از مهمترین این چالشها میتوان به تعرفههای اعمال شده بر خودرو از سوی دو کشور، تعرفههای چین بر اقلام کشاورزی آمریکا و طرحهای جاهطلبانه صنعتی پکن اشاره کرد.
جهان سال ۲۰۱۹ میلادی را درحالی آغاز کرد که با بحرانهای سیاسی و تجاری مختلفی روبهرو است که از مهمترین این بحرانها، جنگ تجاری واشنگتن و پکن است. درحالیکه از ماه نوامبر سال گذشته مذاکراتی میان دو طرف برای حلوفصل نزاع تجاری آغاز شده بود و قرار است در ماهجاری نیز دیدار برای گفتوگوهای مربوطه ادامه یابد ترامپ در اظهارنظری تاکید کرده است که کاخسفید در این مذاکرات دست بالا را خواهد داشت چراکه چین در سالجاری با مشکلات اقتصادی مواجه است و اینگونه بار دیگر چشمانداز صلح تجاری میان آمریکا و چین مورد تردید قرار گرفت.
خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی هفت پیششرط را برای موفقیتآمیز بودن هرگونه مذاکرات تجاری میان واشنگتن و پکن مطرح کرده و مینویسد: از امروز(دوشنبه) مذاکرات تجاری با دیدار مقامات دو کشور آغاز خواهد شد به امید اینکه در جریان آتشبس ۹۰ روزهای که میان ترامپ و شیجینپینگ، همتای چینی او حاصل شد دو طرف بتوانند به یک توافق دست یابند. درحالیکه این مذاکرات که در سطح معاونان وزرا انجام خواهد گرفت امید زیادی برای موفقیت پیش روی خود نمیبیند اما تهدید ازسرگیری تعرفههای تجاری در ماه مارس و با خاتمه یافتن این ضربالاجل وجود دارد. انتظار میرود در ادامه ماه جاری مذاکرات در سطوح بالاتری ادامه یابد. یک روزنامه چینی گزارش داده است که ممکن است ترامپ با یکی از معاونان شی در اجلاس اقتصادی داووس در سوئیس دیدار کند.
در ادامه بلومبرگ به بررسی هفت شرط موفقیت مذاکرات تجاری پرداخته است:
۱- سرقت فناوری
اتهامات مطرح شده از سوی آمریکا علیه چین مبنی بر سرقت فناوریهای حساس و تفکر آمریکاییها، یکی از جنجال برانگیزترین مسائلی است که میتواند هرگونه مذاکرات را به شکست بکشاند. کاخسفید پس از دیدار ترامپ و همتای چینی او اعلام کرد که این ضربالاجل ۹۰ روزه بر این موضوع متمرکز خواهد بود که چین تغییرات بنیادین را در روشهای انتقال فناوری و مسائل مربوط به سرقتهای سایبری اعمال کند. چین نیز در راستای اعمال تنبیه و قطع حمایتهای دولتی علیه شرکتهایی که دست به سرقت فناوریهای حساس میزنند گامهایی برداشته است با این حال نحوه اجرا و جزئیات این موضوع میتواند بسیار فریبنده باشد.
۲- هوآوی و فناوری ۵G
شرکت فناوری هوآوی، بزرگترین شرکت سازنده تجهیزات ارتباطاتی در چین، همواره اتهامات آمریکا و متحدانش را در زمینه تسهیل جاسوسی دولتی رد کرده است. این شرکت بهشدت در تلاش است تا به فناوری ۵G دست یابد و تاکنون یک دهم از ثبت اختراعات ضروری در جهان را به خود اختصاص داده است. اما تلاشهای این شرکت چینی از سوی آمریکا تضعیف شده است چراکه واشنگتن خرید محصولات این شرکت را برای استفادههای دولتی منع کرده است و کشورهای دیگر را نیز به انجام اقدام مشابه تشویق میکند. پکن همچنین از دولت کانادا خواسته است تا منگ وانژو، افسر ارشد مالی هوآوی را که دربازداشت بهسر میبرد آزاد کند. این مقام هوآوی در کانادا و به درخواست آمریکا به دلیل دست داشتن احتمالی در یک اختلاس بانکی بازداشت شده است. از سوی دیگر افبیآی درحال بررسی نقض تحریمهای ایران از سوی این شرکت است. دو شهروند کانادایی که پس از بازداشت منگ در چین بازداشت شدهاند همچنان در حبس بهسر میبرند.
