان فاز اول با افزایش همراه شده بودند، از لیست اصلاح قیمت‌های سال جاری خط خورد. اما توقف اجرای فاز دوم هدفمندی در بدنه دولت با رویکردهای مختلفی همراه بود. از یک سو وزیر اقتصاد و سخنگوی طرح تحول اقتصادی شرایط را برای اجرای فاز دوم مناسب ندانسته و آن را به زمان دیگری موکول می‌کردند، وزیر نیرو طی اظهاراتی از اجرایی نشدن این قانون در سال جاری ابراز گله می‌کرد. مجید نامجو در این خصوص عنوان کرده بود که؛ «اگر مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها اجرا نشود قطعا وزارت نیرو و شرکت‌های خدماتی با توجه به رشد قیمت‌ها دچار مشکل خواهند شد و مجبوریم به سراغ روش‌های قدیمی برویم. براین اساس باید روش‌های دیگری را دولت و مجلس برای حل مشکل این شرکت‌های خدماتی در پیش بگیرند.»
وزیر نیرو همچنین در پاسخ به این سوال که آیا شما مکانیزمی در نظر گرفته‌اید که اگر مرحله دوم هدفمندی امسال آغاز نشود قیمت آب و برق درصدی افزایش یابد یا خیر و آیا پیشنهادی در این خصوص ارائه کرده‌اید، مطرح کرده بود: «وزارت نیرو دنبال راهکارهایی است و برای اینکه این کار را انجام دهیم قبل از قانون هدفمندی یارانه‌ها مصوبه شورای اقتصاد را باید اخذ می‌کردیم.»
به گفته وی؛ تنها مکانیزمی که برای افزایش قیمت در حال حاضر در اختیار وزارت نیرو است هدفمند کردن یارانه‌ها است که اگر اجرا نشود باید به سراغ روش‌های دیگر برویم.
حسینی: وفاق ملی، پیش شرط اجرای فاز دوم هدفمندی
در حالی نظرات مختلفی طی ماه‌های اخیر در خصوص اجرای فاز دوم مطرح می‌شد که تیم اقتصادی دولت و از جمله سخنگوی اقتصادی، بر موضع پیشین دولت در این خصوص تاکید داشت و زمان را برای اجرای فاز دوم مناسب نمی‌دانست.
«شمس‌الدین حسینی» در آخرین اظهارات خود در این خصوص ضمن تاکید بر اینکه فعلا برنامه‌ای به مفهوم افزایش قیمت نداریم، متذکر شد که از منظر دولت، «اجرای این فاز وفاق ملى می‌خواهد.»
وی در این خصوص توضیح داد: قانون هدفمندی یارانه‌ها یک قانون از جنس برنامه‌ای است، یعنی هدفمندی یارانه‌ها یک برنامه میان مدت بوده و طبیعی است که باید در میان مدت اجرا شود. فاز اول آن اجرا شده است و برای اجرای فاز دوم فعلا برنامه‌ای به آن مفهوم که افزایش قیمتی داشته باشیم، وجود ندارد، البته هدفمندی یارانه‌ها یک برنامه است و همان فاز اول هم که اجرا شده، تداوم دارد.
وزیر اقتصاد با اذعان به اینکه همانطور که در فاز اول به یک وفاق ملی و یک عزم جدی رسیدیم، در فاز دوم نیز باید این اتفاق صورت بگیرد، تصریح کرد: در شرایط فعلی برخی از افراد، متخصصان و صاحب نظران می گویند دولت فاز دوم را اجرا کند و برخی‌ها موافق نیستند، حتی در میان نمایندگان هم موافق و مخالف اجرای فاز دوم وجود دارد؛ اما ما در اجرای یک چنین برنامه‌هایی نیاز به وفاق ملی، هماهنگی و همدلی داریم. ما فاز اول را با همدلی اجرا کردیم و موفق هم شدیم.
فرزین: برای اجرای فاز دوم باید به توافقات جدید رسید
لزوم تفاهم و وفاق ملی برای ورود به مرحله جدید قانون هدفمندی یارانه‌ها، موضوعی بود که پیش از این، «محمد رضا فرزین» دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها نیز در گفتوگو با دنیای اقتصاد بر آن تاکید کرده بود. وی در این خصوص عنوان کرده بود که برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، باید بتوانیم یک بار دیگر بر روی روش اجرایی آن توافق کنیم و در این خصوص با یکدیگر و به ویژه با مجلس به یک جمع‌بندی برسیم. فرزین با تاکید بر نقش مجلس در انجام توافقات جدید پیرامون فاز دوم هدفمندی، عنوان کرد: در واقع کل حاکمیت و مجموعه نظام باید به این تفاهم برسند که اجرای فاز دوم قانون هدفمندی اجرایی و عملیاتی شود. معتقدم در صورت تفاهم و ایجاد آمادگی‌های لازم از لحاظ اقتصادی اجرای فاز دوم مشکلی خاصی برای کشور ایجاد نمی‌کند و قابلیت اجرا دارد.
برمبنای این اظهارات، وی پیش‌بینی کرده بود که ممکن است بتوان در طول سال جاری به توافقاتی در این زمینه رسید و فاز دوم را اجرایی کرد.
دنیای اقتصاد