۳- ساخت چین ۲۰۲۵
طرح «ساخت چین ۲۰۲۵» در نظر دارد تا چین را به غول پیشرفته تولیدکننده در ۱۰ زمینه نوظهور فناوری نظیر روباتیک، انرژی پاک و بیوتکنولوژی تبدیل کند. این جاهطلبیهای صنعتی چین موجب برانگیختن خشم کاخسفید شده است با این توجیه که دخالتهای دولتی چین نقض قوانین سازمان تجارت جهانی(WTO) است و میتواند بهطرز ناعادلانهای موانع مختلفی را پیشروی سرمایهگذاران خارجی قرار دهد. از همین رو تعرفههای اعمال شده از سوی دولت ترامپ نیز بسیاری از شرکتهای حاضر در این طرح را مورد هدف قرار داده است. با این حال چین اجرای این برنامه را برای دستیابی به اهداف بلندمدت اقتصادی خود ضروری تلقی میکند. ماه گذشته منابع آگاه اعلام کردند که چین ممکن است به اصلاح این طرح رضایت دهد و شاید حتی برخی از جنبههای آن را تا یک دهه آتی به تعویق بیندازد اگر اطمینان یابد که این اقدامات خاتمه دادن به جنگ تجاری را تسهیل خواهد کرد.
۴- انرژی
تنشهای تجاری موجب تار شدن چشمانداز دستیابی به توافقی شده است که میتوانست برای هر دو طرف ثمربخش باشد. آمریکا درحال بدل شدن به یک صادرکننده عظیم نفت و گاز طبیعی است درحالیکه چین بزرگترین خریدار جهانی در هر دو مورد است. درحالیکه برداشتن تعرفههای تلافی جویانه چین بر گاز طبیعی آمریکا میتواند به از سرگیری خرید آن منجر شود اما نگرانی جدیتری که در بلند مدت مطرح است بازسازی اطمینان در میان شرکتهای چینی برای سرمایهگذاری میلیاردها دلار در پروژههای آتی این صنعت در آمریکا است. در چنین شرایطی اطمینان دادن پکن به واشنگتن که منابع نفتوگاز آمریکا را هدف تعرفههای خود قرار نخواهد داد میتواند این نگرانیها که در سال گذشته موجب کاهش فروش شد را از میان بردارد.
۵- واردات اقلام کشاورزی
برخی دیگر از سرمایهگذاران به نتیجه مذاکرات آتی میان دو کشور چشم دوختهاند تا دریابند که آیا چین با برداشتن تعرفههای تجاری خود بر محصولات تولید شده در مزارع آمریکا نظیر لوبیا، ذرت، پنبه و خوک موافقت خواهد کرد یا خیر. برداشتن این تعرفهها میتواند منجر به تشویق خریداران بخشخصوصی برای ازسرگیری خرید سریع محصولات آمریکایی شود. چین همچنین ممکن است تعرفههای خود را بر برخی از مخمرهای مشروبات الکلی تولید شده در آمریکا بردارد که بزرگترین خریدار آن نیز بهشمار میآید. از سوی دیگر پکن میتواند پس از آنکه بهتازگی چراغ خرید برنج از آمریکا را سبز کرد مجوز خرید طیور صادراتی آمریکا را نیز صادر کند. اگر مذاکرات آتی با شکست مواجه شود چین ممکن است سفارشهای خرید لوبیا که در هفته اخیر به ثبت رسیده بودند را نیز لغو کند.
۶- تعرفههای خودرو
چین پس از اعمال تعرفههای تلافیجویانه خود بر واردات خودروهای ساخته شده در آمریکا، در راستای روند دستیابی به روشی برای برطرف ساختن تنشهای تجاری اخیر از یک ژانویه این تعرفهها را لغو کرده است. تعرفهها طی ماههای اخیر موجب زیان تمامی خودروسازانی شده است که محصولات ساخته شده در آمریکا را برای فروش در بازار چین عرضه میکنند. برخی از این خودروسازان تسلا، دایملر و بیامو هستند. فروش خودرو اکنون در چین برای ۶ ماه متوالی روندی نزولی را طی کرده است.
۷- دسترسی بانکها به بازار
چین متعهد شده است تا دسترسی موسسات و شرکتهای مالی خارجی را به بازار خود افزایش دهد. در ماه نوامبر گروه «یوبیاس» به نخستین موسسه مالی بدل شد که توانست در راستای تلطیف مقررات چین در سال ۲۰۱۸، کنترل یک پروژه سرمایهگذاری مشترک را عهده دار شود. شی میگوید که این گشایشها به تدریج ادامه خواهد داشت و بر اساس تخمین اقتصاددانان بلومبرگ، بانکهای خارجی میتوانند از این تحولات در چین سالانه ۳۲ میلیارد دلار سود کسب کنند.
دنیای اقتصاد